Autoriteti Evropian i Sigurisw Ushqimore (EFSA) nuk identifikoi asnjë fushë kritike shqetësimi në rishikimin e saj nga kolegët e vlerësimit të rrezikut të substancës aktive “Glyphosate” në lidhje me riskun që ajo paraqet për njerëzit dhe kafshët apo mjedisin. Një shqetësim përkufizohet si kritik, kur ai prek të gjitha përdorimet e propozuara të substancës aktive në vlerësim (p.sh. përdorimet para mbjelljes, përdorimet pas vjeljes etj.), duke parandaluar kështu miratimin ose rinovimin e tij.
Në vitin 2022, Agjencia Evropiane e Kimikateve (ECHA) kreu një vlerësim të rrezikut të glifosatit dhe arriti në përfundimin se, ai nuk plotësonte kriteret shkencore për t’u klasifikuar si një substancë kancerogjene, mutagjene ose reprotoksike. EFSA përdori klasifikimin e riskut të ECHA për qëllimet e vlerësimit të rrezikut të BE-së për glyphosate. Aty ku identifikohen boshllëqe të të dhënave, këto raportohen në konkluzionet e EFSA si çështje që nuk mund të finalizoheshin ose si çështje të pazgjidhura.
Çështjet që nuk mund të finalizoheshin përfshijnë vlerësimin e një prej papastërtive në glifosat, vlerësimin e rrezikut të dietës së konsumatorit dhe vlerësimin e rreziqeve për bimët ujore.
Çështjet e pazgjidhura përfshijnë, ndër të tjera, mungesën e informacionit në lidhje me toksicitetin e njërit prej përbërësve të pranishëm në formulimin e pesticidit me bazë glifosate të paraqitur për vlerësim, i cili nevojitet për të përfunduar vlerësimin e riskut të formulimit për përdorime përfaqësuese. Për këtë formulim nuk kishte indikacione të toksicitetit akut dhe gjenotoksicitetit.
Për Biodiversitetin, ekspertët pranuan se, rreziqet që lidhen me përdorimet përfaqësuese të glifosatit janë komplekse dhe varen nga faktorë të shumtë. Ata vunë re gjithashtu mungesën e metodologjive të harmonizuara dhe ranë dakord për qëllime specifike të mbrojtjes. Në përgjithësi, informacioni i disponueshëm nuk lejon që të nxirren përfundime të qëndrueshme për këtë aspekt të vlerësimit të rrezikut dhe menaxherët e riskut mund të marrin në konsideratë masat zbutëse.
Në lidhje me ekotoksikologjinë, paketa e të dhënave lejoi një qasje konservative të vlerësimit të rrezikut, e cila identifikoi një risk të lartë afatgjatë për gjitarët në 12 nga 23 përdorimet e propozuara të glifosatit.

Transparenca e procesit
“Vlerësimi i rrezikut dhe rishikimi nga kolegët i glyphosate përfaqëson punën e dhjetëra shkencëtarëve nga EFSA dhe Shtetet Anëtare në një proces që ka zgjatur mbi tre vjet. Ai bazohet në një vlerësim të mijëra studimeve dhe artikujve shkencorë dhe gjithashtu përfshin të dhëna të vlefshme të mbledhura gjatë konsultimit publik”, tha Shefi i Departamentit të Prodhimit dhe Vlerësimit të Rrezikut të EFSA, Guilhem de Seze.
Sfondi
Glyphosate është një substancë kimike që përdoret në një sërë produktesh herbicide dhe përdorimi i tij në Evropë i nënshtrohet rregulloreve strikte. Glyphosate aktualisht është miratuar për përdorim në BE deri më 15 dhjetor 2023. Vlerësimi i rrezikut nga Shtetet Anëtare dhe rishikimi i mëvonshëm i kolegëve nga EFSA u krye si pjesë e procesit ligjor për të rinovuar miratimin e përdorimit të tij në Evropë.
Hapat e ardhshëm dhe publikimi
Konkluzionet e EFSA mbi rishikimin kolegial të vlerësimit të rrezikut për glyphosate janë ndarë me Komisionin Evropian dhe Shtetet Anëtare për të informuar vendimin që do të marrin nëse do të mbajnë glyphosate në listën e BE-së të substancave aktive pesticide të miratuara. Përpara publikimit, EFSA kërkohet ligjërisht të sigurojë që e gjithë përmbajtja është në përputhje me rregullat për mbrojtjen e të dhënave personale dhe konfidencialitetin.
Ashtu si me të gjitha rishikimet nga kolegët për substancat aktive të pesticideve dhe sipas legjislacionit të BE-së për pesticidet, EFSA i ofron materiale të destinuara për publikim aplikantit, i cili ka të drejtë të kërkojë konfidencialitet për elementë që lidhen me të dhënat personale ose informacione të ndjeshme komerciale. Aplikantët nuk janë në gjendje të kërkojnë ndryshime në konkluzionet ose vetë vlerësimin dhe as të paraqesin informacion shtesë.
Sapo të përfundojë ky proces, EFSA do të publikojë përfundimet e saj dhe të gjitha dokumentet në lidhje me rishikimin dhe vlerësimin e rrezikut të plotë në faqen e saj të internetit. Konkluzionet pritet të publikohen deri në fund të korrikut 2023 dhe dokumentet, që arrijnë në disa mijëra faqe, pritet të publikohen nga fundi i gushtit deri në mes të tetorit 2023.
Për më shumë informacion në lidhje me gjetjet e rishikimit kolegial të EFSA dhe procesin e ndjekur për të vlerësuar sigurinë e pesticideve në BE, ju lutemi referojuni:
https://www.efsa.europa.eu/en/factsheets/efsa-explains-scientific-assessment-glyphosate
https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/glyphosate
Burimi: Efsa.eu
LINI NJË KOMENT