Romë- Me pamjen e plotë të dëmeve dhe nevojave pas shpërthimit masiv vullkanik dhe cunamit të Tongës që po shfaqet vetëm gradualisht, ajo që tashmë është e qartë është se rreziku nuk mund të jetë më i madh për fermerët dhe peshkatarët e kombit ishullor të Paqësorit Jugor, që jetojnë në një nga rajonet më të prirura nga fatkeqësitë në botë.
Me afërsisht 86% të Tonganëve të angazhuar në bujqësi, FAO është jashtëzakonisht e shqetësuar për ndikimet e mundshme në të gjithë sektorët e bujqësisë, duke përfshirë peshkimin, kulturat bujqësore dhe blegtorinë. Vlerësimet fillestare tregojnë se afërsisht 12 000 familje bujqësore ose 85% e numrit të përgjithshëm do të jenë prekur nga kjo fatkeqësi, sipas Xiangjun Yao, Koordinatori Nënrajonal i FAO për Ishujt e Paqësorit, me qendër në Samoa.
“Ne po punojmë për të vlerësuar se sa i keq do të jetë ndikimi i kësaj fatkeqësie te fermerët dhe peshkatarët e Tongës dhe të gjithë ata që varen nga format e bujqësisë për jetesën dhe sigurinë e tyre ushqimore,” tha Yao. “Ne kemi ofruar mbështetje në Tonga pas një sërë tronditjesh në vitet e fundit, nga të cilat kjo është deri tani më seriozja dhe ne jemi gati të shtojmë punën tonë për t’i ndihmuar këto komunitete të cenueshme të rikthehen në këmbët e tyre.
Një nga sfidat e para është vlerësimi i ndikimit të mundshëm që shtresa e hirit që mbulon pjesë të ishullit, si dhe dëmet nga cunami mund të kenë në bujqësi dhe peshkim.
Efekte serioze të mundshme nga cunami
Cunami mund të kenë efekte serioze të dëmshme për të korrat dhe blegtorinë në varësi të trashësisë së hirit, llojit dhe kushteve të rritjes së të korrave, koha dhe intensiteti i reshjeve të mëvonshme, gjendja e kullotave dhe kafshëve para rënies së hirit dhe disponueshmëria e ushqimit dhe ujit të pandotur.
Mund të preken kulturat rrënjësore, të tilla si patatja e ëmbël dhe frutat e perimet, të cilat janë gjithashtu në rrezik. Përmbytjet e ujërave të kripura gjithashtu do të ketë prekur tokat bujqësore dhe mundësia e shiut acid është një shqetësim.
Vlerësimet paraprake të FAO-s tregojnë se 60-70% e familjeve që rritin bagëti, kryesisht derra dhe shpendë janë prekur në një farë mënyre. Ndikimi i pritshëm në peshkim është gjithashtu një shkak për shqetësim. Ndërsa konsumi i peshkut për frymë është disi i ulët për Paqësorin (25-35 kg/vit), peshkimi mund të bëhet një burim më i rëndësishëm ushqimor pas kësaj fatkeqësie, duke pasur parasysh efektet e mundshme të mbulimit të hirit vullkanik në tokë që prodhon furnizime ushqimore lokale.
Dëmtimi i platformave të varkave është tashmë i dukshëm dhe shumë nga shkëmbinj nënujorë dhe laguna bregdetare në të cilat mbështetet peshkimi i shëndetshëm ka të ngjarë të jenë dëmtuar ose ndotur me hirin dhe mbeturinat, si dhe mbetjet nga cunami.
“Me një pamje gjithëpërfshirëse që ende nuk është shfaqur, tashmë është e qartë se Tonga ka të ngjarë të kërkojë ndihmë afatshkurtër dhe afatgjatë. FAO tashmë po lëviz për të ndarë fonde për vlerësimin e dëmeve dhe disa masa fillestare të reagimit”-tha Yao.
Edhe para shpërthimit të fundit të vullkanit Hunga Tonga Hunga Ha’apai, rreth 23% e popullsisë së Tongës u prek nga pasiguria ushqimore.
Sektori bujqësor kontribuoi me gati 14% të PBB-së së Tongës në 2015/16 dhe përfaqësonte mbi 65% të eksporteve. Produktet kryesore të eksportuara janë kungulli, kokosi dhe peshku. Peshkimi ose aktivitetet e lidhura me peshkimin janë gjithashtu një burim i rëndësishëm ushqimi, veçanërisht për komunitetet në më të izoluarit nga 36 ishujt e banuar të Tongës. (FAO)
Tonga volcanic eruption: what possible impact on agriculture and fisheries? (fao.org)
Qendra Alert.Alert.al
LINI NJË KOMENT