Një dietë ushqyese dhe e ekuilibruar është një pjesë e rëndësishme e një shtatzanie të shëndetshme. Sidoqoftë, ushqime dhe pije të caktuara, mund të rrisin rrezikun e dëmtimit të foshnjës të palindur. Njohja e ushqimeve që duhet të shmangni dhe zgjedhja e alternativave të sigurta do të sigurojë shëndetin tuaj dhe të foshnjës tuaj. Sidoqoftë, nëse keni ngrënë aksidentalisht diçka potencialisht të rrezikshme, shanset janë të vogla që ajo të shkaktojë një dëm të menjëhershëm. Nëse shfaqni simptoma të helmimit nga ushqimi, gjithmonë kontaktoni mjekun tuaj, i cili mund t’ju këshillojë më tej.
Pse gratë shtatzëna duhet të shmangin ushqime të caktuara?
Gjatë shtatzënisë është e rëndësishme të shmangni disa ushqime që mund të dëmtojnë foshnjën tuaj të palindur. Disa përbërës të ushqimit ose shtesave të ushqimeve, si dhe agjentë infektues të tillë si, bakteret dhe toksinat e tyre, viruset ose parazitët, mund të shkaktojnë sëmundje, i cili njihet edhe si helmim nga ushqimi.
Helmimi nga ushqimi është zakonisht i ngadaltë dhe do të shfaqë vetëm simptoma të lehta të ngjashme me gripin dhe problemet e tjera gastro-intestinale si ethe, të vjella ose diarre. Megjithatë, me ndryshimin e sistemit imunitar gjatë shtatzënisë,gratë shtatzëna janë në rrezik më të madh të sëmuren nga agjentë të caktuar infektivë si listeria në ushqime sesa popullata e përgjithshme. Për më tepër, disa mikrobe që shkaktojnë sëmundje mund të jenë të dëmshme për fetusin. Megjithatë, rreziqet e përgjithshme të marrjes së sëmundjeve të shkaktuara nga ushqimi janë të ulëta. Duke zgjedhur dhe përgatitur me kujdes ushqimin tuaj mund ta ulni rrezikun edhe më tej.
Ushqimet e mëposhtme duhen kufizuar ose shmangur gjatë shtatzanisë:
Djathëra dhe qumësht të papërpunuar/ pasterizuar
Pasterizimi është një proces ku nxehtësia aplikohet për të vrarë bakteret potencialisht të dëmshme. Gjatë shtatzënisë, këshillohet që të qëndroni larg qumështit dhe kremit të papasterizuar, si dhe të gjithë djathrave të butë me myk ose me një lëkurë të bardhë të bërë nga qumështi i papasterizuar (i papërpunuar), duke përfshirë djathërat brie, camembert, chèvre (një lloj djathi dhie), rokfort, gorgonzola dhe djathrat blu danezë. Këto djathëra mund të përmbajnë Listeri, një bakter që mund të shkaktojë një sëmundje të quajtur listeriozë.
Të gjithë djathërat e tjerë janë të sigurtë për tu ngrënë! Mund të ushqeheni me djathëra të butë të prodhuar me qumësht të pasterizuar, të tilla si djathi feta, djathërat kremozë, moxarela etj.
Të gjithë djathërat e fortë janë të këshillueshëm të konsumohen gjatë shtatzanisë, edhe pse mund të jenë të gatuar me qumësht që nuk është pasterizuar. Djathi parmexhan për shembull përmban shumë pak ujë, kështu që bakteret e kanë më të vështirë që të mbijetojnë dhe të rriten aty.
Mish i pagatuar mirë
Mishi i papërpunuar ose i pagatuar, duke përfshirë dhe sallamet, proshurat etj., mund të përmbajnë parazitë të dëmshëm si Toxoplasma gondi ose baktere si Salmonella ose Listeria. Mishi duhet gatuar gjithmonë mirë edhe në brendësi të tij.
Vezët e pagatuara mirë
Vezët gjithashtu mund të kontaminohen me bakteret e salmonelës dhe mund të shkaktojnë helmim nga ushqimi. Salmonela nuk mund të mbijetojë në temperatura të larta. Prandaj vezët duhen gatuar mirë. Shmangni ushqimet që janë gatuar në shtëpi dhe që kanë në përmbajtjen e tyre vezë, të tilla si majoneza dhe ëmbëlsira. Por iu mund të ushqeheni me majonezë dhe akullore të blera në supermarket sepse ato janë të gatuara me vezë të pasterizuara dhe në këtë mënyrë janë të sigurta për tu konsumuar.
Produkte deti të pagatuara mirë dhe peshq që kanë përmbajtje të lartë të mërkurit
Mund të ushqeheni me peshk ose produkte të tjera deti përsa kohë ata janë të gatuara mirë, në mënyrë që të shmangni helmimin nga ushqimi. Ushqimet që përmbajnë produkte të pagatuara mirë të peshkut në brendësi të tyre, të tilla si sushi, si dhe të githa llojet e gaforreve dhe karkalecëve duhet që të shmangen.
Produktet e peshkut inkurajohen gjatë shtatzënisë sepse janë një burim i madh i acideve yndyrore të shëndetshme. Sidoqoftë, disa lloje peshqish që janë të pasur me mërkur duhet të shmangen sepse mërkuri përtej normave mund të dëmtojë fetusin. Kjo përfshin edhe konsumimin e shumicës së peshqve grabitqarë të tillë si peshkaqenët, peshkun shpatë etj.
Ngrënia e dy porcioneve të peshkut me mërkur të ulët në javë nuk paraqet rrezik në rritje për foshnjën e palindur. Ju mund të kufizoni marrjen tuaj të mërkurit duke zgjedhur peshk me nivele të ulëta të mërkurit si salmoni, merluci ose karkaleca deti. Kufizoni gjithashtu konsumimin e peshkut ton në një racion të freskët ose 4 racione ton të konservuar në javë.
Lakër të papërpunuar, sallata të gatshme për të ngrënë
Ushqimi i lakrave të papërpunuara mund të jetë i rrezikshëm gjatë shtatzënisë. Lakrat e papërpunuara, për shembull lakrat e fasuleve, jonxhës dhe rrepkës, si dhe sallatat e gatshme për të ngrënë mund të përmbajnë baktere të dëmshme si Listeria, Salmonella dhe E.coli. Larja e tyre nuk është e mjaftueshme për t’u siguruar që ato janë të sigurta prandaj mos i konsumoni të papërpunuara. Për të vrarë bakteret e dëmshme, ato duhet të gatuhen tërësisht.
Ju ende mund të konsumoni marule dhe perime të paketuara dhe të lara paraprakisht, për sa kohë që i ruani në frigorifer dhe u jepni një larje tjetër para se t’i konsumoni.
Në përgjithësi, perimet dhe frutat janë të sigurta për t’u ngrënë dhe janë pjesë e rëndësishme e një diete të shëndetshme gjatë shtatzënisë. Sidoqoftë, mos harroni t’i lani gjithmonë mirë para se t’i konsumoni ose t’i përgatitni për të hequr çdo gjurmë të dherave në to. Ekziston një shans i vogël që frutat dhe perimet e palara mund të kontaminohen me baktere të dëmshme ose parazitë si Toxoplasma gondii.
Të brendshme të gjedhëve të tilla si mëlçia dhe suplementet e vitaminës A
Shmangni ngrënien e mëlçisë, pasi mëlçia është e pasur me vitaminë A. Disa studime kanë lidhur sasitë e mëdha të vitaminës A me defekte të lindura dhe dëmtime të mëlçisë. Prandaj nuk rekomandohet të merrni ndonjë shtesë dietike që përmban një dozë të lartë të Vitamina A gjatë shtatzënisë. Gjithashtu, ajo duhet shmangur pasi mund të përmbajë bakteret Listeria dhe virusin e hepatitit.
Alkooli
Pirja e alkoolit nuk është e sigurt në asnjë fazë gjatë shtatzënisë dhe nuk ka një nivel të sigurt të konsumimit të alkoolit gjatë shtatzënisë. Alkooli mund të kalojë nëpër placentë dhe fëmija do të ekspozohet ndaj alkoolit në gjak. Meqenëse mëlçia e foshnjës nuk është zhvilluar ende plotësisht, alkooli nuk do të prishet shpejt dhe nga ana tjetër mund të ndikojë në zhvillimin e foshnjës.
Sidoqoftë, nëse keni pirë herë pas here para se të kuptoni se jeni shtatzënë, duhet të ndaloni pirjen pasi të zbuloni se jeni shtatzënë.
Sa më shumë që pini gjatë shtatzënisë, aq më të mëdha janë rreziqet. Pirja gjatë shtatzënisë mund të shkaktojë sindromën e alkoolit të fetusit (FAS), një gjendje serioze ku foshnja ka probleme të rënda mendore dhe fizike gjatë gjithë jetës.
Kafeina
Gjatë shtatzënisë, rekomandohet të kufizoni marrjen e kafeinës në 200 mg në ditë nga të gjitha burimet. Një filxhan kafe filtër (200 ml) përmban rreth 90 mg kafeinë. Kafeina gjithashtu mund të gjendet natyrshëm në çaj, çokollatë dhe disa pije të buta dhe energjike. Edhe pse rreziqet janë të vogla, marrja e madhe e kafeinës (> 300 mg në ditë) gjatë shtatëzanisë është shoqëruar me një rrezik në rritje të peshës së ulët të lindjes. Më tej, disa dëshmi sugjerojnë që nivelet e larta të kafeinës mund të lidhen me rritjen e rrezikut të abortit dhe lindje të vdekur të foshnjës, kështu që është mirë të qëndroni nën kufirin e rekomanduar të sigurt të sigurt prej 200 mg në ditë.
Nëse jeni një person që konsumoni shumë kafe, përpiquni të ulni gradualisht konsumin tuaj ose ta zëvendësoni kafen me çajra pa kafeinë.
Ushqehuni me qetësi gjatë gjithë shtatzënisë
Edhe pse ka disa ushqime të cilave duhet t’u kushtoni vëmendje gjatë shtatzënisë, kanë mbetur ende shumë ushqime për tu shijuar! Mos u shqetësoni nëse keni ngrënë aksidentalisht diçka potencialisht të rrezikshme. Shanset që të shkaktojë dëm janë shumë të vogla. Sidoqoftë, gjithmonë kontaktoni mjekun tuaj nëse jeni të shqetësuar ose nëse përjetoni simptoma që mund të tregojnë helmim nga ushqimi, të tilla si të vjella, ethe ose diarre.
Burimi: EUFIC
Qendra Alert
alert.al
