Menu

Konsumatori

Dita Botërore e të Drejtave të Konsumatorëve, Qendra ALERT në bashkëpunim me KKIE organizoi Konferencën “Sfidat e konsumatorëve në të ardhmen e afërt dhe të largët” – Foto/Video

Dita Botërore e të Drejtave të Konsumatorëve, Qendra ALERT në bashkëpunim me KKIE organizoi Konferencën “Sfidat e konsumatorëve në të ardhmen e afërt dhe të largët” – Foto/Video

Qendra ALERT, në bashkëpunim me Këshillin Kombëtar për Integrimin Europian (KKIE), me rastin e 15 Marsit, Ditës Botërore të të Drejtave të Konsumatorit, organizoi konferencën me temë “Sfidat e konsumatorëve në të ardhmen e afërt dhe të largët”.
Në këtë aktivitet, të ftuar nga Qendra ALERT, merrnin pjesë Ministrtja e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, Znj.Anila Denaj; Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Z. Blendi Gonxhja, Zëvendësministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Entela Ramosaçaj; Zëvendësministrja e Mjedisit dhe Turizmit, Almira Xhembulla; Zëvendësministri i Ekonomisë, Endrit Yzeiraj; Komisioneri për Mbrojtjen nga Diskriminimi, Robert Gajda; Përfaqësuesja e Delegacioionit të BE në Shqipëri, njëherësh dhe Menaxhere e Projektit Siguria Ushqimore, Veterinaria dhe Peshkimi, Znj. Elisa Teneqexhi; Drejtori i Risi Albania, Stephan Joss; perfaqesues te Ambasadres se Suedisë në Tiranë, konkretisht Znj. Ermielinda Xhaja, Program Officer dhe Znj. Lisa Fyrenius, përfaqësuesja e Projektit Saneca/GIZ, Znj.Laureta Spahiu, përfaqësues të Shoqatës së Bankave, të Shoqatës së Mikrofinancave, Industrisë së Qumështit, ekspertë të shoqërisë civile dhe mbrojtjes së konsumatorit, Këshillit të Agrobiznesit, përfaqësuesja e Komisionerit për Mbrojtjen e Konsumatorit në Ministrinë e Ekpnomisë, Agjencisë së Mbrojtjes së Konsumatorit, Bashkia Tiranë; Pika e Kontaktit e EFSA në Shqipëri, gazetarë etj.

Aktiviteti u përshëndet nga Znj. Jorida Tabaku, deputetet e Parlamentit të Shqipërisë dhe Kryetare e Këshillit Kombëtar për Integrimin Europian, e cila theksoi rëndësinë që çështjet e mbrojtjes së konsumatorëve të jenë në qendër të debatit publik, kjo për shkak se procesi i integrimit dhe mbrojtja e konsumatorit duhet të kenë në fokus qytetarin, por dhe se është një fushë që ka ndikimin të drejtpërdrejt mbi marrëdhëniet që krijojnë ofruesit e shërbimeve me konsumatorët. Duke u ndalur në tre elementë kryesorë, Znj.Tabaku parashtroi se, legjislacioni dhe politikat ekzistuese të sektorit nuk janë të organizuara mirë dhe duke iu referuar edhe Raporti të Progresit, theksoi se vendi ka nevojë për një ligj të thjeshtë. “Ashtu sikurse thotë edhe Raporti i Progresit, ne kemi nevojë për një ligj të thjeshtë kemi nevojë për disa parime, të cilat të mbrojnë konsumatorin dhe të mos merremi me hartimin e strategjive 3 apo 4-vjeçare, të cilat që zëvendësojnë njëra-tjetrën, por me praktika që sjellin ndryshime reale. Këto strategji duhet të përkthehen në detyrime konkrete për të dyja palët, por me një strukturë dhe ligj të thjeshtë”, u shpreh Znj. Tabaku.
Së dyti, Znj. Tabaku ngriti shqetësimin e moszbatimit të mirë të legjislacionit në këtë fushë, edhe pse është punuar për përafrimin sipas kritereve apo standardeve më të mira të BE-së, si dhe theksoi nevojën për të pasur një koordinim më të mirë ndërinstitucional për mbrojtjen e konsumatorëve, por dhe hartimin e legjislacionit dytësor në përputhje me atë të BE.
Së treti znj.Tabaku u ndal tek siguria e produkteve edhe inspektimi i tregjeve dhe duke iu referuar ligjit për produkte jo ushqimore renditi disa elemente si: mbrojtja nga çmimet, mbrojtja për sa i përket cilësisë, siguria ushqimore, të cilat sot mungojnë dhe mund të punohet për të përmirësuar legjislacionin dhe zbatuar në praktikë standardet më të larta të BE-së.
Së fundi znj.Tabaku u ndal tek disa sfida legjislative, të cilat janë pjesë e diskutimeve në procesin “screening” por dhe në hartimin e udhërrëfyesve që do të hartohet në vijim për çështjet që lidhen me mbrojtjen e konsumatori, ku pëmendi: zgjidhjen e mosmarrëveshjeve, edukimin e konsumatorit, sigurinë e produkteve me cilësinë më të lartë të BE, dëmshpërblimet e konsumatorit, etj.
Drejtori Ekzekutiv i Qendrës ALERT, Z. Granit Sokolaj, në fjalën e tij theksoi rëndësinë e sensibilizimit për çështjet e të drejtave të konsumatorëve, jo vetëm në ditë të veçanta dhe theksoi nevojën që vëmendja e institucioneve të jetë edhe më e shtuar drejt çështjeve dhe masave për mbrojtjen e konsumatorëve, tashmë kur zhvillimet në teknologji dhe inteligjenca artificiale i përball vendet me sfida të reja. Duke iu referuar raportit të Komisionit Europian për 3 kapituj që lidhen me mbrojtjen e konsumatorëve, Z.Sokolaj renditi disa nga problematikat me të cilat hasen konsumatorët shqiptarë në fushën e mbrojtjes së konsumatorëve dhe shëndetit dhe nënvizoi se ka ende shumë për tu bërë në drejtim të miratimit të kornizës së re të politikave në këtë drejtim, plotësimit dhe përafrimit të legjislacionit me “acquis” të BE, fuqizimit të kapaciteteve zbatuese të Inspektoratit të Mbikëqyrjes së Tregut, etj. Në fund të fjalës, z.Sokolaj nënvizoi se idetë dhe ekspertiza e shoqërisë civile duhet të shërbejë për të krijuar ndërveprim mes institucioneve publike vendore dhe lokale, por dhe të shndërrohen në objektiva strategjikë të ministrive dhe institucioneve, që kanë për detyrë mbrojtjen e konsumatorëve.

Ministrja e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, Z.Anila Denaj, në fjalën e saj, u ndal tek sfidat dhe politikat e MBZHR për mbrojtjen e konsumatorit dhe në përafrimin e kapitujve 11, 12 dhe 13. Duke e cilësuar mbrojtjen e konsumatorit si një prioritet absolut, znj.Denaj theksoi se rezultatet e mira të arritura në procesin “screening” për 3 kapitujt është një bazë shumë e mirë, por nevojitet edhe komunikimi efektiv me biznesin, për të bashkërenduar punën në përafrimin e cilësisë dhe sigurinë ushqimore tek konsumatori.
Znj.Denaj informoi se MBZHR është duke punuar në ligje konkrete, të cilat lidhen me sigurinë ushqimore, shëndetin e konsumatorit, të kafshëve dhe të bimëve apo dhe peshkimin, të cilët parashikohen të dërgohen për shqyrtim në Kuvend në fund të këtij viti. Znj.Denaj theksoi se veç procesit legjislativ me rëndësi janë edhe investimet, konkretisht në sistemin laboratorik dhe ISUV, si dhe informoi se po punohet për krijimin e sistemit të identifikimit të parcelave të tokës dhe të sistemit të plotë të administrimit dhe kontrollit që mundojnë rritjen e efektivitetit të mbështetjes direkte në bujqësi.
Më tej ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Z.Blendi Gonxhja, në fjalën e tij u fokusua në punën dhe sfidat e Ministrisë së Ekonomisë në hartimin dhe zbatimin e politikave të qëndrueshme për konsumatorët.
Ndër të tjera ministri nënvizoi se kujdesi ndaj investimeve dhe ekonomisë në vetvete, duhet të lidhet me standardet dhe parimet e BE-së, certifikimet, me kontrollin, inspektimet e të gjitha aspektet, çka do të shërbente edhe për tërheqjen e investitorëve seriozë në vend.

Duke e cilësuar sfidë mungesën e kapaciteteve dhe stafeve të kualifikuara në administratë, z.Gonxhja theksoi nevojën e ndryshimit të qasjes dhe të kushteve të punës.
Më tej ministri theksoi nevojën e ndërveprimit mes të gjithë aktorëve, për të pasur një ballafaqim më real dhe krijuar një mjedis dialogu dhe bashkëpunimi mes palëve, çka do të sillte rezultate më të mira.
Më tej z. Robert Gajda, Komisioneri për Mbrojtjen nga Diskriminimi, në fjalën e tij solli disa problematika të hasura në ofrimin e shërbimeve, si dhe nevojën për të pasur një përkujdesje më të shtuar ndaj grupeve vulnerabël për krijimin e kushteve të barabarta në marrjen e shërbimeve. Ndër të tjera z.Gajda përmendi si problem mungesën e miratimit të një akti nënligjor për konsumatorin e energjisë elektrike nga shtresat në nevojë, diskriminimin në dhënien e shërbimeve për personat me aftësi të kufizuar; mungesën e një autoriteti kontrollues për cilësinë e shërbimeve të ofruara nga pushteti lokal, etj.
Më tej, znj. Entela Ramosaçaj, zëvendësministre e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, në fjalën e saj u ndal në masat e mara në kuadër të arritjes së Objektivave të Qëndrueshëm të Agjendës 2030, sfidave dhe masave të marra në drejtim të ofrimit të sigurisë ushqimore, parë përmes përqasjes “Një shëndet”, ngritjen e mekanizmi kombëtar koordinues lidhur me, etj.
Më tej znj. Almira Xhembulla, zëvendësministre e Turizmit dhe Mjedisit, në fjalën e saj u ndal në masat në parafrimin e legjislacionit në fushën e mjedisit me Direktivat e BE-së dhe mbrojtjen e konsumatorëve, hapat drejt ekonomisë qarkulluese, masat e marra për eto-etiketën, hapat në të cilat ndodhet projektligji i ri “Për përgjegjësinë e zgjeruar të prodhuesit,”etj.
Më pas në takim mori fjalën znj. Elisa Teneqexhi, menaxher projekti pranë Delegacionit të BE-së në Shqipëri, e cila u ndal tek rëndësia e mbrojtjes së konsumatorit në Shqipëri drejt integrimit në BE.
Më tej z. Stephan Joss, Drejtor i RisiAlbania, Country Coordinator HELVETAS në Shqipëri, në fjalën e tij u ndal në rolin e Standardeve të cilësisë për shëndetin dhe mirëqenien e konsumatorëve.
Takimi vijoi diskutime të hapura të pjesëmarrësve. Aktivitetit u transmetua live në faqen zyrtare Ëeb dhe “Facebook” të Kuvendit të Shqipërisë.

Më poshtë, fjala e plotë e Drejtorit të Qendrës ALERT, Z.Granit Sokolaj.

E nderuar Kryetare e KKIE, Znj. Tabaku,
Të nderuar Ministra Denaj dhe Goxhja
Zv.Ministra të Shëndetësisë, Mjedisit dhe Ekonomisë, respektivisht Znj.Ramosaçaj, Znj.Xhembulla dhe Z.Yzeiraj.
Të nderuar përfaqësues të Delegacionit të BE në Tiranë, Projektit SANECA, RisiAlbania, Ambasadës së Suedisë dhe Komisionit për Mbrojtjen e Konsumatorëve.
Të nderuar përfaqësues të Shoqërisë Civile dhe Gazetarë.
Jam vërtet i lumtur që iu bashkuat këtij aktiviteti të iniciuar nga Qendra ALERT, i cili bëri që në këtë sallë, ndryshe nga mbledhjet tjera të KKIE, të flitet për konsumatorin dhe të drejtat e tij.
15 Marsi shënon Ditën Botërore të të Drejtave të Konsumatorit, e frymëzuar nga Presidenti Kennedy, i cili i dërgoi një mesazh të veçantë Kongresit të SHBA më 15 mars 1962, në të cilin ai trajtoi zyrtarisht çështjen e të drejtave të konsumatorëve. Lëvizja konsumatore e shënoi për herë të parë atë datë në 1983 dhe tani e përdor këtë ditë çdo vit, për të mobilizuar veprime për çështje dhe fushata të rëndësishme.
Dita Botërore e të Drejtave të Konsumatorit është një ngjarje ndërkombëtare vjetore që nënkupton solidaritetin në lëvizjen ndërkombëtare të konsumatorëve, duke kërkuar që të drejtat e tyre të respektohen dhe mbrohen, duke u dhënë një shans konsumatorëve për të protestuar kundër abuzimeve në treg dhe padrejtësive sociale që cenojnë të drejtat e tyre. Çdo vit, Dita Botërore e të Drejtave të Konsumatorit miraton një temë për t’a vënë theksin mbi të. Këtë vit tema e promovuar është “Inteligjenca artificiale e drejtë dhe e përgjegjshme për konsumatorët”.

Granit Sokolaj

E mbase do të ishte e duhura, që në këtë aktivitet, të ishin pjesë dhe institucionet përgjegjëse për Inteligjencën Artificiale, çështje kjo mjaft serioze për mbrojtjen e konsumatorëve. Si mund t’i fuqizojmë konsumatorët që të dallojnë midis përmbajtjes origjinale dhe asaj të krijuar nga IA? Çfarë vijash të kuqe duhet të vendosin mbrojtësit e konsumatorëve për të mbrojtur publikun nga dizajni mashtrues dhe falsifikimet? A mund të përdoret IA për të kundërshtuar dezinformimin dhe për të përmirësuar shkrim-leximin dixhital, janë disa prej pikëpyetjeve që na shqetësojnë dhe përgjigjet e tyre në formë zgjidhjeje, duhet t’i japin institucionet shtetërore, me anë të nismave ligjore.
Parlamenti Evropian, vitin e kaluar ka miratuar masat përforcuese për mbrojtjen e konsumatorëve në atë që do të jetë grupi i parë i detyrueshëm në botë i rregullave gjithëpërfshirëse për sistemet e Inteligjencës Artificiale (IA). Ky është një zhvillim i mirëpritur. Negociatat midis Parlamentit dhe qeverive kombëtare, anëtare të BE kanë filluar, me synimin që të bihet dakord për një tekst përfundimtar në gjysmën e dytë të vitit dhe Akti i Inteligjencës Artificiale të bëhet ligj i BE-së.
Si një vend paraanëtarësimit në BE, Shqipëria ka detyra të mëdha e të rëndësishme për të bërë në këtë drejtim. Hartim e miratim ligjesh e aktesh apo edhe transpuzim të Acquis të BE-së në këtë fushë, apo edhe në financat dixhitale. E mbi të gjitha zbatimin e tyre.
Teksa BE miraton AKTE për inteligjencën artificiale, vendi ynë ka edhe sfida të tjera e më të shumta në numër në lidhje me mbrojtjen e konsumatorëve, siç janë siguria ushqimore, siguria e produkteve joushqimore, kontratat konsumatore, tregëtia online etj, që të gjitha këto lidhen me një zinxhir përgjegjësish e detyrash. Por, më të menaxhueshme sesa IA.
Vetëm po t’i referohemi Raportit të Komisionit Evropian të vitit të shkuar për Shqipërinë, në gjetjet për 3 prej kapitujve që kanë lidhje direkte me mbrojtjen e kosomatorëve, konkretisht 28, 12 dhe 1, konstatohen një sërë problematikash dhe rreziqesh. Por, pa lënë menjanë dhe kapitujt 15 dhe 27, respektivisht Energjia dhe Mjedisi e ndryshimet klimatike; e gjithashtu kapitullin 9, Shërbimet Financiare, ku lihet detyrë, ndër të tjera, edukimi financiar. E ky edukim bëhet më i rëndësishem, por dhe më i vështirë për konsumatorët, në epokën e financave dixhilate.
Meqë, fatkeqësisht, për arsyet që dihen, nuk patëm mundësinë të diskutonim rreth këtij raporti në fundit e vitit të kaluar po në këtë sallë, do doja të ndalesha shkurtimisht e të theksoja problematikat me të cilat hasen sot konsumatorët shqiptarë, ato që publikon në gjuhë të moderuar dhe diplomatike Raporti i KE.
Për kapitillin 28, Mbrojtja e Konsumatorëve dhe Shëndeti Publik, Raporti i KE thotë se, përgatitjet janë në një fazë të hershme në fushën e mbrojtjes së konsumatorëve dhe shëndetit. Progresi ishte i kufizuar për rekomandimet e një viti më parë në lidhje me miratimin e kornizës së re të politikave.
Ende duhet bërë progres i rëndësishëm për zbatimin e “One Health”. Pa anashkaluar, se një nga rekomandimet është garantimi i aksesit të barabartë në shërbime shëndetësore cilësore për popullsinë vulnerabël, përfshirë romët dhe pakicat egjiptiane, të moshuarit, personat me probleme paraekzistuese të shëndetit mendor, me aftësi të kufizuara, popullsi rurale ose të largëta.
Ndërsa për kapitullin 12, Siguria ushqimore, politika veterinare dhe fitosanitare, raporti thekson se, Shqipëria, në këtë fushë ka bërë përparim të kufizuar.
Shqipëria nuk ka bërë hapa të rëndësishëm për hartimin dhe miratimin e një politike koherente sektoriale. Ndërsa thuajse si për të gjitha kapitujt, Raporti vëren se rekomandimet e Komisionit nga një vit më parë nuk u zbatuan plotësisht.
Dhe nëse flasim për Kapitulli 1, Lëvizja e Lirë e Mallrave, Komisioni vëren se, ka pasur përparim të kufizuar në përgjithësi dhe në rekomandimet e vitit të kaluar, veçanërisht në përafrimin me acquis të BE-së për ate që quhet “qasjen e re dhe globale”.
Dhe, detyrat e ripërseritura janë plotësimi i përafrimit të legjislacionit me Acquis të BE dhe fuqizimi i mëtejshëm i kapaciteteve zbatuese të Inspektoratit të Mbikëqyrjes së Tregut.
Problematikat dhe rreziqet që iu kanosen sot konsumatorëve shqiptarë janë aq të shumta, saqë ky takim do të duhej të zgjaste 6 muaj për t’i renditur një për një e diskutuar. Por, mendoj që ka ardhur koha e një politikëbërje dhe zbatimit të tyre, në favor të konsumatorëve dhe asgjë ndryshe nga çfarë kërkon BE në rrugën e Shqipërisë drejt anëtarësimit. Duhet vullnet politik, fuqizim i institucioneve zbatuese dhe buxhete të dedikuara.
Shpresoj dhe uroj që ky takim i ditës së sotme, të mos mbetet vetëm si gjurmë në kanalet e transmetimit të tij ne media apo në rrjetet tona sociale, por një tryezë ku të mbahen shënim shqetësimet e sygjerimet e shoqërisë civile, apo gjithësesilit prej atyre që do të diskutojnë dhe të shndërrohen në objektiva strategjikë të ministrive dhe institucioneve, që kanë për detyrë mbrojtjen e konsumatorëve. E për të mos e lënë me kaq, kërkoj nga ana juaj, veçanërisht ministrave dhe zëvendësministrave, që të kemi dhe hapa pasardhës, me qëllim që idetë dhe ekspertiza e gjithësecilit të shndërrohen në një ndërveprim të institucioneve publike me organizatat e konsumatorëve; të ndërmerren iniciativa për dialog të strukturuar dhe veprime konkrete. Ky dialog dhe nismat ligjore duhet të shtrihen edhe drejt pushtetit vendor, i cili një rol të rëndësishem në mbrojtjen e konsumatorëve. Do t’ju kërkoja, që organizatat e shoqërisë civile t’i shikoni si partnerë dhe jo si armiq, edhe atëherë kur ato konstatojnë gjetje që institucioneve publike nuk iu pëlqejnë.

 

Më poshtë mund të lexoni dhe fjalën e plotë të Ministres së Bujqesise dhe Zhvillimit Rural, Znj. Anila Denaj në Këshillin Kombëtar Evropian.

Anila Denaj

Faleminderit për ftesën dhe besoj që çështja për të cilën ne flasim nuk duhet të limitohet as në ditë pushimi as në ditë festash, sepse është një cështje prioritet absolut.
Besoj që pjesëmarrja e të gjithëve këtu e tregon këtë më së miri dhe unë falenderoj të gjithë pjesëmarrësit, sepse mendoj që është një tryezë për të cilën ne duhet të vijojmë jo vetëm të flasim, por edhe të adresojmë prioritete të cilat i kemi vendosur tashmë në tryezat tona, secili sipas objektiave që ka.
Në Ministrinë e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural sigurisht përafrimi i legjislacionit me atë të Integrimit Evropian si një rrugëtim i padiskutueshëm i politikës së Shqipërisë dhe qeverisjes së Kryministrit Rama është absolut. E besoj që në Screening Process, i cili në fund të vitit të kaluar ka qënë një sukses për të 3 Kapitujt, ndoshta kapitujt më të vështirë në përafrim dhe konkretisht Kapitulli 11, 12 dh 13. Mendoj që është një hap shumë i mirë, një bazë shumë e mirë cilësore për të projektuar suksesin e këtij rrugëtimi, i cili absolutisht do të kërkojë mbështetje dhe do të këkojë një komunikim efektiv me biznesin, sepse absolutisht do të ketë nevojë për të implementuar në faza të caktuara dhe të bashkërenduara ato që do të jenë edhe kosto si rezultat i këtij procesi për të përafruar cilësinë dhe sigurinë ushqimore finalisht tek konsumatori. Për këtë unë besoj se në krye të të fjalimit tim dua të falenderoj të gjithë mbështetësit e këtij procesi, të gjithë përfaqësuesit e donatorëve të cilët brenda Bashkimit Evropian dhe dua të falenderoj edhe për një tryezë efektive të komunikimit me ta përpara 2 javësh, por edhe të partnerëve tanë strategjik përfshirë edhe USAID-in, të cilë janë përfshirë në mënyrë konkrete me project,e të cilat do të na mbështesin në këtë process legjislativ në vitet e ardhshme. Nga ana tjetër procesi legjislativ nuk është i vetmi që do duhet të ndjekim. Investime të cilat duhet të rrisin mbështetjen me fakte, me prova sidomos ajo laboratorike është një mbështejte financiare që është dhe vjen e padiskutueshme.
Unë jam shumë e kënaqëur që sot jam e shoqëruar nga dy drejtorë, Drejtori i ISUV-it, Ilir Ajdini dhe Drejtori i AKVMB-së, Roland Mece, të cilët edhe në vijim në kontekstin teknik do të japin përgjigje të disa pyetjeve që mund të kenë secili nga përfaqësuesit e organizatave, por edhe të legjislativit. Cfarë ne sot kemi në tryezën tonë në Ministrinë e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural janë ligjet konkrete, të cilët lidhen me sigurinë ushqimore. Ai që lidhet me shëndetin e konsumatorit, të kafshëve dhe të bimëve dhe në atë që është gjuha jonë e përditshme teknike, konstaton në ndryshime dhe hartime të ligjeve për kontrolle zyrtare, shëndetin e kafshëve dhe shëndetin e bimëve, të cilët parashikohen të dërgohen për miratim në parlament apo në diskutime në komisionet respektive në fund të këtij viti.
Kapitulli 12 i Sigurisë Ushqimore, nuk është i vetmi, i cili paraqet sfidat. Kapitulli 11, ai i bujqësisë dhe zhvillimit rural ka po ashtu sfidat e veta, të cilat janë dhe ndërlidhen ngushtësisht me të gjithë elementët e sistemit tonë agroushqimor. Dua të përmend këtu disa shtylla kryesore të këtij kapitulli për të të cilat ne jemi duke punuar dhe sigurisht periudha dhe përafrimi i plotë do të ndodhi përgjatë 2025 për ti vendosur të gjithë gjërat në prespektivë dhe kohë.
Së pari, krijimi i sistemit të identifikimit të parcelave të tokës, apo ajo që në gjuhën teknik është LPIS dhe një sistem i plotë i administrimit dhe kontrollit IACS, të cilët do të mundësojnë rritjen e efektivitetit të mbështetjes tonë direkte dhe jo vetëm i skemave në mënyrë efektive apo lancimit të skemave për të realizuar efektivitetin e plotë të tyre, por për të realizuar një shkallë. Ju e dini shumë mirë që Shqipëria prej shumë vitesh tashmë ballafaqohet me problemin e fragmentarizimit dhe problemin e parcelizimit si dhe regjistrimin e të tyre dhe krijimi i kushteve të cilat tejkalojnë këto ngërce do të ishin parakushti kryeror për të rritur edhe cilësinë dhe ekonminë e shkallës.
Sigurisht, organizimi i tregut të përbashkët është një sfidë shumë e rëndësishme. Këtu nuk jemi vetëm, dhe sic edhe e thashë kemi edhe mbështetjen e partnerëve tanë ndërkombëtarë stategjik, BE dhe më gjerë, por njëkohësisht dhe të një strukture SËJ, e cila është një strukturë e mbështetur nga BE për pjesën e vendeve të Ballkanit Perëndimor, por më gjerë edhe të Evropës Lindore, ku ne në mënyrë të vazhdueshme në bazë mujore dhe 3-mujore takohemi për të argumentuar disa nga problematikat që hasim. Kjo është edhe një bazë teknike, e cila na ndihmon gjithashtu në rrugëtimin tonë.
Ka absolutisht nevojë të ulemi dhe të flasim për Kapitullin 13, i cili lidhet në mënyrë të drejtëpërdrejtë me peshkimin. Ndër pikat më të rëndësishme të punës në këtë cështje jo vetëm ligji I peshkimit, të cilin ne shumë shpejt do ta sjellim për shqyrtim në të gjitha Komisionet Parlamentare, por objektivi është për të ndihmuar gjithë pjesën e përafrimit edhe në raport me menaxhimin e tregjeve, të organizatave prodhuese dhe planeve të prodhimit dhe tregtimit. Sepse ne mundet të realizojmë një efektivitet të masave dhe të bazës ligjore për të rregulluar gjithë pjesën e peshkimit, por aq e rëndësishme është edhe pjesa e tregtimit brenda standardeve për cështjen që po flasim sot që lidhet me standardet e Sigurisë Ushqimore. Në mënyrë që disa nga këto produkte të zhduken nga plastika, të zhduken nga bidonat, të zhduken nga tregtimi në mes të diellit, po marr parasysh midhjen në Sarandë dhe të shkojnë drejt standardeve më të mira për të realizuar atë objektiv për të cilën të gjithë në këtu jemi me një synim të vetëm për ta bërë Shqipërinë dhe produktin shqiptar, i cili e ka sot bazën për të qënë kampion të arrijë jo vëtëm tregje elitare, të cilat sot i ka fakt dhe ka rritur një vlerë të eksporteve në fund të 2023 me 570 milionë Euro me gati 64.5 milionë Euro rritjen nga një vit në tjetrin, por të sfidojë presionin e tregut të brendshëm. Dua të kujtojë këtu që 980 milionë $ ofertë ushqimore si rezultat i 10.5 milionë turistëve, ndoshta 14 milionë turistë të këtij viti do ta cojnë në 1.2miliardë $ presionin e ofertës ushqimore, të bëj që të mos lëmë pa vëmendje dhe kushtet dhe standardet e cilësisë për tregun e brendshëm. Duke filluar nga mënyra se si akreditohen të gjithë institucionet përgjegjëse për analizat dhe këtu dua të sjell në vëmendje punën e padiskutueshme që bën ISUV. Përtej faktit dhe objektivit që 4300 analiza nuk mund të jenë të akredituara në Shqipëri brenda një harku kohor shumë të shkurtër, po 1300 janë. Nga ana tjetër të krijojmë një mbështetje dhe një udhërrëfyes për të gjithë bizneset si të shkojnë drejt akreditimit të këtyre proceseve në mënyrë që të punojmë në dy drejtime, nga njëra anë pjesa e legjislaivit me ligjet, pjesa e ekzekutivit me infrastrukturë dhe biznesi me qasjen ndaj investimeve të duhura dhe protokolleve të duhura dhe kështu të përfitojë në fund konsumator dhe produkti Made in Albania.
Unë sigurisht nuk do të doja këtu të adresoja këtë cështje kaq të rëndësishme me elemente politike, po nuk mund të rezitoj dy komenteve të zonjës Tabaku, i cili lidhet drejtëpërdrejtë me thirrjen që bëri për të dy ministrat dhe dua që ti kujtoj që edhe në rastin e AK-së dhe në rastin e politikave fiskale roli i legjislativi është shumë i rëndësishëm. Së pari, Autoriteti i Konkurrencës është një autoritet i pavarur dhe jep llogari në Komisionet Parlamentare, kështu që kjo është një punë e përbashkët, e cila besoj që duhet të na vërë përpara gjithë detyrat për të kërkuar të gjithë ato masa që ju i vendosët në tavolinë. Në raport me politikat fiskale po ashtu besoj që cdo vit është një vit sfidues për cdo sektor për të luftuar dhe informalitetin, por për të bërë edhe politika fiskale sa më efektive në ndihmë të të gjithë bizneseve. E këtu të pakën ne të dyja rolin e kemi të përbashkët si deputete të Parlamentit të Shqipërisë dhe do të doja që këtë të mos e shikoni si një punë të legjislativit domosdoshmërisht.
Shumë faleminderit dhe shpresoj që këtu të jemi për të gjitha cështjet teknike në frymë të një dite shumë të rëndësishme që duhet të shkojë përtej një dite ndërkombëtare.

Me rastin e 15 Marsit, Ditës Botërore të të Drejtave të Konsumatorëve, Qendra ALERT zhvilloi dhe emisionin televiziv ALERT në të njëjtën e datë, një program televiziv ky i dedikuar po mbrojtjes së konsumatorëve dhe të drejtave të tyre.

Qendra ALERT – Dedikuar Konsumatorit

Lodrat “vrasësit” e heshtur të fëmijëve! Si ta kuptojnë prindërit kur ato janë helmuese dhe me kimikate?

Nga Vilma KËRÇIKU

Të gjithë “dorëzohemi” para fëmijëve, aq më tepër kur ata kërkojnë t’u blejmë lodra apo mjete të tjera argëtuese. Në fakt herë pas here është ngritur alarmi se ka lodra që janë të dëmshme për shëndetin e fëmijëve, pasi lëndët helmuese të gjendura në të janë pjesë e mijëra kimikateve dhe lidhur me këtë prindërit e kanë të pamundur të arrijnë të kuptojnë nëse lodrat që blejnë për fëmijët e tyre janë “vrastare” apo argëtuese.

Mjekja toksikologe Esmeralda Thoma thotë se shenjat që shfaqen si pasojë e ekspozimit të fëmijëve me lodra të prodhuara pa standarde janë: “Irritim i lëkurës, i syve apo zhvillimi i ndonjë alergjie të mundshme si pasojë e lëndëve që përmbajnë këto lodra të fëmijëve. Në përgjithësi është shumë e vështirë të dallohen dhe diagnostikohen sëmundjet që shkaktohen si pasojë e ekspozimit nga këto lodra vetëm në rast se flasim për një lidhje të drejtëpërdrejtë të shenjave që theksuam më lart sa herë që fëmija luan me një lodër të caktuar.”

Loja e fëmijëve nëpërmjet lodrave të ndryshme apo dhe nëpërmjet lojërave që ato krijojnë kanë një efekt shumë pozitiv në zhvillimin mendor dhe konjektiv të fëmijëve. Nëse lodrat nuk janë të prodhuara me standarde europiane ato mund të kthehen lehtësisht në problem për fëmijët për zhvillimin mendor dhe atë fizik. Ndërkohë lodrat e krijuara sipas kritereve të mirëpërcaktuara të DSM5 nuk krijojnë varësi, por shërbejnë si mekanizëm që fëmijët të rriten dhe zhvillohen në baza të shëndosha.

Lodrat e prodhuara pa standarde dhe ekspozimi afatgjatë ndaj tyre sjell me vete disa sëmundje, si: Zhvillimi i kancereve të ndryshme, dobësim i sistemit imunitar, defekte të zhvillimit mendor dhe konjektiv të fëmijëve, të zhvillimit hormonal të fëmijëve si dhe problem të rritjes dhe zhvillimit fizik të tyre ku veç këtyre mjekja Thoma thekson se në disa raste ekspozimi afatgjatë me këto lodra është i lidhur drejtëpërdrejtë dhe me lindjen premature të fëmijëve, zakonisht tek nënat që në shtatzëni janë të ekspozuara me lëndë të ndryshme helmuese ose toksike që gjenden lehtësisht në shtëpi.

Një shqetësim më vete janë kimikatet që gjendet zakonisht në lodra dhe në ambientet ku ne jetojmë dhe punojmë, duke e bërë kështu të paevitueshëm kontaktin me to.

“Metalet e rënda, si plumbi, arseniku, kaliumi dhe mërkuri nuk janë të vetmet lëndë helmuese të organizmit, por janë gjithashtu dhe një sër kimikatesh të ndryshme plastike. Nëse fëmijët ekspozohen për një kohë të gjatë ndaj metaleve të rënda dhe lëndëve plastike bën që me kalimin e kohës të kthehet në problem të mirëfilltë shendetësor për fëmijët, ku në shumicën e rasteve është shumë e vështirë të diagnostikohet për shkak të mungesës së teknikave specifike laboratorike për matjen e lëndëve në gjak.”

Një problem më vete dhe që gjendet masivisht nëpër lodra të ndryshme plastike janë ngjyruesit. “Sa më e ndezur të jetë ngjyra e lodrave që fëmijët po luajnë aq më shumë ngjyrues plastik artificial kanë këto lëndë dhe aq më të rrezikshme bëhen ato për shëndetin e fëmijëve.” Lidhur me këtë mjekja toksiloge Esmeralda Thoma bën që prindërit të shmnagin sa më shumë të jetë e mundur këto lloj lodrash që janë të ngjyrosura me ngjyrues artificial.

Lodra pa standarde, kimikate, ngjyrues nuk janë vetëm këto elementet që të “vrasin” në heshtje, pasi një rrezik i fshehur vijion të mbetet dhe ekspozimi ndaj plumbit, të paktën kështu e konsideron Organizata Botërore e Shëndetësisë. Fëmijë dhe të rritur, të gjithë ne dashur pa dashur jemi të ekspozuar ndaj plumbit në mënyrë konstante pasi ai gjendet kudo, në të gjitha ambientet që në jetojmë, ku me kalimin e kohës sjell dëmë të mëdha shëndetësore.

Dr. toksikologe, Esmerlada Thoma tekson se: “Plumbi është një nga metalet e rënda i cili gjendet në bojërat e ndryshme që lyejmë shtëpinë, në tubacionet e ujit, në produkte të ndryshme industriale siç janë bateritë, në tokë, gjenden në ujin e pishëm, në atmosferë si pjesë e pluhërit të përditshëm. Ekspozimi ndaj plumbit për një kohë të gjatë ndërhyn direkt në sintezën e hemoglobinës dhe rrjedhimisht shkakton te fëmijët anemi e cila në vetvete është kollaj e dedektueshme si anemi, por e vështirë për t’u diangonstikuar nëse vjen nga ekspozimi ndaj plumbit pa matur nivelin e plumbit në gjak.”

Por, ku akumolohet shpejt plumbi?

“Truri, veshkat dhe mëlçitë janë organet që plumbi akumulohet më shpejt, të cilat me kalimin e kohës shfaqin probleme. Plumbi ka veprim të drejtëpërdrejtë me sistemin nervor qendror, ku me kalimin e kohës shkkaton dëmtime të pakthyeshme. Plumbi akumulohet në organe të forta (kocka, mëlçia, veshkat) dhe duhen dekada të tëra për t’u larguar nga organizmi. Plumbi eliminohet nëpërmjet veshkave, i cili është një proces fiziologjik në vetvete, por nëse i rrituri ose fëmija ekspozohet çdo ditë dhe për kohë të gjatë e me sasi të madhe të plumbit veshka nga ana e tyre bëhet e pafatë për të eliminuar sasinë e madhe të plumbit dhe rrjedhimisht plumbi do depoziohet për vite të tëra nëpër kocka ose në indet e tij.

Në tregjet e Tiranës dhe jo vetëm shumica e lodrave që tregtohen janë prodhime kineze. Një kujdes i vazhdueshëm që duhet të tregojnë prindërit teksa blejnë lodra dhe që mund ta kontrollojnë lehtësisht janë etiketat. Por fatkeqësia qëndron se shpesh këto etiketa në gjuhën shqipe mungojnë dhe konsumatori gjendjet përballë një rreziku që nuk e di se çfarë e pret…

*Autorja e këtij materiali është gazetare me eksperiencë 13-vjeçare në media të shkruara dhe elektronike,e fokusuar kryesisht te çeshtjet sociale. Aktualisht punon në televizionin kombëtar Top Channel.

 

 

** Ky publikim është prodhuar në kuadër të projektit “ALERT pë mbrojtjen e konsumatorit”, me mbështetjen e Programit #SustainMedia, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane. Përmbajtja e tij është përgjegjësi e vetme e Qendrës ALERT dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e BE-së ose të qeverisë gjermane.

PIK i AKU në Portin e Durrësit me vetëm 2 inspektorë, asnjëri prej tyre nuk janë agronom dhe veteriner

Kur flitet për forcimin e masave të sigurisë ushqimore, çdokush mendon për instensifikimin apo përmirësimin e cilësisë së kontrolleve. Dhe, këto të fundit, përfshijnë disa faza apo hallka të zinxhirit, me të cilave dhe ndoshta më e rëndësishmja, kontrolli në pikat kufitare i ushqimeve që importohen. PIK, ose Pikat e Inspektimit Kufitar siç quhen në termat zyrtare, janë stacionet e kontrollit të produkteve ushqimore, ushqimit për kafshë, medikamenteve veterinare, pesticivece, suplementeve ushqimore etj. Dhe, janë pikërisht këto PIK, të cilat me anë të inspektorëve përgjegjës kryejnë inspektimin, kontrollin e ushqimeve, dokumenteve shoqëruese, raport-analizave, ambalazhimin, datat e skadencave, verifikojnë listat për PMB ose PMV nëse ato që importohen janë në listën e të lejuara apo jo, marrin mostra dhe i dërgojnë në laborator etj., etj. Dhe, pasi produktet marrin konfirmimin e inspektorëve të AKU si ushqim apo produkte të sigurta, vijojnë me procedurat doganore dhe futjen në territorin shqiptar për tregtim.

Në PIK, duhet të jenë 3 inspektorë, një veteriner, një agronom dhe një i tretë economist ose jurist që të njohë bazën ligjore dhe që merret më shumë me verifikimet fizike të importit.

E gjitha kjo po ndodh ndryshe në PIK, Porti i Durrësit, nga ku importohen shumica e produkteve ushqimore apo të gjitha të lartpërmendura në Republikën e Shqipërisë. Ky vendkalim kufitar, ku çdo ditë shkarkohen dhjetra-qindra konteiner me ushqime, PMB etj, funksionon me vetëm 2 inspektorë, ësnjëri prej të cilëve nuk janë agronom dhe veteriner. Qendra ALERT ka mundur të mësoje nga burime nga AKU se, njëri prej inspektorëv është Zooteknik dhe tjetri economist. Nuk bëhet e ditur arsyeja se përse Pika e Inspektimit Kufitar më e rëndësishme dhe me fluskin më të madh të AKU është me vetëm 2 persona nga 3 që duhen dhe me asnjë në profesionin e duhur, agronom dhe veteriner.

Në të gjitha rastet, kjo përbën një shkelje dhe cënon sigurinë ushqimore, ndërkohë që asnjëri për dy inspektorëve aktualë nuk ka as informacionin dhe dijeninë për marrjen e mostrave, veçanërisht për produktet me origjinë shtazore, gjë që mund të kthejë më boomerang dhe rezultatin e analizave në raste dyshimesh apo sipas rutinës.

©Qendra ALERT

Komisioni Evropian gjobit Apple me 1.8 miliardë euro: Praktika të padrejta në dëm të konsumatorëve

Vendimi i Komisionit Evropian, se Apple ka thyer rregullat e BE-së duke kufizuar zgjedhjen e konsumatorëve për shërbimet e transmetimit të muzikës në Tregun Unik të BE-së është një sinjal i fortë në favor të konsumatorëve.

Komisioni vendosi që Apple abuzoi me pozitën e saj dominuese në shpërndarjen e aplikacioneve të transmetimit të muzikës përmes App Store-it të tij në shkelje të rregullave të Traktatit të BE-së për ndalimin e abuzimit me pushtetin monopol, duke i penguar konsumatorët të bëjnë zgjedhje të informuara në favor të opsioneve alternative më të lira. Është një hap i rëndësishëm që Komisioni vendosi të ndiqte një rast “abuzimi shfrytëzues”, ku një kompani dominuese shfrytëzon fuqinë e saj në treg për të vendosur kushte të padrejta tregtare ndaj të tjerëve në dëm të konsumatorëve.

Komisioni Evropian gjobiti Apple me 1.8 miliardë euro, pasi vendosi se gjigandi i teknologjisë kishte thyer rregullat duke kufizuar zgjedhjen e konsumatorëve për shërbimet e transmetimit të muzikës.

Ky është një lajm shumë i mirë. Ai konfirmon se konsumatorët e Evropës kanë të drejtë të shohin informacione rreth zgjedhjeve më të lira të shërbimeve të transmetimit të muzikës.

Vendimi – i kombinuar me zbatimin efektiv të Aktit të Tregjeve Dixhitale – duhet të ndihmojë konsumatorët të përfitojnë nga shërbime dixhitale më konkurruese dhe më të mira.

“Ky vendim është një lajm shumë i mirë për konsumatorët. Ai konfirmon se konsumatorët e Evropës kanë të drejtë të shohin informacione rreth zgjedhjeve më të lira të shërbimeve të transmetimit të muzikës pa e bllokuar këtë nga Apple. Ky vendim – në kombinim me zbatimin efektiv të Aktit të Tregjeve Dixhitale – duhet të ndihmojë konsumatorët të përfitojnë nga shërbime dixhitale më konkurruese dhe më të mira”, tha Drejtoresha e Përgjithshme e BEUC, Monique Goyens.

Pas një hetimi të gjerë, në të cilin BEUC mori pjesë zyrtarisht, Komisioni vendosi që Apple shtrembëroi konkurrencën duke vendosur kufizime kontraktuale për zhvilluesit e aplikacioneve, të cilat i pengojnë ata të informojnë konsumatorët për opsionet alternative të abonimit të muzikës me çmime më të ulëta jashtë aplikacionit dhe në këtë mënyrë dëmtuan aftësinë e konsumatorëve për të zgjidhni ato.

Ndërsa Apple i lejon përdoruesit të përdorin abonimet muzikore të blera diku tjetër, rregullat e saj i pengojnë zhvilluesit të informojnë përdoruesit për mundësitë alternative të blerjes, të cilat zakonisht janë më të lira.

Praktika të tilla të App Store do të jenë të paligjshme sipas Aktit të Tregjeve Dixhitale të BE-së (DMA). Apple dhe ofruesit e tjerë të mëdhenj të shërbimeve në internet të caktuar nga Komisioni Evropian si “portues” të internetit janë të detyruar ligjërisht të respektojnë DMA-në nga 7 marsi 2024.

Burimi: BEUC.eu

Qendra ALERT

“Bukuria e përjetshme”, premtimi i rrjeteve sociale dhe viktimat e tyre

Nga Edlira SULEJMANI*

Në rrjetet sociale tashmë është bërë mëse e natyrshme që nëse konsumatorit i duhet diçka mjafton të kërkojë në adersa të ndryshme produktin dhe ai vjen në derën e shtëpisë. Kjo ndodh edhe me produkte që etiketohen si mjete mjekësore dhe që duhen të përdoren nga profesionistët. Besoj të gjithë i keni dëgjuar fjalët, filler dhe botox. Shitja lirshëm  e botoksit dhe fillerave në rrjetet sociale nuk është një tendencë, por është e jashtëligjshme dhe e rrezikshme. Mjekja e njohur dermatologe, Erjona Shehu thotë se produkte të tilla si filler dhe botox në përshkrimin e tyre emërtohen si “Medical Device” apo e thënë shqip: mjete mjekësore dhe kjo automatikisht i klasifikon në produket që duhet të përdoren vetëm nga profesionsitët e shëndetit. Të tilla produkte shprehet ajo duhet të merren në farmaci apo nga distrubutorët zyrtarë të regjistruar sipas legjislacionit përkatës në Shqipëri. Çdo lloj shitje në rrjete sociale bart me vete rrezikun e produkteve të falsifikuara me origjinë të panjohur apo dhe të keq transportuara e keqkonservuara. Ky rrezik nga ana tjetër përkthehet në dëme të pakthyeshme në shendetin e konsumatorit”- shprehet mjekja.

Tik- Tok, Instagram, Facebook, por edhe faqe të tjera janë të mbushuara me “reels” dhe njoftime për blerje produktesh nga më të ndryshmet që mund të injektohen dhe përdoren në lëkurë e që premtojnë mrekullinë dhe rininë e përjetshme.

Mjekja dermatologe, Erjona Shehu thotë se produktet e sigurta që injektohen në fytyrë nuk mund të blihen në farmaci, ato gjenden vetëm në klinika mjekësore, ku ushtrojnë profesionin e tyre mjekë të licensuar nga Urdhëri i Mjekut. Kjo është e padiskutueshme! Çdo blerje, injektim nga injorantë që guxojnë dhe veshin bluzën e bardhë të mjekut, staf i pacertifikuar që ben “reels” dhe “story” në Tik Tok e Instagram është e tmerrshme, e rëndë dhe ulëritëse, tregues i hapur i mungeses së strukturave kontrolluese shtetërore”- shprehet mjekja.

Dr. Erjona Shehu

Një mjek duhet të ketë të afishuar në murin e dhomës së vetë të vizitave:

  1. Diplomën e Fakultetit të Mjeksise
  2. Diplomën e specializimit
  3. Licencën e Urdhërit të Mjekut
  4. Licencen e lëshuar nga QKR

Tek këto mjekë merren edhe protokollet që duhen ndjekur për regjimin e lëkurës së tyre përmes recetave që ata lëshojnë.

Në rrjetet sociale kemi parë që reklamohen gjithnjë e më shumë produkte në ofertë, me çmime të arsyeshme për konsumatorët.

Në fakt kjo joshje që i bëhet konsumatorëve shpesh rezulton e dëmshme shprehet mjekja sepse klientët rendin në “klinika” dhe lejojnë në mënyrë të verbër që në trupin e tyre të injektohen substanca që nuk dihet as origjina, për më tepër që në jo pak raste injektimet behën nga persona të parasimuar në profile të ndryshme nga ai i Dermatologjise dhe Kirurgjise plastike. “Marrin në dorë shiringat dhe aget me substance si BTX apo acid Hyaluronic dhe i injektojnë në lëkurë, përdorin pajisje mjekësore të familjes së lazerave dhe i aplikojnë pa pasur njohurite minimale të biofizikës, bëjne djegie të indeve dhe lezioneve pa ditur se çfarë kanë përpara”- shprehet mjekja.

Përballë këtij rreziku që premton bukurinë, konsumatori mund të humbasë dhe jetën, po po!

Nëse botoxi injektohet në doza të mëdha, ai mund të çojë deri në humbjen e jetës së pacientit pasi është një toksinë që paralizon nervat dhe mund të paralizojë deri muskujt e frymarrjes nëse injektohet në mënyrë të pakontrolluar.

Gjatë viteve të fundit mund të keni dëgjuar shumë edhe për acidin Hyaluronic. Edhe ai mund t’ju sjellë shumë probleme nëse injektohet nga njerëz që nuk e njohin anatominë dhe nuk dinë çfarë dhe ku e injektojnë. “Ai mund të bëjë nga okluzione vaskulare (bllokim të vazave të gjakut) e deri në verbim të plotë, kur injektohet në zona si hunda dhe balli”- shprehet mjekja.

Produktet që aplikohen në lëkurë kanë kushtet e tyre të ruajtjes, kërkojnë përqindje të caktuar lagështie dhe duhet të mbahen jashtë dritës. Shumë i rëndësishëm në to është edhe zinxhiri i transportit. Produket që shiten në Insta më se shumti, nuk kalojnë filtra kontrolli e sigurie. Nëse janë jashtë kushteve te ruajtjes dhe transportit që nevojitet, mund të ndodhë denatyrimi i tyre dhe të kthehen në dëmtues të lëkurës, sidomos në rastet e lekurave sensitive”- shprehet mjekja.

Nëse i hedh një sy faqes së Ministrisë së Shëndetësisë është e publikuar lista e substancave të ndaluara për produktet kozmetike. Janë plot 1328 produkte që ndalohen të hyjnë në treg, ndërkohë që Shqipëria disponon Ligjin Nr. 26/2017 për PRODUKTET KOZMETIKE. Por teksa mjekët ngrejnë këto shqetësime, a mos ndoshta i ka ardhur koha që edhe ligji të ndryshpjë për të ndaluar “marrëzitë” që po joshin konsumatorët me lloj e lloj produktesh në rrjetet sociale? A duhet të vihen para përgjegjësisë këta që po shesin pa kriter kimikate që rrezikojnë jetën e konsumatorit, ndërkohë që zbehim edhe besimin e pacientëve tek profesionistët e vërtetë….

Në këtë kohë mediash sociale për mjekët është shtuar një kontigjent i ri “viktimat e rrjeteve sociale”.

 *Autorja e shkrimit është gazetare me eksperiencë mbi 20-vjeçare në çeshtje sociale, shendetësi dhe arsim. Pre disa vitesh punon në Top Channel.

 

 

 

** Ky publikim është prodhuar në kuadër të projektit “ALERT pë mbrojtjen e konsumatorit”, me mbështetjen e Programit #SustainMedia, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane. Përmbajtja e tij është përgjegjësi e vetme e Qendrës ALERT dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e BE-së ose të qeverisë gjermane.

Cigaret elektrike, rreziku serioz me përbërje kimikatesh fatale. Ja produktet të Komisioni Evropian kërkon të tërhiqen nga tregu e të mos përdoren

Raporti i radhës i Komisionit Evropian për produktet joushqimore që duhen tërhequr nga tregu, rendit dhjetra të tilla që rrezikojnë shëndetin e përdoruesve. Lodrat, veshjet për fëmijë, produktet e kozmetikës, materialet eklektrike të përdorimit të përditshëm e deri te rripat sigurimit të makinave që nuk funksionojnë, janë ato çfarë sistemi RAPEX ka njoftuar ditën e sot. Por, vendin kryesor dhe numrin më të madh në raportimin e radhës e zënë cigarette elektrike dhe produktet që përdoren në to. Sipas rapex, rreziku që paraqesin për konsumatorët është shumë I lartë, për shkak të kimikateve të rrezikshme që kanë në përbërje.

Por, në listën e produkteve me përmbajtje kimikatesh të rrezikshme, futen edhe disa lloje tollumbacesh nga ato që kryesisht përdoren në raste festash.

Detajet dhe shumëllojshmërinë e produkteve që iu rrezikojnë, mund t’I gjeni në linkun e mëposhtëm:

https://ec.europa.eu/safety-gate-alerts/screen/search?token=17349998034B4BF2A21828F4797C05DD

@Qendra ALERT

Bistoka me çokollatë me copa metali brenda, kujdes nëse e gjeni në markete këtë lot të markës “Merba”

Ministria e Shëndetësisënë Itali ka urdhëruar tërheqjen nga tregu të një serie biskotash me çokollatë të markës “Merba”. Arsyeja e treguar në njoftimin për tërheqje është prania e mundshme e fragmenteve metalike në produkt. Paketimet e prekura nga dispozita janë 225 gramë dhe identifikohen me numrin e serisë L2334702 dhe afatin minimal të ruajtjes 12/12/2024.

Kompania holandeze “Banketbakkerij Merba B.V.” prodhoi biskota me çokollatë në fabrika me selin në në Ëilhelminakanaal Noord 2, në Oosterhout.

Si masë paraprake, kompania rekomandon të mos konsumoni produktin me numrin e serisë dhe jetëgjatësinë minimale të treguar më sipër. Ndërsa knsumatorët që mund t;i kenë biskotat me çokollatë të blera mund t’i kthejnë ato në pikën e shitjes ku i kanë blerë, shkruan Ilfattoalimentare.it.

Bistokatat “Merba” shpërndahen në më shumë se 60 vende të botës e në këtë mënyrë, mund të jenë dhe në Shqipëri. Nga autoritetet shqiptare dhe as nga RASFF nuk ka asnjë njoftim zyrtar për Shqipërinë, gjithësesi, konsumatorët duhet të bëjnë kujdes.

Nëse dikush e gjen këtë produkt në markete, por edhe të tjera që mendon se iu cënon sigurinë ushqimore, nuk duhet t’a marrë, ndërkohë, mund të njoftoni Qendrën Alert në numrin e telefonit 0693028258 apo përmes kontakteve në rrjetet sociale me emrin Qendra ALERT. Gjithashtu, për të marrë njoftimet e fundit “Alert” në kohë reale apo dhe për të denoncuar, mund të shkarkoni Aplikacionin Alert.al.

Qenda ALERT

Çokollatë “Milka Oreo” me copa plastike brenda, hiqet nga tregu një lot i prodhuar në Poloni. Ja detajet

Supermarketet Carrefour kanë raportuar një tërheqje paraprake nga rrjeti i tyre i një serie çokollate të mbushur me qumësht “Milka Oreo”. Arsyeja e treguar në njoftimin për tërheqje është prania e mundshme e trupave të huaj plastikë në produkt. Shufrat në fjalë shiten në copa teke 37 gram, me numër serie OSK0934422 dhe me date akadence 01.08.2024.

Kompania Mondelēz Polska Production sp. z.o.o. Fabryka Ëydobóë Czekoladoëych (fabrika e produkteve të çokollatës) prodhoi çokollatat Milka Oreo. Fabrika e prodhimit ndodhet në ul. Smakóë 2, në Skarbimierz-Osiedle, Poloni. Ndërsa Mondelēz Italia Srl shpërndan produktin në vendin tonë.

Si masë paraprake, kompania rekomandon të mos konsumoni produktin me numrin e serisë dhe jetëgjatësinë minimale të treguar më sipër. Konsumatorët që mund t’i kenë tërhequr baret Milka Oreo mund t’i kthejnë ato në pikën e blerjes.

Lajmi është publikuar në Itali nga IlFattoalimentare.it,

Megjithëse nuk ka asnjë njoftim zyrtar në Shqipëri, as nga RASFF e as nga autoritetet shtetërore, konsumatorët duhet të bëjnë kujdes me verifikimin e numrit të lotit dhe afatet e përdorimit të produktit në fjalë.

Nëse dikush e gjen në markete, nuk duhet t’a marrë, ndërkohë, mund të njoftoni Qendrën Alert në numrin e telefonit 0693028258 apo përmes kontakteve në rrjetet sociale me emrin Qendra ALERT. Gjithashtu, peër të marrë Alert-et në kohë reale dhe pë të denopncuar, mund të shkarkoni Aplikacionin Alert.al.

Qenda ALERT

FAO në Shqipëri ri mbështet projektin e trajnimit të veterinerëve

Agjencia e Kombeve të Bashkuara për Ushqimin dhe Bujqësinë (FAO) në kuadër të projektit “Mbështetje për zinxhirin e vlerës së qumështit për një sektor më konkurrues dhe gjithëpërfshirës”. po mbështet fuqizimin e ‘zinxhirëve të vlerës’ së qumështit në Shqipëri.

Ky projekt ka për objektiv ngritjen e shkallë s sënjohurive tëveterinerëve të përzgjedhur, të moshës nën 40 vjeç, përmes sesioneve të trajnimit gjithëpërfshirëse dhe demonstrimeve në fermë.Realizimi i kë tij projekti do tëbë het nëtre ferma të vendosura në Milot, Terbuf-Lushnje dhe Libonik-Maliq të cilat shërbyen si mjedise praktike për programin, duke theksuar praktikat më të mira të menaxhimit në riprodhimin e qumështit.

Aktivitete kryesore, të drejtuara nga eksperti kombëtar i prodhimit të qumështit, në partneritet me Urdhrin Profesional të Mjekut Veterinar, dhe me Prof. Luigj Turmalaj nga Universiteti Bujqësor i Tiranës, u fokusuan mbi zbatimin e praktikave më të mira dhe qasjeve inovative në zbulimin e hershëm të shtatzënisë në lopët qumështore.

Gjithashtu, u përfshinë prezantime teorike mbi tema vendimtare si rëndësia e diagnostikimit të hershëm të fertilitetit të lopës brenda 24 ditëve pas mbarësimit artificial, koha optimale e inseminimit, fiziologjia e shtatzënisë dhe demonstrime të tjera praktike të metodave në fermat e synuara.

Demonstrimet në fermë mbuluan fushat thelbësore, duke përfshirë diagnostikimin e shtatzënisë së hershme përmes metodave hormonale dhe diagnozës me ultratinguj.

Artan Xhafa, Eksperti Kombëtar i Prodhimit të Qumështit, theksoi angazhimin e veterinerëve të kualifikuar në aktivitetet e projektit për menaxhimin e riprodhimit të qumështit.

“Kjo përpjekje bashkëpunuese është thelbësore për nxitjen e një sektori më konkurrues dhe gjithëpërfshirës të qumështit në Shqipëri. Duke pajisur veterinerët me teknika të avancuara, ne po sigurojmë qëndrueshmërinë dhe suksesin afatgjatë të zinxhirit të vlerës së qumështit”, tha ai.

Mashtrimi i AKU me shifrat e inspektimeve, shkelja e ligjit ose abuzimi me bizneset në 2 javët e para të janarit…?!

Inspektimi për Autoritetin Kombëtar të Ushqimit është detyra kryesore, me qëllim vlerësimin dhe menaxhimin e riskut në lidhje me sigurinë ushqimore, në të gjithë zinxhirin e saj. Por, shifrat e insektimeve nuk tregojnë domosdoshmërisht rezultate. Aq më pak, kur duket hapur që janë të fryra, ose inspektime të kryera në mënyrë abusive, si dy rastet për të cilat do të flasim më poshtë.

Nëse dikush shikon rrjetet sociale të AKU, sheh qartë që puna kryesore është shpërndarja, të bërit “share” të aktiviteteve të Ministrit të Bujqësisë apo dhe kryeministrit. Herë herë edhe ndonjë këshillë “risi”, ku na tregojnë se karrota, mandarina, portokalli, etj., janë fruta e perime ngjyrë portokalli dhe se kanë vlera ushqyese(!).

Por, mes këtyre postimeve, kemi dhe raportet e përjavshme të punës së AKU, inspektimeve, masave administrative, mostrave të marra për analiza (edhe pse rezultat analize konsumatorët nuk shohin kurrë). Deri këtu, pjesërisht duket mirë puna. Por, kur e bën lidhjen me situatën reale, atëherë lindin dyshime dhe pyetje.

Në postimin e AKU për inspektimet dhe punën javore (për javën e parë të punë së muajit janar 2024), thuhet se janë kryer 561 inspektime, nga të cilat, 50 inspektime zyrtare, 511 kontrolle zyrtare në PIK. Në postimin e dytë njoftohet nga AKU se për javën e dutë të punës së institucionit, ka kryer 1251 inspektime, nga të cilat, 70 janë kontrolle zyrtare në terren, 1181 janë inspektime në PIK. Në total, 1692 inspektime në PIK, mund të jete e besueshme deri diku, duke hamëndësuar sasitë e mëdha të produkteve ushqimore që importohen në të gjitha vendkalimet kufitare në Shqipëri. Por, 50 dhe 70 inspektime në terren, kontrolle zyrtare si u bënë? Kjo pyetje lind natyrshëm, për faktin se, deri sot, datë 18 janar 2024, inspektorët e AKU nuk kanë dalë ende në terren dhe nuk kanë bërë asnjë inspektim zyrtar. Kjo për faktin se, deri me daten 15 janar, Ministri i Bujqësisë nuk kishe miratuar (firmosur) Planin Kombëtar të Kontrolleve Zyrtare mbi Bazë Risku dhe të Marrjes së Mostrave për Ushqimin…”. Pra, si u bënë këto 120 inspektime, mbi ç’bazë ligjore?

Plani Kombetar i Kontrolleve, i miratuar me 15 janar 2024

Nëse do të justifikoheshin me denoncime, indicio, sigurisht AKU nuk ka 120 denoncime gjatë gjithë vitit, ose edhe nëse i ka, një pjesë e tyre nuk qëndrojnë ashtu siç raportohen. Por, jo në dy javë!!! Dhe, kur nuk ka një urdhër të tillë të miratuar, një plan pune, mostrat mbi çbazë ligjore u morën (përveç rasteve në PIK, ku nëse është e vërtetë, mendohet se kanë qenë të gjitha konform??!! Sepse bëhet fjalë për 31 mostrime dhe 70 analiza…! Nëse denoncimet nuk qëndrojnë, nëse ALERT-e nga sistemi RASFF nuk ka pasur këtë muaj, nëse s’ka pasur Plan Kombëtar Kontrolli të miratuar deri më datën 15 janar, a mos vallë “terrori” ndaj biznesit, i cili në shumë raste është edhe abuziv, ka vazhduar “ilegalisht”, për të treguar se ne jemi këtu dhe të tjerat i nënkupton vetë???!!!

©Qendra ALERT / Alert.al