Studiuesit në Universitetin Jugperëndimor Jiaotong të Kinës kanë shpikur pajisje për mbikqyrjen e funksioneve jetike të kafshëve, veçanërisht të lopëve dhe kushteve mjedisore, të ushqyeres dhe lëvizjes. Pajisjet, që do të vendosen në qafë dhe kyçet e gjedhëve, mbledhin në kohë reale një sërë të dhënash lidhur me temperaturën, lëvizjen, përqendrimin e oksigjenit dhe lagështinë në atmosferë, ciklet riprodhuese, prodhimin e qumështit, sëmundjet etj. Informacioni pastaj transmetohet në një marrës që e dërgon atë në një kompjuter dhe në atë pikë është sistematizuar dhe përdorur për të optimizuar funksionimin e fermës dhe mirëqenien e kafshëve, në një cikël tipik të Internetit të Gjërave. Siç theksojnë autorët, aplikime të tilla si mbarështimi i zgjuar mund të tërheqin një nxitje të madhe nga ky lloj i të ushqyerit.
Tregues po aq të rëndësishëm, por të një lloji tjetër vijnë nga një meta-analizë e madhe e kryer mbi një temë që, në vitet e fundit ka pësuar një përshpejtim të dukshëm: Atë të zbutjes së emetimit të metanit nga kafshët. Në vitin 2019, metani nga fermat përfaqësonte 39% të sasisë totale të lëshuar në atmosferë dhe sipas të gjitha studimeve është thelbësore të reduktohet sasia nëse duam vërtet të përpiqemi të ndërhyjmë në gazet serë. Por, sa dihet për shumë zgjidhje të propozuara?
Për t’u përgjigjur, studiuesit nga Universiteti Shtetëror i Pensilvanisë dhe Instituti Ndërkombëtar i Kërkimeve për Bagëtinë në Najrobi, Kenia, analizuan 425 studime të botuara midis viteve 1964 dhe 2018, duke i ndarë ndërhyrjet në tri kategori kryesore: Ushqimi dhe administrimi i kafshëve, formulimi i dietës. Çdo kategori u nda, nga ana e vet në pesë nëngrupe, për një total prej pothuajse 100 ndërhyrjesh të analizuara, me efektet e tyre në të gjithë parametrat kryesorë të lidhur si me emetimet, ashtu edhe me prodhimin e kafshëve dhe mirëqënien.
Strategjitë më efektive ishin inhibitorët e metanit si algat, nitratet, vajrat vegjetariane. Megjithatë, secila nga zgjidhjet ka disa kufizime ose informacion të pamjaftueshëm. Kështu, tepria e vajrave mund të ndikojë për keq në marrjen e ushqimit dhe performancën e kafshëve, veçanërisht në lopët e bulmetit. Nitratet, nga ana tjetër, krijojnë njëfarë shqetësimi për shëndetin e kafshëve, edhe pse në të vërtetë reduktojnë emetimet e metanit me një të tretën pa ndikuar në prodhimin e qumështit, sasinë e ushqimit të konsumuar ose peshën. Përkundrazi, ka vlera të pragut përtej të cilave pakësimi i emetimit zvogëlohet. Një situatë e ngjashme është ajo e algave Asparagopsis taxiformis, e cila redukton ndjeshëm metanin, por mbi të cilën nevojiten studime të mëtejshme, në veçanti mbi efektshmërinë afatgjatë dhe mbi efektet në prodhimin e qumështit dhe shëndetin e kafshëve. Së fundi, tanina mund të kenë një ndikim negativ në tretjen e lëndëve ushqyese dhe mungojnë edhe të dhënat afatgjata me kafshë me rendiment të lartë. (IlFattoAlimentare)
Qendra Alert/Alert.al
LINI NJË KOMENT