Aflatoksina është një substancë e rrezikshme për shëndetin e njeriut, që mund të merret nga drithrat ose nga qumështi. Inspektorët e DRAKU Tiranë kanë zbuluar dhjetëra ton ushqim për blegtorinë, që rezulton ta kishte mbi normë këtë substancë, por nuk i kanë asgjësuar. KLSH* në raportin e auditimit, të cilin Qendra Alert e diponon, konstaton se, jo vetëm që nuk janë ndjekur procedurat për këto ushqime të rrezikshme, por kompanive u janë falur edhe gjobat nga eprorët.
Zhduket misri që doli me aflatoksinë
Rasti më i çuditshëm që konstatohet nga inspektorët e DRAKU Tiranë është zhdukja e një sasie misri që analizat e nxjerrin me aflatoksinë.
Nga inspektimi datë 22 janar 2018 te subjekti X me aktivitet “Import ushqim për kafshët”, në Tiranë, rezulton se janë bllokuar 12,5 ton misër për blegtorinë me nga 50 kg/secili thes, pa etiketa, pa dokumentacion shoqërues dhe në mungesë të kushteve higjeno-sanitare të ambienteve ruajtjes.
Inspektorët vendosën 450,000 lekë për 3 gjoba sipas faturës datë 22.01.2018. Po ashtu, u mos masa “bllokim i pjesshëm i aktivitetit” deri në krijimin e kushteve higjeno-sanitare të ambienteve dhe 12,5 ton misër pa etiketim dhe dokumentacion.
Tre muaj më pas, kryhet një ri-impektim, më datë 16 prill 2018, lidhur me zbalimin e detyrave të lëna, ku është vendosur përsëri gjobë 50,000 lekë. Këtë radhë, gjoba është për prishje të shenjave dalluese të bllokimit, pasi nga subjekti misri është zhvendosur në ambiente me “kushte të përshtatshme higjeno-sanitare”, por nuk ka etiketim dhe dokumentacion.
Ndërkaq, në datën 24 janar 2018 është marrë mostër ushqim për kafshë, në stabilimentin, magazinë, pikë tregtimi te subjektit. Rezultoi: Mostra është marrë nga sasia 12,5 ton misër, disponohet analiza laboratorike dhe misri është brenda standardeve.
Por, ky subjekt ka marrë një mostër misri në Lushnjë për analiza me qëllim blerje, sipas deklaratës së subjektit më 17 prill 2018 dhe procesverbalit “ala marrje mostre” nr. 0001672, datë 24 janar 2018.
Ndërkaq, analiza laboratorike datë 30 prill 2018 ka rezultuar mbi normë e Aflatoksinës B1, për rrjedhojë subjekti nuk ka lidhur kontratë me prodhuesin në Lushnjë.
DRAKU Tiranë ka verifikuar në vend subjektin në Lushnjë, datë 2 maj 2018, ku çuditërisht nuk ka rezultuar asnjë sasi e këtij misri. Sipas dokumenteve është njoftuar drejtorin përgjithshëm i AKU, i cili me shkresën 381, datë 30 prill 2018 ka njoftuar Ministrinë e Bujqësisë.
Komisioni i AKU u fal gjobat
Siç del nga raporti i KLSH, roli i drejtuesve të AKU është negativ dhe dekurajues ndaj inspektorëve duke shfuqizuasr gjobat që ata u vendosin subjekteve të gjetura me shkelje të rënda.
Mësohet se me vendimin nr. 899/1, datë 14 shtator 2020, ky komision ka fshirë të tria gjobat për këtë subjekt. Ky vendim, argumenton KLSH, është jashtë afatit ligjor dhe nuk qëndron, pra është i paligjshëm.
Sipas raportit të auditimit të KLSH, edhe DRAKU Tiranë ka përgjegjësinë e tij pasi nuk ka ekzekutuar 3 gjobat për vlerën 450,000 lekë, pavarësisht se komisioni AKU i ka shfuqizuar 3 gjobat e vendosura.
U gjet me ushqime me aflatoksinë, gjobat nuk i pagoi
Një praktikë tjetër për ushqimin për blegtorinë është kryer në një fabrikë prodhim, përpunim, shpërndarje të ushqimit për kafshë në Tiranë, në janar 2018. Ky është rasti kur gjobat nuk paguhen, edhe pse mbanin në magazina ushqime me aflatoksinë.
Nga kontrolli rezultojnë probleme, konkretisht: kushte higjeno-sanitare të papërshtatshme, dokumentacion i pjesshëm, mungon raport analiza e produkteve etj. Për këto u vendosën 5 gjoba në vlerën 900,000 lekë.
Nga verifikimi gjoba rezulton e paarkëtuar nga subjekti.
Inspektorët kanë marrë mostra të ushqimeve të ndryshme për kafshë, ku qumështi i lopëve ka rezultuar me mbi normë të Alfatoksinës B1, sipas raport analizës 31 janar 2018. Për pasojë ushqimi në magazinë është bllokuar, ndërsa për atë të tregut është tërhequr nga subjekti dhe aktiviteti është ndërprerë. Nuk ka dokumentacion për asgjësimin e produktit.
Himet nga Serbia pa etiketë
Inspektorët e kanë bërë rrugë që marrin masën e bllokimit, por nuk ndjekin më se çfarë bëhet me produktin. Dosja e inspektimit e DRAKU Tiranë, datë 18 janar 2018 të një subjekt me aktivitet “Magazina importi për ushqimin e kafshëve”, pasqyron se janë bllokuar 4 ton hime të ardhura nga Serbia pa etiketë.
Për këtë është vendosur gjobë 400,000 lekë, nga kjo: 300,000 lekë për mungesë të kushteve të higjienës dhe 100,000 lekë për etiketimin.
Sipas auditimit të KLSH, grupi i inspektimit në fund të procedurës i ka lënë detyra subjektit për korrigjimin e shkeljeve, por nuk ka përcaktuar afatin kohor.
Dosja e inspektimit ka mangësi, pasi nuk disponohet njoftimi i subjektit për korrigjimin e mangesive dhe po ashtu nuk ka ri-inspektim për bllokimin e 4 ton himeve.
Çfarë është aflatoksina?
Aflaktoksina, që nga vetë përbërja e emrit është një toksinë e përbërë nga myku që rritet tek drithrat: misri, gruri; tek arroret: arrat, pistaku, qiqrat..
Aflatoksina prezente në qumësht, në nënproduktet e qumshtit apo edhe në drithrat që janë për konsum njerëzor dhe për arroret, kur bëhet akumulative është përgjegjëse për kancerët në mëlçi, prish funksionin e veshkave, domethënë ka dëme njerëzore.
Aflaktoksina shkakton:
- helmime akute ose kronike
- kancer të mëlçisë
- çrregullime metabolike
- çregullime kronike të imunitetit
- efekte helmuese
- dhimbje barku
- të vjella
- hemoragji të brendshme
- vështirësi në frymëmarrje
- dëmtime të sistemit nervor
- gjendje komatoze ose vdekje të sëmurit
* KLSH ka kryer një konktroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.
Qendra Alert
alert.al/
Të skaduara në janar, agjësohen në shtator!
KLSH: Nuk u bashkëpunua me organet e tjera ligjzbatuese
