Menu

Siguria ushqimore

Si të shmangni rreziqet gjatë gatimit

Gatimi i gabuar mund të sjellë dëme në shëndet. Në fakt, nxehtësia gjatë gatimit përcakton transformimet kimike në ushqim që ndryshojnë përbërjen e tij. Përveç eliminimit të mikroorganizmave patogjenë të pranishëm dhe bërjes së ushqimit më të tretshëm, temperaturat e larta mund të çojnë në formimin e substancave të dëmshme. Këto përfshijnë hidrokarburet aromatike, substance kancerogjene si akrilamid në ushqimet që përmbajnë amidon, nitrosamines dhe akrolein në ushqime të skuqura. Sigurisht, niveli i rrezikut nuk është gjithmonë i njëjtë dhe ndryshon në lidhje me shumë faktorë, të tilla si sasia e substancave të marra dhe karakteristikat fizike të personit që i merr ato.

Megjithatë, duke respektuar disa rregulla të thjeshta gjatë gatimit, është e mundur të minimizohet konsumimi i këtyre përbërësve që mund të jenë helmues ose kancerogjenë. Para së gjithash, është e nevojshme për të shmangur kontaktin e drejtpërdrejtë dhe të zgjatur me flakën dhe temperaturat shumë të larta dhe është e rëndësishme të respektohen kohët dhe indikacionet e specifikuara në etiketë ose në receta. Vaji i skuqjes nuk duhet të ripërdoret disa herë dhe është e rëndësishme të zgjidhni (vajrat e ullirit ose kikirikëve). Së fundi, këshillohet të hiqet çdo pjesë e djegur nga ushqimi. Në këtë video, të bërë nga laboratori i komunikimit i Istituto zooprofilattico sperimentale delle Venezie, specifikohet se cilat janë substancat e dëmshme që mund të zhvillohen gjatë gatimit dhe cilat janë rregullat për t’u respektuar në përgatitjen e ushqimit për të kufizuar rreziqet sa më shumë që të jetë e mundur. (IlFattoAlimentary)

Qendra Alert/Alert.al

Rëndësia e leximit të etiketave të skadencës tek produktet ushqimore dhe si t'i ruajmë ato

Një sondazh zbuloi se edhe pse shumica e njerëzve thanë se i lexonin etiketat e skadimit të ushqimeve, më pak se gjysma e dinin se çfarë nënkuptonte etiketa në të vërtetë.

Më pak se një e katërta e të anketuarve, e dinin se kur në etiketë shkruhej  “përdore deri në datën e caktuar” do të thotë që ushqimi nuk është i sigurt për t’u ngrënë pas asaj date.

Besimi i pajustifikuar tek produkte të caktuara, mund të përbëjë një rrezik për konsumatorët.

Në varësi të ushqimit që konsumoni, ju mund të sëmureni nëse nuk lexoni ose kuptoni infromacionin në etiketat përkatëse.

Produktet që kalojnë datën e tyre të skadencës nuk janë të freskëta dhe mund të kenë një numër në rritje të baktereve të dëmshme.

Por pavarësisht shpejtësisë së rritjes të baktereve, dikush mund të helmohet nga ushqimi për shkak të kontaminimit.

Simptomat e hemimit mund të jenë dhimbja e stomakut, të përziera, të vjella, diarre dhe ethe.

Prandaj nutricionistët këshillojnë të jeni të vëmendshëm kur përzgjidhni ushqimet tuaja.

Ja disa sa mënyra se si t’i ruani ushqimet tuaja në mënyrë që të jenë më të sigurta.

Blini ushqime të freskëta

Nutricionisë të ndryshëm shprehen se ushqimi më i sigurt është ai që është i freskët. Prandaj kur blini ushqime, sigurohuni që data e skadencës të jetë sa më e largët.

Kështu ju do të keni më shumë kohë për ta konsumuar para se të paraqesë ndonjë rrezik.

Blini më shpesh

Në mënyrë që ushqmiet të jenë sa më të freskëta këshillohet që të blini ushqime më shpesh dhe në sasi më të vogla.

Ngrini ushqimet

Nëse nuk do i konsumoni menjëherë ushqimet, ju mund të zgjidhni t’i ruani në ngrirje. Kjo është një mënyrë më e sigurt, që ju kursen kohë dhe shmang kontaminimin e tyre.

Mos harroni se rritja e baktereve ndodh edhe në ushqimet e gatuara dhe do të përbëjë rrezik nëse nuk i konsumoni brenda një periudhe të caktuar kohore.

Ruajini ushqimet në mënyrën e duhur

Mbajtja e tyre në enë hermetike, ndihmon që ushqimet të qëndrojnë të freskëta për një kohë më të gjatë. (Agroweb)

Qendra Alert/Alert.al

Ndalohet reklamimi i ëmbëlsirave dhe pijeve freskuese për fëmijë

Spanja ndalon reklamimin e ëmbëlsirave dhe pijeve freskuese për fëmijët. Kundërmasa të reja ndaj marketingut po testohen edhe në SHBA. Reklamat e ëmbëlsirave, ushqimeve dhe pijeve të sheqerosura në Spanjë, madje edhe në Shtetet e Bashkuara mund të ketë së shpejti një kundërshtar shumë të ashpër: Kundërmarketing. Kjo pasi fëmiëjt dhe të rinjtë janë gjithnjë e më shumë në shënjestër të reklamave që vijnë nga burime të shumta.

Në Spanjë, siç raporton “El Paìs”, ministri për Çështjet e Konsumatorit, Alberto Garzòn ka njoftuar se duke filluar nga viti i ardhshëm çdo formë e reklamimit të llojeve të ndryshme të produkteve që synojnë në mënyrë eksplicite fëmijët do të ndalohet: Ëmbëlsirat me çokollatë ose sheqer, pastaj pijet me sheqer, pijeT energjike, akullore dhe biskota. Reklamat do të ndalohen krejtësisht në rrjetet televizive të dedikuara për fëmijët, shumë të kufizuara do jenë në ato gjeneraliste dhe në radio. E njëjta gjë do të ndodhë në rrjet, në mediat sociale ku çdo reklamë që synon fëmijët nën 16 vjeç do të ndalohet.

Vendimi u mor duke pasur parasysh rritjen e vazhdueshme të shkallës së dhjamosjes në fëmijëri dhe duke pasur parasysh dështimin e nismës së quajtur ‘Paos Code’, e nisur në vitin 2005, në të cilën kompanitë u deleguan për vetërregullimin e reklamave. Sipas një studimi të quajtur Aladdin, i cili vazhdon prej shumë vitesh dhe të dhënat e fundit të të cilit u publikuan në vitin 2019, midis 6 dhe 9 vjet më shumë se 40% e fëmijëve spanjollë janë mbi peshën e rekomanduar, më shumë se 23% janë qartësisht mbipeshë dhe më shumë se 17% janë tashmë të dhjamosur. Nuk është çudiqë qeveria është prirur për një shtrëngim kaq drastic.

U vendos të ndiqeshin treguesit e vitit 2015 të OBSH-së, e cila kishte identifikuar 17 kategori ushqimesh dhe kishte përcaktuar se për cilën prej tyre, bazuar në përmbajtjen e sheqernave, kripës dhe yndyrnave, reklamat duhet të ndalohen plotësisht dhe për të cilat ato mund të lejohen, me kusht që nivelet e lëndëve ushqyese të mbeten nën vlerat e përcaktuara për 100 gramë produkt.

Diçka e ngjashme, por me mjete të ndryshme, mund të ndodhë në Shtetet e Bashkuara. Studiuesit në Universitetin e Uashingtonit në fakt kanë kryer një studim mbi potencialin e të ashtuquajturës kundërmarketing, që është mbi reklamat negative, të ngjashme me atë të përdorur kundër duhanit, me fotografi dhe shkrime eksplicite. Në fund të kërkimeve, shkencëtarët provuan se teknika është shumë e efektshme. Kërkuesit pyetën 1,600 prindër, të gjithë latinë (grupi më i prekur nga dhjamosja dhe që ka konsumin më të lartë për frymë të pijeve të sheqerosura), të marrin pjesë në një grup të Facebook, në të cilin udhëhoqën dhjetra grupe fokusi për të kuptuar se si e konsideronin reklamën dhe nëse ishin të vetëdijshëm për faktin se shpesh është e personalizuar dhe jo rrallë mashtruese (për shembull, kur thotë se lëngjet e frutave janë gjithmonë të mira, edhe nëse janë plot sheqer). Prindërit u pyetën, mbi bazën e blerjeve të ushqimeve për fëmijë. Të gjithëve iu desh të simulonin një blerje nga një vend i rremë tregtie që ofronte 100% lëngje frutash, pije të sheqerosura ose frutash.

Siç raportohet në American Journal of Clinical Nutrition, prindërit që kishin parë vetëm mesazhe negative ulën blerjet e pijeve me 31% në krahasim me grupin e kontrollit dhe ata që kishin parë mesazhe pozitive. Këta të fundit ishin gjithashtu ata që, mbi të gjitha zgjodhën ujin. Pra, mjeti duket se funksionon, pasi promovimi nëpërmjet mediave sociale ishte i dobishëm. Kërkuesit janë kaq të bindur se kanë krijuar një sit kundërmarketing për të ndihmuar ata (për shembull mësuesit) që duan të vazhdojnë të përcjellin mesazhet e duhura për fëmijët dhe prindërit dhe kanë thënë se nëse situata nuk ndryshon, ata mund të mendojnë për një rregullore që detyron të raportojë fotografitë dhe fjalët mbi pijet e ëmbla. (IlFattoAlimentare)

Qendra Alert/Alert.al

EFSA: Ndotësit në ushqim

Ndotësit janë substanca që nuk janë shtuar qëllimisht në ushqim. Këto substanca mund të futen në ushqim nga burime natyrore (p.sh. mykotoksina që prodhohen nga kërpudhat) ose gjatë proceseve të prodhimit. Ato gjithashtu mund të rezultojnë nga ndotja e mjedisit.

Ndotësit më të rëndësishëm të ushqimit përfshijnë:

Toksina natyrale. Toksinat janë substanca natyrale që prodhohen nga organizma të ndryshëm. Shembujt përfshijnë toksinat bimore si alkaloide ose mykotoksina.

Ndotësit e mjedisit dhe metalet e rënda. Ndotësit e mjedisit janë substanca të krijuara nga njeriu të pranishme në ajër, ujë ose tokë. Shembuj të ndotësve të mjedisit përfshijnë bifenilët e poliklorinuar (PCB), dioksinat, pesticidet e klorifikuara të qëndrueshme. Ndotësit e rëndë hyjnë në zinxhirin ushqimor përmes mjedisit, ku prania e tyre është ose natyrore ose e shkaktuar nga emetimet industriale.

Ndotësit e pranishëm në ushqimin e kafshëve mund të përbëjnë rrezik për shëndetin e kafshëve.

EFSA kryen vlerësime të rrezikut të ndotësve që mund të jenë të pranishëm në ushqim për shkak të prodhimit, shpërndarjes, paketimit ose konsumit të ushqimit të kafshëve, si dhe atyre që mund të jenë të pranishëm në mjedis natyrshëm ose si rezultat i aktivitetit të krijuar nga njeriu.

Kjo punë kryhet nga Paneli i EFSA për Ndotësit në Zinxhirin Ushqimor.

Ekspertët vlerësojnë rrezikun që paraqesin ndotësit për shëndetin e kafshëve, mjedisin dhe shëndetin e njeriut (nëpërmjet bartjes së këtyre përbërjeve nga ushqimi në ushqim me origjinë shtazore). Autoriteti mbledh gjithashtu të dhëna për ndotësit në ushqim dhe mbështet koordinimin e mbledhjes dhe monitorimit të të dhënave nga Shtetet Anëtare. Menaxherët e rrezikut si Komisioni Evropian dhe Shtetet Anëtare marrin parasysh këshillat shkencore të EFSA së bashku me faktorë të tjerë kur marrin vendime për sigurinë e këtyre substancave për shëndetin e kafshëve dhe mjedisin. Ata mund të marrin masa për të kufizuar ekspozimin e njerëzve dhe kafshëve ndaj substancave të tilla nëse EFSA tregon një ndikim të mundshëm shëndetësor. (EFSA)

Qendra Alert/Alert.al

Urdhëri i pazbatueshëm i dy ministrive për ushqim të shëndetshëm dhe fushata e munguar për edukimin e nxënësve

Nga Granit SOKOLAJ*

Pak ditë më parë, dy ministri, ajo e Shëndetësisë dhe e Arsimit, miratuan dhe publikuan një urdhër që ndalonte reklamimin apo tregtimin e ushqimeve jo të shëndetshme për fëmijët në ambientet e shkollave. Këtij urdhëri iu kushtua një vëmendje e madhe mediatike, madje edhe duke e komentuar si një veprim të denjë e që i shërben shëndetit të mirë të fëmijëve dhe mirëushqyerjes. Kko, e thënë dhe nga specialistë, nutricionistë dhe mjekë të ndryshëm.

Në pamje të parë, duket një lëvizje mjaft e mirë, por që në realitet nuk gjen në asnjë moment fushë zbatimi, për disa arsye dhe si shumë urdhëra e udhëzime të tjera, do të mbetet në serverat e Qendrës së Publikimeve Zyrtare apo në sirtaret e dosjet e institucioneve që duhet ta zbatojnë.

Së pari, prej disa vitesh, në ambientet e shkollave 9-vjeçare e të mesme në Shqipëri, nuk ka asnjë tezgë (tavolinë) dhe aq më pak dyqan, që iu ofron nxënësve ushqime jo të shëndetshme, pra ato që gjenden lehtësisht në markete.

Së dyti, në asnjë shkollë, në kangjellat e oborreve, në mure dhe aq më pak në ambientet e brendshme, nuk vihet re ndonjë reklame pijesh me gaz, elkoolike, pijesh energjike, lëngje frutash industriale, produkesh fast food-i etj.

Në këto kushte, lind pyetja: Kujt i shërben ky urdhër i firmosur nga ministret Kushi dhe Manastirliu dhe si do të gjejë ai zbatim nga institucionet që janë të detyruara të operojnë në terren?

Nga ana tjetër, përreth shkollave të të gjitha niveleve të arsimit ka bar-e, fast-food apo markete. Një e drejtë legjitime e çdo tregtari që regjistrohet në QKB, ka një nipt dhe paguan detyrimet ndaj shtetit. Urdhëri në fjalë nuk e ndalon e dot që unë apo dikush tjetër të tregtojmë sufllaqe, pica, Cola, birra, biskota, byrekë etj, përreth shkollave, jashtë ambienteve të tyre, në dyqane apo njësi të ndryshme tregtare. Nuk ndalon dot as tregtimin e pijeve alkoolike e enegjike, as të cigareve…

Duke e parë me vëmendje, ky urdhër mund të ishte në një formë krejt tjetër, me disa kritere tjera. Duke e ditur që brenda shkollave nuk tregohen e reklamohen ushqime, të shëndetshme e as të dëmshme, në bashkëpunim dhe me Ministrinë e Ekonomisë e Financave si dhe QKB, mund të ndërmerrej një iniciaticë, që asnjë NIPT i ri me subjekt tregtimi të mos jepej në një rreze prej X metrash nga shkollat, 50, 100 apo 200 metrash.

Njëherësh, dy ministrinë mund t’ju kërkonin policive bashkiake të qyteteve që, të ushtonin kontrolle më të shpeshta pranë shkollave, veçanërisht mër largimin, apo moslejimin e aftimit të shitësve ambulantë pranë kangjellave apo rreth perimetrit të tyre.

Fëmijët, nxënësit shqiptar kanë nevojë për urdhëra apo bashkëpunime të tjera:

Së pari, të edukohen prindërit e tyre, që t’u japin ushqim të shëndetshëm me vete dhe jo lek ne xhep…!

E dyta: Të edukohen e ndërgjegjësohen fëmijët/nxënësit për mënyrat e ushqyetjes, rreziqet nga ushqimet e fast-food apo ato snack që mund t’i blejnë kudo rreth shkollave të tyre, apo edhe rrugës për atje.

E treta: Orët edukative, fushatat e ndërgjegjësimit në shkolla për sigurinë ushqimore e jovetëm, do të ishin një prej zgjidhjeve më të mira në planin afatshkurtër e afatgjatë, për një brez dhe konsumator të edukukuar e që di të kujdeset për mbrojtjen e tij, për ushqimin e tij të sigurt sot e nesër, të familjes së tij.

Urdhëri i tillë na kujtoi një fushatë që mbeti vetëm në letër e në kronika televizive të Organizatës Botërore për Ushqim (FAO) në Tiranë dhe Ministrisë së Bujqësisë, që synonte vakte të shëndetshme për fëmijët në shkollat 9-veçare dhe që për dhjetra arsye nuk u zbatua kurrë!!!

Fëmijët duan kujdes të shtuar, jo urdhëra që as nuk i kuptojnë. Fëmijët janë të etur për dije e fushatat e ndërgjegjësimit në shkolla, do të ishin mënyra më e mirë që vetë ata të refuzonin dhe paratë e prindërve për ushqime të blera. Në këtë mënyrë, do të rritej dhe një brez më i shëndetshëm, mendërisht dhe fizikisht dhe një konsumator i ndërgjegjësuar!!!

*Autori i shkrimit është Drejtor Ekzekutiv i Qendrës ALERT

Kërkohet tërheqja nga tregu e kekut me qershi dhe antipastës Emiliano

Coop raportoi për tërheqjen paraprake të disa grupeve të kekut me reçel qershie nën markën Lago për një prezencë të oksidit të etilenit. Produkti në fjalë shitet në pako 350 gram dhe i përket loteve me numër L.21091 me jetëgjatësi 15/12/2021, L.21140 me jetëgjatësi 31/01/2022 dhe L.21163 me jetëgjatësi 15/02/2022. Një grup tjetër u tërhoq si masë paraprake në qershorin e kaluar, përsëri për shkak të pranisë së dyshuar të oksidit të etilenit. Me atë rast, kompania kishte bërë të ditur se masa ishte kryer në kohën e duhur pas raportimit për një kontaminim të dyshuar dhe rikujtoi se tërheqja nuk ka të bëjë në asnjë mënyrë për tufa të tjera të të njëjtave produkte, apo produkteve të tjera në markën Lago Group. Coop njofton se masa prek vetëm disa pika shitjeje.

Penny Market, nga ana tjetër raportoi tërheqjen paraprake të një serie me antipastën Emiliano (sallam dhe pancetta) me markën Cuor di Terra për shkak të kontaminimit të mundshëm mikrobiologjik. Produkti në fjalë shpërndahet në 120 gram me numrin e lotit 3415151 dhe Tmc 15/12/2021. Për qëllime paraprake, rekomandohet të mos konsumohen produktet e treguara dhe të kthehen në pikën e shitjes ku janë blerë. Që nga 1 janari 2021, Il Fatto Alimentare ka raportuar 232 tërheqje, për gjithsej 423 produkte. (IlFattoAlimentare)

Qendra Alert/Alert.al

Salmonela dhe Campylobacter, si të parandaloni infeksionin në kuzhinë?

Në Europë, bakteret kryesore që shkaktojnë sëmundje të shkaktuara nga ushqimi janë Campylobacter dhe Salmonella. Sipas Autoritetit Evropian të Sigurisë Ushqimore (EFSA), mbi 91,000 raste të infeksionit nga Salmonela regjistrohen çdo vit në vende të ndryshme. Megjithatë, Campylobacter mbetet deri tani fajtori numër një me 246,000 raste në vit, megjithëse shifrat aktuale besohet të jenë shumë më tepër. Duhet shtuar gjithashtu se pothuajse 40% e rasteve shkaktohen nga praktikat e dobëta të higjienës në kuzhinë, veçanërisht kur trajtoni dhe përgatisni pulën e gjallë. Për të parandaluar këto aksidente do të mjaftonte të lani duart më shpesh.

Ky është një tregues i thjeshtë, i cili megjithatë nuk respektohet. Një studim i kryer si pjesë e projektit SafeConsumE të financuar nga BE ka analizuar praktikat e larjes së duarve në pesë vende kur përgatitet një vakt i pulës në shtëpi. Rezultatet, të publikuara në revistën Food Control, demonstruan mungesë njohurish për rreziqet që lidhen me trajtimin e mishit të papërpunuar. Studimi gjithashtu theksoi disa ndryshime dalluese midis pesë vendeve në njohuritë, zakonet dhe veglat që lidhen me pulën dhe larjen e duarve. Rezultatet nxjerrin në pah nevojën për të përshtatur fushatat parandaluese me praktikat dhe njohuritë e çdo vendi.

Studimi përfshin një anketë me rreth 1890 persona të intervistuar, të kombinuar me kërkime cilësore, bazuar në vëzhgime dhe intervista të 75 familjeve në Francë, Norvegji, Rumani dhe Mbretërinë e Bashkuar. U morën në konsideratë tre kategori konsumatorësh: të rinjtë beqarë më të prirur për të injoruar udhëzimet e sigurisë ushqimore, familjet me fëmijë të vegjël që ishin në rrezik më të madh të sëmureshin nga prania e baktereve Campylobacter dhe Salmonella, dhe familjet e të moshuarve. (IlFattoAlimentare)

Qendra Alert/Alert.al

A duhet të shqetësohemi për paketimin e ushqimit?

Jo të gjitha paketimet janë të përshtatshme për ushqim. Kimikatet mund të transferohen nga paketimi në ushqim, përmes kontaktit. Në Evropë, të gjitha materialet që vijnë në kontakt me ushqimin duhet të plotësojnë standarde strikte. Paketimi mbron ushqimin nga mikroorganizmat, e bën më të lehtë ruajtjen dhe zgjat jetëgjatësinë e tij. Ai gjithashtu përmirëson higjienën dhe e bën më të përshtatshëm për njerëzit që blejnë, shesin dhe trajtojnë ushqimin.

Është jetike që të gjitha paketimet, materialet dhe artikujt (p.sh. kontejnerët, pajisjet e kuzhinës, enët) që synohen të kenë kontakt me ushqimin, duhet të kontrollohen pasi gjurmët e vogla të kimikateve mund të transmetohen nga materialet në ushqim. Kjo pavarësisht nëse janë bërë nga plastika, goma, letra, metali apo ndonjë gjë tjetër.

Për të siguruar që çdo transferim i mundshëm te ushqimet nuk ngre shqetësime për sigurinë, paketimi dhe materialet duhet të jenë në përputhje me rregulloret e BE-së, duke përfshirë praktikat e mira të prodhimit. Plotësimi i këtyre standardeve siguron gjithashtu që përbërja e ushqimit të mos ndryshohet dhe që shija ose aroma e ushqimit të mos ndikohet negativisht. (EFSA)

Qendra Alert/Alert.al

Shpërthimi në shumë vende të Salmonelës tek produkte të importuara me bazë susami

Pesë vende evropiane kanë raportuar infeksione me salmonelë të lidhura me konsumin e produkteve me bazë susami, si tahini dhe hallva të importuara nga Siria. Që nga janari 2019, rreth 121 persona janë prekur nga infeksioni në Danimarkë, Gjermani, Holandë, Norvegji dhe Suedi. Ka disa lloje të Salmonelës lidhur me epidemi:  S .Mbandaka, S .Havana, S .Orion, S .Amsterdam, S.Senftenberg dhe S .Kintambo. Produktet ushqimore ishin të vulosura dhe gati për t’u ngrënë, gjë që që dyshohet se kontaminimi ka ndodhur para mbërritjes së tyre në tregun evropian. Masat e kontrollit për tufat e prekura kanë qenë në fuqi që nga gushti 2020. Megjithatë, disa raste u raportuan ende në shtator 2021. Kjo mund të jetë për shkak të faktit se produktet ishin afatgjatë dhe ruheshin në shtëpi private. Shkencëtarët nga EFSA dhe ECDC arritën në përfundimin se ekziston ende një rrezik i infeksioneve të reja nga Salmonela lidhur me këto produkte në BE. (EFSA)

Qendra Alert/Alert.al

Kërpudhat e bardha tërhiqen nga tregu për shkak të Listerisë

Tërhiqen nga tregu në Kanada kërpudhat e bardha të prera në feta, për shkak të kontaminimit nga Listeria monocytogenes. Kjo tërheqje u shkaktua pas rezultatit të testit të Agjencisë Kanadeze të Inspektimit të Ushqimit (CFIA).

Produktet u shpërndanë në Ontario, Quebec dhe në nivel kombëtar në Kanada. Konsumatorët nuk duhet të konsumojnë produktin e tërhequr të përshkruar më poshtë.

Konsumatorët duhet të kontrollojnë nëse e kanë produktin në shtëpinë e tyre. Produktet e kontaminuara duhet të hidhen ose të kthehen në dyqanin ku janë blerë. Deri tani nuk ka patur asnjë sëmundje të raportuar të lidhur me konsumin e këtyre produkteve.

Rreth infeksioneve me Listeria

Ushqimi i kontaminuar me Listeria monocytogenes mund të mos duket apo të nuhatet si i prishur, por mund të shkaktojë infeksione serioze dhe ndonjëherë kërcënuese për jetën. Kushdo që ka konsumuar ndonjë produkt të kontaminuar dhe ka shfaqur simptoma të infeksionit me Listeria duhet të kërkojë trajtim mjekësor. Kërkohen teste specifike për të diagnostikuar infeksionet, të cilat mund të imitojnë sëmundje të tjera.

Gjithashtu, kushdo që ka konsumuar ndonjë nga produktet e tërhequra duhet të monitorojë veten për simptomat e helmimit nga ushqimi gjatë javëve në vijim, sepse mund të shfaqen deri në 70 ditë pas ekspozimit ndaj Listerisë. (FoodSafety)

Qendra Alert/Alert.al