Menu

SHENDET

Shqetësimi i OBSH për ilaçet e diabetit, të cilat po përdoren për kura dobësimi

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka njoftuar një rishikim të udhëzimeve të saj mbi obezitetin, i cili përveç mbajtjes së një diete të shëndetshme e të ekuilibruar dhe aktivitetit të rregullt fizik do të shprehet mbi qasjen farmakologjike dhe kirurgjikale, e cila sot tregohet si prioritet. Dokumenti do të jetë një përtëritje e udhëzimeve të mëparshme të vitit 2000 dhe duhet të botohet deri në fund të vitit. Fokusi është dukshëm tek agonistët e receptorëve GLP-1, ilaçet antidiabetike që i nënshtrohen një mode që duket e pakapërcyeshme sepse përveçse ndihmojnë në kontrollin e nivelit të glukozës në gjak, ato shkaktojnë humbje të ndjeshme në peshë (rreth 15% të peshës trupore). Vlerësohet se qarkullimi i këtyre produkteve në 10 vitet e ardhshme do të jetë me vlerë 100 miliardë lekë, falë një duzine prodhimesh, disa prej të cilave tashmë janë në treg, të tjera që testohen nga kompanitë e mëdha farmaceutike, për të qenë në gjendje të hyjnë në këtë treg gjigand. Ajo që po ndodh, megjithatë shqetëson OBSH-në, për arsye të shumta. Ndërkohë janë kostot të paarritshme për pacientët apo sistemet shëndetësore me pak mjete, pastaj është çështja e madhe e efekteve anësore afatshkurtra si tw vjella dhe dhimbje koke, por mbi të gjitha, afatgjatë tek njerëzit që nuk kanë diabet: Këto janë në fakt ilaçe që ndërhyjnë në insulinë dhe askush deri më sot nuk e di se çfarë mund të ndodhë pas disa vitesh. (IlFattoAlimentare)

Qendra Alert/Alert.al

Dritat që ndikojnë në shëndetin e syve

“Dritat LED mund të dëmtojnë përgjithmonë retinën dhe të shqetësojnë ritmin e gjumit”-u shpreh shefi i kujdesit shëndetësor të drejtuar nga qeveria të Francës.

Agjencia Franceze për Ushqimin, Mjedisin dhe Shëndetin dhe Sigurinë Profesionale (ANSES) paralajmëroi se dritat e fuqishme LED janë ‘foto-toksike’.

Në një raport prej 400 faqesh, trupi paralajmëroi se mund të shkaktojë një humbje të pakthyeshme të qelizave retinale dhe të çojë në verbëri.

ANSES u bëri thirrje zyrtarëve të rishikojnë kufirin maksimal për ekspozimin ndaj dritave LED, të cilat lëshojnë ‘dritë blu’ në sasi shumë më të larta.

LED përdor afërsisht një të pestën e energjisë elektrike për një llambë inkandeshente me një ndriçim të konsiderushëm.

Qendra Alert/Alert.al

Alarm për përhapjen e papritur të virusit të rrezikshëm Kongo

Ethet hemorragjike Krime-Kongo (CCHF) është një sëmundje e përhapur e shkaktuar nga një virus që transmetohet nga rriqrat i njohur si Nairovirus. Ky virus i përket familjes së viruseve Bunyaviridae dhe ka aftësinë të përhapet më shpejt nga një trup në tjetrin. Sipas raportit të fundit, autoritetet shëndetësore të Pakistanit janë alarmuar pasi dy persona vdiqën nga ndërlikimet shëndetësore të shkaktuara nga virusi në provincat Sindh dhe Balochistan të vendit.

Sa i rrezikshëm është virusi i ri dhe çfarë simptomash vëren një person pas kontraktimit të virusit? Le të kuptojmë gjithçka rreth virusit të ri të Kongos.

Çfarë është virusi i Kongos?

Organizata Botërore e Shëndetësisë e ka klasifikuar ethet e Kongos si një sëmundje virale, që shkaktohet nga një virus që transmetohet nga rriqrat (nairovirus). Virusi mund të përhapet me shpejtësi dhe t’i bëjë njerëzit të vuajnë nga shpërthime të rënda të etheve hemorragjike virale, me një shkallë vdekshmërie prej 10-40 për qind. Disa nga simptomat që lidhen me këtë virus përfshijnë:

-Ethe

-Dhimbje muskulore

-Marramendje

-Dhimbje qafe

-Ngurtësia e qafës

-Dhimbje shpine

-Dhimbje koke

-Sytë e lënduar

-Fotofobia (ndjeshmëria ndaj dritës)

Cila është origjina e virusit?

Sipas OBSH-së, sëmundja është endemike në Afrikë, Ballkan, Lindjen e Mesme dhe disa pjesë të Azisë.

Si përhapet virusi?

Në një raport, organi global i shëndetit ka deklaruar se virusi transmetohet te njerëzit ose nga pickimi i rriqrave ose nëpërmjet kontaktit me gjakun ose indet e infektuara të kafshëve gjatë dhe menjëherë pas therjes. Deri më tani, nuk ka asnjë vaksinë të disponueshme në botë për të trajtuar infeksionin e shkaktuar nga virusi i Kongos.

Two Congo virus-related deaths cause alarm in Pakistan | Health News | Al Jazeera

Qendra Alert/Alert.al

Mitet për ushqimin e konservuar

Të gjithë dëshirojmë të ushqehemi shëndetshëm dhe me sa më shumë ushqim të freskët. Mirëpo me këtë dëshirë janë shfaqur edhe mite të shumta. Fjala vjen, mitet për ushqimin e konservuar si e keqe e domosdoshme,

Miti 1: Ushqimi i konservuar përmban konservanse

Fjala konservë vjen nga latinishtja: Conservare, që do të thotë “të ruash”. Pra, konservat nuk kanë patjetër konservantë, por qëllimi i tyre është ruajtja e artikujve ushqimorë dhe i përbërësve të shëndetshëm të tyre.

Miti 2: Me konservim humbasin vlerat nutritive

Shpesh mendohet që ushqimi i konservuar nuk ka vlerë nutritive. Në realitet nuk ka diferencë të madhe nga artikujt e freskët. Nëse nuk keni mundësi të gatuani peshk të freskët, atëherë peshku i konservuar është zgjedhje e mirë. Fjala vjen, sardelet e konservuara natyrshëm janë të pasura me omega-3 sikur edhe të freskëtat. Peshku nuk humbet proteinat, vitaminën D, kalciumin, madje as omega-3.

Miti 3: Ambalazhi i metalit nuk është i mirë

Tani përdoren metale të testuara, të cilat nuk lirojnë kimikate të dëmshme në ushqim. Gjithashtu, metali mund të riciklohet.

Qendra Alert/Alert.al

Mbetjet në ushqime, eksperti Vuksani: Shifra alarmante dhe të patolerueshme!

I ftuar në emisionin “Alert” në News24 nga Granit Sokolaj, Gjon Vuksani ekspert për bujqësinë, pedagog në UBT ka komentuar të dhënat nga monitorimi për mbetjet ushqimore, ku rezultuan aflatoksinë në qumësht, antibiotikë në vezë dhe mjaltë, pesticide mbi norma në fruta dhe perime etj. Për ekspertin këto shifra janë alarmante për sigurinë ushqimore dhe shëndetin e konsumatorëve.

“Veza është produkt shumë i përdorshëm në Shqipëri dhe afërsisht 10% e vezëve që konsumojnë shqiptarët kanë problem me mbetjet, kjo shifër për mua është alarmante. E dyta, mjalti rreth 11% me mbetje është një shifër e jashtëzakonshme, pasi një pjesë e madhe e konsumojë dhe efekti i tyre është akoma më i madh. Janë shifra alarmente, duhen parë nga minsistrja e Bujqësisë. Janë shifra skandaloze, nëse ne si ekspertë heshtim para kësaj gjendje, atëherë ne bëhemi bashkëfajtorë. Nase mjalti është në shifrat rreth 11% nuk e di se çfarë duhet të jetë më shumë. Në 10 kokrra vezë, në 1 vezë është mbi normanë e lejuar me mbetje. Kjo është gjendje katastrofike, akoma më e rrezikshme te produktet me bazë shtazore, një pjesë e madhe e frutave dhe perimeve konsumohen çdo ditë dhe me sasi të mëdha. 11.5% sasia e mostrave mbi normënn e lejuar dhe janë pesticide, kjo është e patolerueshme. Dhe këto shifra janë pa hyrë në brendësinë e tyre, mund të jenë pesticide që cilësohen shumë të rrezikshme shëndetin e njeriut”-deklaroi Gjon Vuksani.

Qendra Alert/Alert.al

Sa i shëndetshëm është uji i kripur i detit?

Ndikimi i detit në shëndetin dhe mirëqenien tonë është në shumicën e kohës pjesë e pritshmërive tona. Deti na bën mirë. Ai përmirëson humorin dhe shëndetin. E vetmja gjë që uji i detit nuk bën dot për ne është të hidratojë organizmin.

Nëse bëjmë një listë me të mirat dhe të këqijat, deti do të na befasojë. Uji i kripur mund të jetë një kurë natyrale sepse ai stimulon trupin dhe ushqen ndjesinë e mirëqenies të cilën lundruesit e dallgëve e njohin mjaft mirë.

Një nga shprehjet më të bukura popullore është “Afër Detit Afër Mbretit” dhe të gjithë e pranojmë njëzëri se të jetuarit pranë detit ose në zonat bregdetare, ndjesia e mirëqenies është më e pranishme. Mesatarisht, uji i detit përmban 3.5 përqind kripë (klorid sodium). Me fjalë të tjera, për një litër ujë merrni 35 gramë kripëra, por edhe sasi të ndryshme të magnezit, sulfatit dhe kalciumit.

Ndonëse kjo nuk është e pranuar shkencërisht, terapia e ujit të kripur me ujë dhe produkte detare siç janë algat, kripërat, balta rënore, leshterikët e të tjerë për të eliminuar problemet me lëkurën.

Uji i detit pastron lëkurën

Kripërat minerale bashkëpunojnë me diellin për të rigjeneruar lëkurën. Si rrjedhojë, probleme si psoriaza, aknet, lupusi e të tjerë mund të kurohen lehtësisht me ujë të kripur.

Uji i detit forcon sistemin imunitar

Numri i qelizave të kuqe të gjakut rritet me 5 deri në 20 përqind pas notit ose banjës në det. Numri i qelizave të bardha të gjakut rritet akoma më shumë. Uji i detit është një kurë fantastike për njerëzit që kanë një sistem të dobët imunitar, anemi dhe nivel të lartë të sheqernave në gjak.

Uji i detit ngadalëson zhvillimin e reumatizmës

Uji i oqeanit dhe aktiviteti fizik janë elementët kryesorë të kurës ideale kundër dhimbjes së kockave, muskujve, artritit, problemeve të qarkullimit dhe atyre pas ndërhyrjeve kirurgjikale.

Uji i detit largon ankthin

Duke qenë se uji i detit është i pasur me magnez, ai ka aftësinë të qetësojë mendjet dhe shpirtrat e trazuar. Njerëzit që preken shpesh nga stresi, duhet të shkojnë në plazh, dhe të qëndrojnë pranë detit sepse uji i tij ka vlera qetësuese medicinale.

Qendra Alert/Alert.al

Ndryshimet klimatike, si pritet të jetë sezoni i polenit

Dr. Clifford Bassett, një alergolog në NYU Langone Health në New York City thotë: Ajo që unë shoh është se njerëzit alergjikë janë në rritje, veçanërisht gjatë 6-7 vitet e fundit. Ata gjithmonë shprehen se nuk e kanë patur në të kaluarën. Tani ata po përjetojnë simptoma ose simptomat e tyre të alergjisë janë përkeqësuar ndjeshëm.

Nuk është e qartë se sa njerëz po ndjejnë dhimbje polenike për herë të parë, megjithëse Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve raportuan kohët e fundit se rreth një e katërta e të rriturve në Shtetet e Bashkuara kishin një alergji sezonale në vitin 2021, hera e parë që CDC gjurmoi të dhënat mbi alergjitë sezonale për të rriturit. Një nxitës i madh i alergjive sezonale me fillimin e të rriturve duket të jetë ndryshimi i klimës.

“Sezoni i polenit tani është rreth tre javë më i gjatë se 30 vjet më parë dhe ka rreth 20% më shumë polen në ajër. Ndërsa temperatura bazë e Tokës rritet, toka shkrihet më herët gjatë vitit, duke i zgjuar pemët nga gjumi i tyre dimëror, duke i shtyrë ata të lulëzojnë dhe të prodhojnë polen më herët se kurrë.”

Një ‘stuhi polenesh’

Nuk është vetëm se sezoni po zgjat më shumë. Sasia e madhe e polenit në ajër ka shpërthyer. Djegia e lëndëve djegëse fosile, një tjetër shkak i ngrohjes globale, rrit dioksidin e karbonit. Ndërsa nivelet e CO2 rriten, bimët dhe pemët prodhojnë më shumë polen. Dr. Stanley Fineman, një alergolog në Atlanta Alergy and Astma dhe një zëdhënës i Kolegjit Amerikan të Alergjisë, Astmës dhe Imunologjisë, e quan fenomenin një “stuhi polen“.

“Numri i polenit, veçanërisht këtë sezon, ka qenë shumë, shumë më i lartë se sa në të kaluarën. Simptomat fillojnë në fillim të vitit dhe janë më të rënda. Rritja e alergjive simptomatike përkthehet në më shumë para të shpenzuara për trajtime, vizita te mjeku dhe ndikime në cilësinë e jetës. Nuk është thjesht sikur stinët e alergjisë ndaj polenit janë të bezdisshme. Ato gjithashtu ndikojnë në funksionin njohës. Ato ndikojnë në cilësinë e gjumit.

Qendra Alert/Alert.al

Agjërimi i vjetër sa vetë historia, përfitimet që marrin agjëruesit

Agjërim do të thotë të heqësh dorë me dëshirë nga konsumi i të gjitha ushqimeve dhe pijeve kalorike. Së pari, agjërimi është po aq i vjetër sa vetë historia, tregojnë studiuesit. Në ditët parahistorike, paraardhësit tanë ushqeheshin kur kishte ushqim dhe agjëronin kur nuk kishte. Kjo ishte një mënyrë mbijetese efikase.

Agjërimi është sot pjesë e kremtimeve të ndryshme fetare, duke filluar nga feja myslimane, hebraike, e krishtere dhe ajo ortodokse. Besimtarët e këtyre feve agjërojnë për një total prej 180-200 ditësh çdo vit. Në mjekësi, agjërimi është gjithashtu pjesë e përgatitjes së operacionit.

Nëse jeni duke iu nënshtruar një operacioni ose ndonjë lloj procedure që përfshin anestezinë, do t’ju kërkohet të agjëroni, për të shmangur të përzierat dhe për t’u siguruar që asnjë ushqim ose lëng nuk futet në mushkëri. Çdo lloj forme e agjërimit ka listën e vet të përfitimeve dhe rreziqeve që duhet të merren parasysh me kujdes bazuar në statusin dhe qëllimet tuaja kryesore shëndetësore.

Agjërimi mund të nxisë djegien e dhjamit

Kur agjëroni, trupi juaj konsumon glukozën e ruajtur në mëlçi për energji dhe pikërisht atëherë filloni të digjni yndyrën. Kjo quhet ketosis dhe mund të çojë në humbje peshe.

Mund të sigurojë qartësi mendore

Një studim, tregoi se agjërimi mund të përmirësojë kujtesën verbale tek njerëzit e rritur. Ky studim ende vazhdon për të kuptuar më mirë mënyrën se si kjo gjë funksionin.

Ndikon tek Cilësia e gjakut

Agjërimi mund të ndihmojnë në përmirësimin e kolesterolit, presionit të gjakut, niveleve të sheqerit në gjak ose glukozës, ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe problemeve të tjera shëndetësore.

Ata që agjërojnë rregullisht mund të jetojnë më gjatë

Në dy studime të ndryshme, ku personat vullentatë kishin probleme me zemrën, u vu re se mbas disa vitesh agjërim, patën një ulje të rrezikut të vdekshmërisë, krahasuar me ata pacientë që nuk agjëruan. Studimi ishte vëzhgues, kështu që nuk provon shkakun dhe pasojën. Por agjërimi mund të jetë tregues për një mënyrë jetese të shëndetshme.

Çfarë ha para dhe pas agjërimit, ka shumë rëndësi

Studiuesit sugjerojnë të hani ushqime të shëndetshme para agjërimit, duke përfshirë fruta, perime dhe proteina. Kur të keni përfunduar agjërimin, rivendosni gradualisht ushqimet në mënyrë që të mos e teproni.

Struktura e agjërimit mund të jetë e dobishme

Për disa njerëz që luftojnë me peshën e tyre, struktura e agjërimit mund t’i ndihmojë ata të arrijnë qëllimin e tyre. Pra, nëse ju mund të ushqeheni vetëm nga ora 11 e mëngjesit deri në orën 6 të pasdites, kjo mund të jetë një strukturë e vlefshme për ju.

Agjërimi nuk është për të gjithë

Lista e njerëzve që nuk duhet të agjërojnë përfshijnë gratë shtatzënë ose që ushqejnë gji, njerëzit me diabet që marrin ilaçe, individët me çrregullim të të ngrënit dhe ata që bëjnë punë të rënda.

Qendra Alert/Alert.al

Pija që iu vret pa e ditur rrezikun e saj

Shumica e njerëzve nuk e dinë se cilat janë pasojat negative të konsumimit të pijeve të gazuara për shëndetin.

Sipas hulumtimeve shkencore, ja çfarë efektesh negative kanë këto helme në gota për organizmin tonë.

1. Në 10 minutat e parë

Një gotë në vete përmban 10 lugë sheqer, që është 100% dozë e lejuar ditore. Në trup arrin edhe fosfori, i cili ka për qëllim shtimin e shijes.

2. Pas 20 minutave

Arrin deri te shtimi i glukozës dhe insulinës, gjë që në mëlçi e bën shndërrimin e sheqerit në yndyrë.

3. Pas 40 minutave

Kafeina në pije absorbohet plotësisht në trup, në afatin prej 40 minutave. Qarkullimi i gjakut shtohet, ndërkaq mëlçia fillon të prodhojë më shumë sheqer në gjak. Truri juaj fillon të bllokojë receptorët e hormonit adenozinë, gjë që pengon ndjenjën e lodhjes.

5. Pas 50 minutave

Magnezi, thartira fosforike, kalciumi dhe zinku shkaktojnë shtimin e tretjes së ushqimit. Kjo është e lidhur me sasitë e mëdha të sheqerit dhe të ëmbëltuesve artificialë, të cilët përkufizojnë tajitjen e kalciumit nëpërmjet urinës.

6. Pas 60 minutave

Cilësitë diuretike të kafeinës fillojnë të ndikojnë dhe të gjitha mineralet, duke përfshirë magnezin, kalciumin dhe zinkun të dedikuar për eshtrat, tajiten nëpërmjet urinës.

7. Pas më pak se një orë

Shpërndarja e sheqerit nëpër organizëm është në fazën përfundimtare. Ndiheni plot energji dhe mund të prisni ndryshime të shpeshta të humorit. Bashkë me pijet e gazuara, nga trupi tajiten i gjithë uji dhe materiet ushqyese, të domosdoshme për funksionimin e organizmit. Në fund, rreziku nga zhvillimi i diabetit dukshëm shtohet.

Qendra Alert/Alert.al

 

Ushqimet që duhet shmangur nëse udhëtoni me aeroplan

Ngrënia para udhëtimeve është paksa komplekse, e veçanërisht nëse jeni person që hani shëndetshëm. Gjëja e parë dhe më e rëndësishmja që duhet ndjekur është të mbani veten të hidratuar mirë, para dhe pas fluturimit.

Kur vendosni se çfarë të hani para se të hipni në aeroplan, ka disa ushqime nga të cilat duhet të qëndroni larg.

Ushqimet pikante

Nëse keni stomak të ndjeshëm, atëherë qëndroni larg nga ushqimet pikante. Këto ushqime vetëm ua keqësojnë problemin dhe mund të shkaktojnë probleme me sistemin e tretjes.

Mollët

Për disa njerëz, ngrënia e pemëve si molla mund të shpijë në irritim të sistemit tretës. Sasia e lartë e fibrave mund të jetë e vështirë për trupin ta tretë, prandaj nëse dëshironi të hani pemë, zgjedhni diçka me pak fibra, siç është bananja.

Patatet

Ushqimet e shpejta në përgjithësi përmbajnë sasi të madhe të vajit, gjë e cila shkakton probleme me sistemin tretës.

Brokoli

Perimet e ndryshme si brokoli mund të shkaktojnë probleme me sistemin tretës te disa njerëz. Ato janë në përgjithësi të shëndetshme, por nuk rekomandohen nëse do të qëndroni në aeroplan për disa orë.

Ushqime tjera të cilat duhet t’i shmangni janë: Pijet freskuese, alkooli, çamçakëzët, kafja. Ndërsa ekspertët shëndetësorë rekomandojnë të hani arra, rrush të tharë, banane dhe portokaj.

Qendra Alert/Alert.al