Menu

Author Archives: Admin1

  • Home>
  • Archives for Admin1
Kryesore, Shëndet - 12 Maj, 2023

Vetmia, si ndikon në mirëqënien e njeriut?

Vetmia ka nisur të konsiderohet nga ekspertët si një kërcënim për shëndetin tonë fizik. Megjithëse vetmia konsiderohej si një gjendje psikologjike, studimet po tregojnë ndikimin e saj të madh në mirëqenien e përgjithshme të një individi. Kohët e fundit, kirurgu i përgjithshëm amerikan Vivek H Murthy, në një këshillë shëndetësore, paralajmëroi se vetmia po bëhet një shkak serioz shqetësimi në Shtetet e Bashkuara. Ai u kërkoi amerikanëve të kalonin më shumë kohë me njëri-tjetrin, në një shoqëri gjithnjë e më të ndarë.

Vetmia mund të përkufizohet si një gjendje, ku nevoja e dikujt për lidhje të thellë njerëzore mbetet e paplotësuar. Është ndryshe nga të qenit vetëm. Një person gjithashtu mund të përjetojë vetminë midis miqve dhe të dashurve. Sipas studimeve, njerëzit që përjetojnë vetminë, kanë një rrezik të lartë për të zhvilluar depresion, ankth, sëmundje të zemrës, goditje në tru dhe çmenduri. Ata janë gjithashtu në një rrezik të shtuar të vdekjes së parakohshme. Sipas ekspertëve, vetmia ka ndikuar negativisht në shëndetin fizik dhe jetëgjatësinë. Gjithashtu, COVID-19 dhe bllokimet e mëvonshme kanë përkeqësuar efektet e vetmisë në popullatë.

Çfarë mund t’i bëjë vetmia trupit tuaj?

Kirurgu përmendi se vetmia është përshkallëzuar duke u bërë një kërcënim për shëndetin publik gjatë viteve. Sipas një studimi të cituar në këshillim, koha e kaluar me miqtë u ul me 20 orë në muaj që nga viti 2003. Koha e kaluar vetëm, u rrit me 24 orë në muaj në të njëjtën periudhë.

Sipas një media ndërkombëtare, ndjenjat e vetmisë kronike shoqërohen me një rrezik të shtuar të depresionit një vit më vonë. Vetmia është e lidhur me përgjigjen ndaj stresit. Ai nxit sistemin luftarak të trupit. Nëse vetmia është kronike, personi i prekur mund të qëndrojë në stres për një periudhë të gjatë. Kjo mund të shkaktojë më tej inflamacion që dihet se dëmton indet dhe enët e gjakut. Mund të rrisë më tej rrezikun e kushteve shëndetësore kronike si sëmundjet e zemrës.

Vetmia ndodh shpesh për shkak të mungesës së lidhjes kuptimplote, prandaj një person mund të jetë ende i vetmuar edhe nëse është në një grup të madh shoqëror.

Simptomat e vetmisë kronike

Vetmia kronike mund të ndikojë në shëndetin fizik të një personi. Nëse një person ka përjetuar vetminë për një periudhë të gjatë, ai mund të përjetojë disa nga shenjat e mëposhtme:

-Nuk kërkon ndihmë

-Ka nivele të ulura të energjisë

-E ka të pamundur për t’u përqendruar

-Ka një tendencë për t’u sëmurur shpesh

-Ka dhimbjet kronike

– Përjeton ankth dhe shqetësim

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Konsumatori, Kryesore, Siguria ushqimore - 11 Maj, 2023

Akrilamide, rreziku i fshehur në ushqim

Në lidhje me polemikat mbi rreziqet e akrilamidit në produktet e bukës së gatuar në temperatura të larta, Safe Food Advocacy Europe rithekson nevojën për të rritur ndërgjegjësimin e konsumatorëve për rreziqet e këtij përbërësi toksik, të pranishëm në shumë ushqime me përmbajtje të lartë niseshteje, të tilla si patate të skuqura, biskota, pica… Akrilamide (substancë e klasifikuar si kancerogjene e tipit 2A nga Agjencia Ndërkombëtare për Kërkimin e Kancerit) është formuar gjatë gatimit në temperaturë të lartë (veçanërisht në nivel industrial, por edhe në shtëpi dhe në gatim në furrë me dru) të ushqimeve që përmbajnë niseshte për shkak të transformimit të sheqernave dhe aminoacideve. Prania e tij është e lartë në ushqime si biskota, pica, produkte me drithëra mëngjesi, patate të skuqura që tregojnë shenja djegieje.

Në qershor 2015, Autoriteti Evropian i Sigurisë Ushqimore (EFSA) publikoi vlerësimin e parë gjithëpërfshirës të rrezikut të akrilamidit në ushqim, duke konfirmuar se ekspozimi ndaj substancës mund të rrisë rrezikun e kancerit për konsumatorët e të gjitha moshave. Pavarësisht rrezikshmërisë së konstatuar, Komisioni Evropian ende nuk ka identifikuar vlerat kufitare për praninë e kësaj lënde në ushqime, duke i lënë prodhuesit me barrën e pranisë së saj. Kjo do të thotë se autoritetet e kontrollit shëndetësor nuk mund të konfiskojnë produktet, pavarësisht nga sasia e akrilamidit të pranishëm. (IlFattoAlimentare)

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Kryesore, Teknologji - 11 Maj, 2023

BE, gati draft-rregulloren për Inteligjencën Artificiale

Parlamenti Europian votoi këtë të enjte me shumicë dërrmuese një draft-rregullore që do të sigurojë “zhvillimin në mënyrë etike” të Inteligjencës Artificiale.

Votimi u krye në një seancë të përbashkët të komiteteve të tregut të brendshëm dhe të lirive civile, shtoi dispozita të reja në tekstin origjinal të propozuar nga Komisioni Evropian, veçanërisht detyrimet mbi të ashtuquajturat modele të themelimit gjenerues, si ChatGPT, një chatbot i zhvilluar nga OpenAI që ka revolucionarizuar industrinë e teknologjisë.

Amendamenti ka si qëllim që të sigurohet që chatbot-et të jenë transparentë, të përfshinë opsione sigurie kundër përmbajtjeve të palejuara nën ligjin e Bashkimit Europian dhe të respektojnë të drejtat kryesore si liria e shprehjes.

Deputetët e PE-së, po ashtu duan të ndalojnë atë që është cilësuar si përdorime ndërhyrëse apo diskriminuese të Inteligjencës Artificiale, të tilla si identifikimi biometrik në vende publike dhe sisteme të njohjes së emocioneve.

Projekt-rregullorja e së enjtes u aprovua me 84 vota pro, shtatë kundër dhe 12 abstenime. Megjithatë, deputetet duhet ta kalojnë draftin në një seanca tjetër plenare negociuese me shtetet anëtare.

Këto bisedime, të njohura në Bruksel si “trilogje”, pritet të rezultojnë në një tekst kompromisi që më pas do të bëhet ligj.

Akti i Inteligjencës Artificiale u propozua për herë të parë nga Komisioni në prill 2021 dhe i ndan sistemet e Inteligjencës Artificiale në katër kategori, sipas rrezikut që ato paraqesin për shoqërinë.

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Kryesore, Shëndet - 11 Maj, 2023

Frutat konsiderohet si një nga ushqimet më të shëndetshme në botë

Frutat konsiderohet si ushqime shumë  të shëndetshme. Ato janë kryesisht të ëmbla, me vlera ushqimore dhe kërkojnë shumë pak kohë për t’u përgatitur. Disa prej tyre konsiderohen si super ushqim dhe janë:

1 – Mollët: Mollët janë të pasura me fibra, vitaminë C dhe antioksidantë të shumtë. Shërbejnë si një ushqim i përsosur midis vakteve nëse ndiheni të uritur. Jo më kot, një mollë në ditë, mban doktorin larg!

2 – Avokadot: Avokadot janë ndryshe nga shumica e frutave sepse përmbajnë yndyrna të shëndetshme në vend të karbohidrateve. Janë të pasura me fibra, kalium dhe vitaminë C.

3 – Bananet: Bananet janë një nga ushqimet më të pasura në botë përsa i përket kaliumit. Gjithashtu përmbajnë vitaminë B6 dhe fibra.

4 – Boronicat: Boronicat janë të pasura me antioksidantë.

5 – Portokallet: Portokallet njihen për faktin që përmbajnë vitaminë C, por kanë edhe fibra dhe antioksidantë.

6 – Luleshtrydhet: Luleshtrydhet janë shumë ushqyese dhe kanë pak kalori. Gjithashtu përmbajnë vitaminë C, fibra dhe mangan.

Fruta të tjera të shëndetshme: Qershi, rrush, shegë, kivi, mango, pjepër, pjeshkë, dardhë, shalqi, ananas, mjedër dhe kumbulla.

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Konsumatori, Kryesore, Shëndet - 11 Maj, 2023

Michelle Obama lançon një linjë pijesh të shëndetshme për fëmijët

Ish-Zonja e Parë Michelle Obama nuk e ka braktisur kurrë angazhimin e saj për përmirësimin e ushqyerjes së fëmijëve, e cila ndër vite në Shtëpinë e Bardhë ishte materializuar, ndër të tjera, në fushatën e edukimit të të ushqyerit dhe aktivitetit fizik të quajtur Let’s Move dhe në mbështetjen e rishikimit të standardeve për vaktet e shpërndara në shkollat publike. Në fillim të muajit maj paraqiti për publikun amerikan linjën e re të pijeve për fëmijë PLEZi, pa sheqerna të shtuara apo me shumë pak sheqer, me përbërës të tjerë me vlera të larta ushqyese si fibra, paketim i qëndrueshëm dhe veç të tjerash, një shije që duhet të jetë në gjendje të tërheqë fëmijët, duke i ndihmuar të braktisin pijet e sheqerosura dhe të gazuara.

Gjatë prezantimit, Obama theksoi se nëse doni ta ndryshoni botën, duhet ta bëni nga brenda, duke punuar në menaxhimin e kompanisë (PLEZi Nutrition) dhe nisjen e produkteve të reja. Tani për tani ka katër pije: Tropical Punch, Orange Smash, Sour Apple dhe Blueberry Blast dhe përmbajnë mesatarisht 75% më pak sheqer se ato që janë zakonisht të pranishme në 100% lëngje frutash. Përveç kësaj nuk ka kurrë sukrose ose shurup, ëmbëlsues natyral me zero kalori. Çdo lëng përmban 2 gramë fibra dhe 100 miligramë kalium. Përbërësit janë të dukshëm në çdo paketë duke lexuar një Kod QR. Një paketë prej katër shishesh) do të kushtojë pak më pak se 4 dollarë. Por, ambiciet e PLEZi Nutrition shkojnë edhe përtej komercializimit të produkteve të shëndetshme. Shpresa është në fakt të ndihmojë në përhapjen e një kulture e cila sensibilizon të rriturit, si prindërit dhe mësuesit, mbi rëndësinë e rritjes së fëmijëve me zakone të sakta të të ngrënit, duke shmangur ushqimet dhe pije plot sheqerna. (IlFattoAlimentare)

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Kryesore, Teknologji - 10 Maj, 2023

A po e zëvendëson Inteligjenca Artificiale edhe mjekun?

Sipas një studimi të publikuar në “Jama Internal Medicine”, Inteligjenca Artificiale thuhet se është më empatike se disa mjekë në përgjigjen ndaj pacientëve.

Kjo nuk do të thotë që chatbot mund të zëvendësojë një mjek prej mishi e gjaku, pasi rreziqet e dhënies së informacionit të gabuar janë gjithmonë të larta dhe përgjigjet e ChatGPT duhet të shqyrtohen gjithmonë nga një sy i njeriut. Por, ndoshta mund të punonte si asistent.

Studiuesit përdorën të dhëna të mbledhura nga forumi Reddit AskDocs, ku njerëzit mund t’u bëjnë specialistëve pyetje shëndetësore. Pasi zgjodhën 195 pyetje dhe përgjigje të rastësishme, ata i bënë ChatGPT të njëjtat pyetje.

Së fundi, tre profesionistë të kujdesit shëndetësor vlerësuan cilësinë e përgjigjeve, pa e ditur nëse ato ishin dhënë nga mjekë të vërtetë apo nga inteligjenca artificiale.

Profesionistët preferonin pothuajse gjithmonë përgjigjet e dhëna nga ChatGPT, të cilat vlerësoheshin si të mira ose të shkëlqyera në 79% të rasteve, krahasuar me 22% të atyre që jepnin mjekët.

45% e rekomandimeve chatbot u vlerësuan empatike ose shumë empatike, kundrejt 5% të dhëna nga mjekët. Në përgjithësi, mbi një e katërta e përgjigjeve njerëzore u konsideruan me cilësi të papranueshme, kundrejt më pak se 3% për ChatGPT.

Një nga pyetjet e bëra, me përgjigjen e dyfishtë nga mjeku dhe ChatGPT ishte një person që pyeti nëse rrezikonte të verbohej pasi kishte një spërkatje të pjesës së bardhë të syrit.

ChatGPT përgjigjet duke kuptuar frikën e pacientit dhe vazhdon të shtojë shtatë fjali të tjera me këshilla dhe siguri për pamundësinë e humbjes së shikimit. Një mjek i përgjigjet në mënyrë lakonike: “Unë do të thosha se nuk do të kesh asnjë problem”.

Duket se sekreti i ndjeshmërisë më të madhe të ChatGPT qëndron në gjatësinë e përgjigjeve të tij, të cilat ndoshta për këtë arsye kanë marrë rezultate më të larta.

“Studimi nuk pohon se ChatGPT mund të zëvendësojë mjekët, por pyet veten nëse dhe si mund t’i ndihmojë ata të gjenerojnë përgjigje për pacientët,” shpjegon James Davenport, një profesor që nuk është i përfshirë në hulumtim.

Një nga problemet kryesore që rrjedh nga përdorimi i chatbot-it (në këtë dhe në fusha të tjera) është rreziku i gjenerimit të informacionit të gabuar.

“Unë shqetësohem se do të përhapet dezinformata”, nënvizon David Asch, profesor i mjekësisë i cili nuk ishte i përfshirë në studimin.

“ChatGPT komunikon me të vërtetë në mënyrë efektive, dhe kjo në mënyrë paradoksale është një problem sepse e bën atë shumë të besueshëm”.

Nga ana tjetër, do të mjaftonte të besonim fjalët e vetë chatbot-it për të kuptuar se nuk është ende rasti për t’i dhënë atij një diplomë në mjekësi. Kur CNN pyeti Inteligjencën Artificiale nëse ishte mjek, ai u përgjigj: “Nëse ishte është e vërtetë që unë jam një model i trajnuar i të folurit me një sasi të madhe informacioni, nuk jam një profesionist i licencuar i kujdesit shëndetësor dhe nuk jam në gjendje të jap diagnozë mjekësore, trajtim ose këshilla.”

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Ekonomi, Kryesore - 10 Maj, 2023

74 prodhuesit më të mëdhenj të domates në botë, ku renditet Shqipëria?

Domatet janë një nga kulturat më të kultivuara dhe të konsumuara në botë. Ato njihen për vlerat e larta ushqyese dhe aftësinë për t’u përdorur në shumë mënyra në kuzhinë. Domatet rriten më mirë në mot të ngrohtë dhe kanë nevojë për tokë që drenazhohet mirë, shumë diell dhe vaditje të rregullt. Ato mund të rriten në shumë vende, nga kopshtet e vogla të shtëpive deri te fermat e mëdha që përdoren për biznes. Domatet mund të shiten të freskëta ose të shndërrohet në salca, ketchup dhe domate të konservuara.

Fakte rreth prodhimit të domates

Domatja është një ushqim jashtëzakonisht i zakonshëm që rritet në të gjithë botën.

Organizata e Ushqimit dhe Bujqësisë (FAO) raporton se në vitin 2021, më shumë se 189 milion ton domate u rritën në mbarë botën.

Domatet erdhën nga Andet, ku u rritën të egra në Peru, Bolivi, Kili dhe Ekuador, tashmë shtete. Njerëzit e parë që rritën frutin ishin Incas dhe Aztecs. Ata e bënë këtë që në vitin 700 pas Krishtit.

Fjala domate vjen nga një fjalë aztec e quajtur “tomatl”.

Domatet e para të rritura ishin të vogla dhe të verdha, të quajtura “mollë të arta”.

Domatet erdhën në Europë për herë të parë në vitet 1600.

Libri i Rekordeve Guinness raporton se domatja më e madhe në Oklahoma u rrit në vitin 1986 dhe peshonte 3.5 kg (7.7 lbs).

Kina është burimi më i madh i domateve në botë. Në vitin 2021, rreth 36% e domateve në botë do të vijnë nga Kina.

Italia është e njohur për ushqimin e saj me bazë domate dhe është një nga vendet kryesore që prodhon mallra domate të përpunuara si domate të konservuara dhe paste domate.

Egjipti rrit më shumë domate në Afrikë, me Nigerinë dhe Algjerinë që vijnë në vendin e dytë dhe të tretë.

Italia rrit domatet më të freskëta në Europë, dhe Spanja vjen e dyta.

Brazili dhe Meksika kultivojnë më shumë domate në Amerikën e Jugut, dhe Brazili është shitësi më i madh i domateve të freskëta në Shtetet e Bashkuara.

Kina, India dhe vende të tjera aziatike prodhojnë në mënyrë të konsiderueshme pure domate dhe produkte të tjera me bazë domate.

Kërkesa globale për domate organike po rritet dhe Spanja, Italia dhe Shtetet e Bashkuara janë ndër prodhuesit kryesorë të domateve organike.

Kalifornia është prodhuesi kryesor i domateve në Shtetet e Bashkuara, e ndjekur nga Florida dhe Ohio.

Domatet janë pjesë e familjes Solanaceae, duke përfshirë patatet, patëllxhanët dhe specat.

Domatet janë një kulturë popullore për kopshtarët e shtëpive, sepse ato janë të thjeshta për t’u kultivuar dhe japin një korrje të madhe në një zonë të vogël.

Llojet e domateve:

Klasike: Perime të shkëlqyera për të gjitha përdorimet, të shkëlqyera për sallata, skarë, pjekje dhe skuqje.

Qershi: një frut i vogël dhe i ëmbël. Shkon mirë në një sallatë dhe është zgjedhja e fëmijëve. Ka të kuqe, të artë, portokalli dhe të verdhë.

Koktej: disi më i madh se qershia, por po aq i ëmbël. E shijshme, e papërpunuar dhe e përgatitur.

Kumbullat dhe kumbullat bebe kanë një formë ovale që bie në sy. Për shkak se kanë një strukturë mishtore, ato janë perfekte për skarë dhe një zgjedhje natyrale për recetat e makaronave dhe picat.

Ato zemër kau të mëdha dhe me lëng. I përshtatshëm për mbushje dhe gatim të plotë.

Në listën e mëposhtme nga FAO, deri ne pozicionin e 74, Shqipëria renditet e 54 me një prodhim total prej 314,470 ton domate. (Scan)

Renditja                 Shteti                         Prodhimit total (në ton)

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Kryesore, SHENDET - 10 Maj, 2023

Alarm për përhapjen e papritur të virusit të rrezikshëm Kongo

Ethet hemorragjike Krime-Kongo (CCHF) është një sëmundje e përhapur e shkaktuar nga një virus që transmetohet nga rriqrat i njohur si Nairovirus. Ky virus i përket familjes së viruseve Bunyaviridae dhe ka aftësinë të përhapet më shpejt nga një trup në tjetrin. Sipas raportit të fundit, autoritetet shëndetësore të Pakistanit janë alarmuar pasi dy persona vdiqën nga ndërlikimet shëndetësore të shkaktuara nga virusi në provincat Sindh dhe Balochistan të vendit.

Sa i rrezikshëm është virusi i ri dhe çfarë simptomash vëren një person pas kontraktimit të virusit? Le të kuptojmë gjithçka rreth virusit të ri të Kongos.

Çfarë është virusi i Kongos?

Organizata Botërore e Shëndetësisë e ka klasifikuar ethet e Kongos si një sëmundje virale, që shkaktohet nga një virus që transmetohet nga rriqrat (nairovirus). Virusi mund të përhapet me shpejtësi dhe t’i bëjë njerëzit të vuajnë nga shpërthime të rënda të etheve hemorragjike virale, me një shkallë vdekshmërie prej 10-40 për qind. Disa nga simptomat që lidhen me këtë virus përfshijnë:

-Ethe

-Dhimbje muskulore

-Marramendje

-Dhimbje qafe

-Ngurtësia e qafës

-Dhimbje shpine

-Dhimbje koke

-Sytë e lënduar

-Fotofobia (ndjeshmëria ndaj dritës)

Cila është origjina e virusit?

Sipas OBSH-së, sëmundja është endemike në Afrikë, Ballkan, Lindjen e Mesme dhe disa pjesë të Azisë.

Si përhapet virusi?

Në një raport, organi global i shëndetit ka deklaruar se virusi transmetohet te njerëzit ose nga pickimi i rriqrave ose nëpërmjet kontaktit me gjakun ose indet e infektuara të kafshëve gjatë dhe menjëherë pas therjes. Deri më tani, nuk ka asnjë vaksinë të disponueshme në botë për të trajtuar infeksionin e shkaktuar nga virusi i Kongos.

Two Congo virus-related deaths cause alarm in Pakistan | Health News | Al Jazeera

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Ekonomi, Kryesore - 10 Maj, 2023

Disa ushqime bazë që u shtrenjtuan gjatë muajit prill

Ndonëse rritja e çmimeve në muajin prill u ngadalësua sërish, disa prej ushqimeve bazë kanë vijuar shtrenjtimin me ritme të larta. Të dhënat nga INSTAT bëjnë të ditur se qumështi, djathi, veza, peshku, mishi dhe patatja kanë vijuar rritjen me ritme dyshifrore.

Bulmeti është bërë pothuajse i papërballueshëm për pjesën më të madhe të familjeve shqiptare dhe rritja e tij nuk po ndalet.

Në prill, grupi “Qumësht, djathë dhe vezë” u shtrenjtua me 15.5%, pas një zgjerimi prej 17.1% në të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Operatorët kanë pohuar se kostot e tyre janë rritur për shkak të lëndës së parë, mungesës së fuqisë punëtore që ka ulur nivelin e grumbullimit të qumështit të papërpunuar si dhe politikave fiskale që ulën nivelin e TVSH-së së rimbursuar.

Produktet e qumështit madje janë më të shtrenjta edhe se rajoni, duke bërë që të shtohet konkurrenca nga importi.

Mishi është produkti tjetër bazë që sa vjen e po kushton më shumë në buxhetin familjeve. Në prill, sipas INSTAT, indeksi vjetor i këtij grupi u rrit me 12.3%, nga 7.8% që ishte ndryshimi vjetor në të njëjtin muaj të një viti më parë.

Ashtu si në rastin e qumështit, shtrenjtimi është i lidhur me problemet që po kalon blegtoria në vend, duke nxitur importet.

Të dhënat e tjera të INSTAT treguan se për muajt e parë të vitit, nga gupet e ushqimeve rritje kanë pësuar vetëm importet që lidhen me produktet nga kafshët, të tilla si bulmeti dhe mishi.

Rritja e importeve në këto produkte po vjen si rrjedhojë e krizës që po kalon blegtoria e vendase ku numri i kafshëve po tkurret me shpejtësi në fermat e vogla si rrjedhojë e pakësimit dhe plakjes së popullsisë në zonat rurale. Mungesa e prodhimit vendas ka bërë që çmimet e bulmetit të rriten me ritmet shumë të larta vitin e fundit. (Monitor)

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More
Kryesore, Shëndet - 9 Maj, 2023

Parkinsoni shkaktohet nga bakteret e zakonshme në trup

Studiuesit deklarojnë se sëmundja e Parkinsonit mund të shkaktohet nga një bakter i zorrëve. Shkencëtarët finlandezë pretendojnë se desulfovibrio (DSV) mund të shkaktojë një grumbullim të proteinave toksike të cilat më pas dëmtojnë qelizat vitale të trurit.

Ky proces mendohet se shkakton shenjat karakteristike të gjendjes së gjymtuar, si dridhjet.

Ekspertët sot i përshkruan gjetjet e tyre si ‘të rëndësishme’, me akademikët që kanë kaluar dekada pa sukses duke hetuar shkakun e Parkinsonit.

Studiuesit në Universitetin e Helsinkit besojnë se DSV, e cila gjendet në ujë, tokë dhe traktin tretës të njerëzve dhe kafshëve, mund të luajë një rol në sëmundjen e Parkinsonit.

Si pjesë e studimit të tyre, ata morën mostra fekale nga dhjetë pacientë me Parkinson dhe bashkëshortët e tyre të shëndetshëm.

Testet laboratorike treguan se të gjithë pacientët e Parkinsonit kishin bakteret në feçet e tyre, së bashku me tetë nga partnerët e tyre.

Autori i studimit, profesor Per Saris, mikrobiolog në universitet, beson se DSV bën që proteinat të grumbullohen së bashku në qelizat e zorrëve, të cilat më pas ‘ udhëtojnë drejt trurit’ përmes nervit vagus – nervi kranial më i gjatë në trup, i cili shtrihet nga stomaku në truri.

Sëmundja shkaktohet kryesisht nga faktorët mjedisorë, domethënë ekspozimi mjedisor ndaj shtameve bakteriale DSV që shkaktojnë Parkinson.

“Vetëm një pjesë e vogël, ose afërsisht 10 për qind, e Parkinsonit shkaktohet nga gjenet individuale.”

Simptomat mund të përfshijnë dridhje të pakontrollueshme, lëvizje të ngadalta dhe ngurtësi të muskujve, por ekspertët thonë se ato shpesh shfaqen vetëm kur rreth 80 për qind e qelizave nervore janë humbur.

Këto qeliza nervore prodhojnë dopaminë, një lajmëtar kimik që ndihmon për të kontrolluar lëvizjen e trupit.

Nëse këto dëmtohen ose vdesin, nivelet e dopaminës zvogëlohen dhe lëvizjet bëhen të ngadalta dhe jonormale.

Qendra Alert/Alert.al

0 Komente
Read More