Menu

siguria ushqimore

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: AKU bën “amnisti” për 360 milionë lekë gjoba ndaj kompanive që shkelën ligjin

AKU merr atributet e Kuvendit, bën “amnisti” duke u falur kompanive afro 360 milionë lekë gjoba që i kishin marrë për tre vitet e fundit për shkeljen e ligjit për ushqimin. Duke parë se Autoriteti Kombëtar i Ushqimit po abuzonte me vendimet në Komisionin e Ankesave, qeveria vendosi që të paktën gjobat me vlerë mbi 300 mijë lekë, do të shqyrtoheshin nga një komision i lartë pranë Ministrisë së Bujqësisë dhe Ushqimit. Në këtë moment ka nisur një rebelim në kuptimin e parë të fjalës. Në vend që të dorëzonte dosjet tek ky komision ministror, AKU i ka marrë në shqyrtim gjobat e tre vjetëve dhe i ka falur me shpejtësi.

KLSH* kërkon që këto para të kthehen në arkën e shtetit, pasi nga auditimi rezulton që vendimet këtij komisioni janë pavlefshme. “Nga ana e titullarit të AKU dhe të DRAKU Tiranë të merren masa e të nxirren aktet administrative përkatëse dhe të kërkohen në rrugë ligjore, duke ndjekur të gjitha procedurat e nevojshme në të gjitha shkallët e gjykimit, me qëllim kthimin e ligjshmërisë dhe kërkimin për shpërblimin e dëmit të krijuar ndaj buxhetit të shtetit në vlerën 35,991,500 lekë”, thekson raporti i KLSH.

Rebelimi i AKU-së ndaj qeverisë?!

Vendimi i qeverisë që ua hiqte drejtuesve të AKU-së “thelën e madhe” ka dalë më 27 maj 2020 me nr.417 dhe është botuar në Fletoren Zyrtare më datë 1 qershor 2020. Ne Kreun V të VKM “Për procedura të organizimit dhe të funksionimit të komisionit për shqyrtimin e masave administrative në ministrinë përgjegjëse për ushqimin”, përcaktohet se: “Institucioni përgjegjës për kontrollin zyrtar të ushqimit dhe ushqimit për kafshë, kalon në Komisionin e Ministrisë së Bujqësisë, të gjitha ankesat dhe dosjet përkatëse brenda 2 ditëve nga hyrja ne fuqi e VKM-së”.

Sipas Nenit 70/1, për shqyrtimin e ankesave ndaj masave administrative të marra nga inspektorët e AKU gjatë kryerjes së një inspektimi, me vlerë të përgjithshme mbi 300,000 lekë, në ministri ngrihet Komisioni për Shqyrtimin e Masave Administrative, në përbërje të të cilit janë pesë anëtarë, tre përfaqësues të ministrisë dhe dy nga AKU.

Por çfarë ka ndodhur? Duke parë se u hiqej kjo e drejtë, komisioni i AKU ka nxituar dhe ka nxjerrë nga arkivi dosjet e tre vjetëve dhe ka falur me aksion gjobat, megjithëse u ka kaluar afati. Jo vetëm kaq, por ka vazhduar të falë këto masa administrative edhe pas hyrjes në fuqi të vendimit të qeverisë. Ky lloj rebelimi i ka kushtuar jo vetëm arkës së shtetit, por reflektohet edhe në punën e inspektorëve të cilët nuk mund të jenë të motivuar në këto kushte, të kontrollojnë me korrektësi zbatimin e ligjit nga subjektet.

Gjetjet e raportit të KLSH

Nga auditimi i praktikave të shqyrtimit të ankesave nga Komisioni pranë DPAKU, është konstatuar se në 22 raste janë shfuqizuar tërësisht ose pjesërisht gjobat e vendosura nga inspektorët e DRAKU Tiranë, duke krijuar të ardhura të munguara me efekt dëm ekonomik i shkaktuar ndaj buxhetit të shtetit në vlerën 34,700,300 lekë.

Nga këto, në 19 raste, në vlerën 27,150,000 lekë gjithsej, janë shfuqizuar gjobat në mungesë të kompetencës ligjore, jashtë afatit. Ndërkohë theksohet se në 5 raste nga këto 19, veç mungesës së kompetencës ligjore dhe jashtë afatit, kanë qenë në kundërshtim edhe me vendimet e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë Tiranë, ose çështja ka qenë në gjykim në Gjykatën Administrative të Apelit.

Por ka edhe raste krejt arbitrare, kur ky komision i bie shkurt në faljen e gjobave. Në 5 raste në vlerën 7,550,300 lekë, sipas KLSH, vendimet janë marrë në mungesë të arsyetimit ligjor nga Komisioni përkatës pranë DPAKU.

Këto veprime nga Komisioni përkatës pranë DPAKU, sipas raportit, bien  në  kundërshtim me përcaktimet ligjore të bëra në Ligjin “Për ushqimin”, të Ligjit “Kodi i Procedurave Administrative i Republikës së Shqipërisë”, të Ligjit “Kodi i Procedurës Civile në RSH”, të Ligjit “Për gjykatat administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative”, të Ligjit “Për menaxhimin e sistemit buxhetor në Republikën e Shqipërisë”, të VKM nr.417, date 27.5.2020 “Për procedurat e organizimit dhe të funksionimit të komisionit për shqyrtimin e masave administrative në ministrinë përgjegjëse për ushqimin”.

Me gjithë këto shkelje, KLSH nuk ka bërë ndonjë kallëzim në SPAK, megjithatë ka kërkuar në mënyrë të menjëhershme zhdëmtimin. Sipas rekomandimit, DRAKU Tiranë dhe DPAKU në bashkëpunim me ministrinë, duhet të marrin masat e nevojshme, për shpalljen e  pavlefshmërisë absulute të vendimeve të mësipërme. KLSH kërkon anulimin e këtyre vendimeve dhe përcjelljen e tyre pranë Komisionit të posaçëm në Ministri për shqyrtimin nga e para dhe vendimmarrje të re.

Parashkrimi i gjobave për faj të AKU-së

Nga auditimi i praktikave të ekzekutimit të gjobave, është konstatuar se në 2 raste për një periudhë 2.4 – 2.5  vjet nga momenti i vendosjes së gjobave, nuk është marrë asnjë masë për ekzekutimin dhe arkëtimin. Kjo ka sjellë parashkrimin e tyre dhe heqjen e të drejtës për arkëtimin nga AKU, me pasojë dëm ekonomik i shkaktuar ndaj buxhetit të shtetit në vlerën 350,000 lekë. Këto mosveprime bien në kundërshtim me përcaktimet ligjore.

KLSH ka rekomanduar që DRAKU Tiranë në bashkëpunim me DPAKU të marrë masat e nevojshme, duke ndjekur të gjitha rrugët ligjore dhe shkallët e gjykimit, për arkëtimin e të ardhurave të munguara me efekt dëm ekonomik në buxhetin e shtetit, për vlerën 350,000 lekë, përkatësisht nga personat përgjegjës. Afati i vendosur është “menjëherë”.

Komisioni i fal një subjekti 4 gjoba brenda një dite

Me vendimin përfundimtar të inspektimit datë 23 shtator 2019, ndaj subjektit X në Tiranë, me aktivitet përpunim dhe tregtim me shumicë të ushqimeve me origjine shtazore, janë vendosur 4 gjoba me vlerën 2,900,000 lekë gjithsej (2,000,000 lekë për mungesën e licencës; 500,000 lekë për nxjerrjen në treg të ushqimeve të pasigurta; 200,000 lekë për mungesën e sistemit të gjurmueshmërisë dhe 200,000 lekë për veprimet në kundërshtim me pergjegjësitë e operatorit). Pra bëhet fjalë për një subjekt që nuk zbaton asnjë ligj.

Ndaj këtij vendimi, subjekti, më datë 7 nëntor 2019, ka bërë ankim, pranë DPAKU-së, për shqyrtimin e gjobave të vendosura nga DRAKU Tiranë. Me vendimin datë 27 korrik 2020, Komisioni i Shqyrtimit të Ankesave në AKU, ka vendosur shfuqizimin e vendimit përfundimtar të  inspektimit dhe gjobave në vlerën 2,900,000 lekë.

Nga shqyrtimi i praktikës së mësipërme konstatohet se: Vendimi, i cili ka shfuqizuar  tërësisht gjobën prej 2,900,000 lekë, të vendosur nga inspektorët e DRAKU Tiranë, është marrë në shkelje të hapur të kuadrit ligjor dhe në mungesë të kompetencës ligjore; Së pari, ankimi administrativ i bërë nga subjekti, në DPAKU, për kundërshtimin e gjobës së vendosur nga inspektorët, nuk është shqyrtuar brenda afatit ligjor.

Por, komisioni ndodhet edhe në kushtet e mungesës së kompetencës ligjore, për shqyrtimin e ankimeve administrative te gjobave me vlerë mbi 300,000, pasi këto i kishin kaluar ministrisë. “Vendimi është absolutisht i pavlefshëm, dhe për pasojë ndaj buxhetit të shtetit është shkaktuar dëm ekonomik në vlerën 2,900,000 lekë”, thekson raporti.

Një rast i ngjashëm konstatohet edhe me procesverbalin e vendimit të inspektimit datë 22 janar 2019, ndaj subjektit në Tiranë, me aktivitet magazinim dhe shpërndarje me shumicë të ushqimeve me origjinë shtazore. Inspektorët kanë vendosur 3 gjoba me vlerën 450,000 lekë gjithsej (300,000 lekë për kushtet e higjienës, 100,000 lekë për mungesen e sistemit të gjurmueshmërisë dhe 50,000 lekë për etiketimin).

Kompania është ankuar më datë 5 shkurt 2019, pranë DPAKU-së për shqyrtimin e gjobës së vendosur nga DRAKU Tiranë; Më 11 shtator 2020, Komisioni ka vendosur shfuqizimin e vendimit   përfundimtar të inspektimit dhe gjobave në vlerën 450,000 lekë;

Nga shqyrtimi i praktikës konstatohet se: Ankimi administrativ i bërë nga subjekti nuk është shqyrtuar brenda afatit ligjor, por është bërë pas më shumë se një viti.

Po ashtu, shfuqizimi është në mungesë të kompetencës ligjore, sepse gjobat me vlerë mbi 300,000 lekë, i kanë kaluar ministrisë. Në këto kushte vendimi është absolutisht i pavlefshëm dhe për pasojë ndaj buxhetit të shtetit ështe shkaktuar dëm ekonomik në vlerën 450,000 lekë. Por ndaj këtij subjekti është falur edhe një gjobë prej 2 milion lekësh. Pra, në të njëjtën ditë, Komisioni i Shqyrtimit të Ankimeve në DPAKU, me dy vendime, ka shfuqizuar 4 gjoba ndaj të një subjekti, në vlerën 2,450,000 lekë gjithsej.

Qytetarët i denoncojnë, AKU i fal!

Po e mbyllim përshkrimin e vendimeve të vlerësuara nga KLSH si “absolutisht të pavlefshme” me një rast që nxjerr në pah papërgjegjshmërinë e këtij institucioni para taksapaguesve. Me vendimin përfundimtar të inspektimit datë 29 maj 2019, ndaj një subjektit me aktivitet Bar-Kafe dhe Akullore, janë vendosur 3 gjoba me vlerën 900,000 lekë gjithsej (500,000 lekë për mosrespektimin e kushteve higjenike, 200,000 leke për sistemin e gjurmueshmërisë, 100,000 lekë për sistemin HACCP dhe 100,000 lekë për etiketimin e produktit të akullores).

Ky inspektim është iniciuar mbi bazën e ankesave të ardhura nga konsumatorët. Por çfarë ndodh?! Më 9 dhjetor 2020, Komisioni i Shqyrtimit të Ankimeve të AKU-së kujtohet dhe ndryshon vendimin përfundimtar të inspektimit dhe  gjobave nga vlera 900,000 lekë, bëhet në 500,000 lekë.

Kuptohet, se duke qenë me vlerë mbi 300,000 lekë, ku vendim i takonte komisionit të ngritur pranë ministrisë, është një vendim nul. Dhe, duke parë këtë përfundim, qytetarët që çuan indicie në AKU, nuk e besojnë më institucionin.

*KLSH ka kryer një kontroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

 

Qendra Alert

alert.al/

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: Komisioni i AKU del mbi gjykatat, shfuqizon gjobat ndaj kompanive, pasi vendimet kaluan në përmbarim

Gjykata linte në fuqi gjobat e vendosura nga inspektorët e DRAKU Tiranë gjatë inspektimeve, Komisioni i Ankesave i falte. Ky komision duket se ka fuqi hyjnore, pasi vendimet e gjykatave nuk ka mundësi t’i anulojë as mbreti.

Nuk është një rast, por një seri shembujsh që ka zbuluar KLSH* në auditimin e DRAKU-së Tiranë. Skandali i madh është i dokumentuar në praktikat e shqyrtimit të ankimeve administrative nga Komisioni i Shqyrtimit të Ankimeve, pranë Drejtorisë së Përgjithshme të AKU-së (DPAKU), për periudhën 1 qershor 2020-31 dhjetor 2020, ndaj masave administrative të vendosura nga DRAKU Tiranë.

Komisioni fal gjobat, çështja vazhdon në Apel!

Me vendimin përfundimtar të inspektimit datë 13 maj 2019, ndaj një subjekti me aktivitet magazinë importi të produkteve ushqimore, janë vendosur 2 gjoba me vlerën 1,100,000 lekë gjithsej (1,000,000 lekë për importin e produkteve në kundërshtim me ligjin dhe 100,000 lekë për mungesën e sistemit të gjurmueshmërisë).

Ndaj këtij vendimi, subjekti u ankua më datë 11 qershor 2019, ndërsa komisioni më datë 1 tetor 2020, ka vendosur shfuqizimin e vendimit   përfundimtar të inspektimit dhe gjobave në vlerën 1,000,000 lekë, dhe ka lënë në fuqi vetëm gjobën 100,000 lekë;

Nga shqyrtimi i praktikës KLSH konstaton se “Ndaj vendimit përfundimtar të inspektimit, subjekti privat ka bërë, edhe kërkesë-padi në Gjykatën e Shkallës së parë Tiranë, e  cila  me  Vendimin  nr.3926,   datë 13.11.2019,  ka pranuar pjesërisht kërkesë padinë e subjektit. Në vijim DRAKU Tiranë ka bërë ankim në Gjykatën Administrative të Apelit, Tiranë, me objekt ndryshimin e vendimit të GJSHP Tiranë dhe rrëzimin e kerkesë-padisë së subjektit”.

Pra, ndaj gjobës së vendosur nga inspektorët, është hapur një çështje gjyqësore, e cila në momentin kur është marrë Vendimi i Komisionit të shqyrtimit të Ankimeve në DPAKU, ka qenë në shkallën e dytë të gjykimit, në atë të Apelit. Pavarësisht këtij fakti (që ka patur një proces gjyqësor të papërfunduar), ku të dyja drejtoritë, DPAKU dhe DRAKU Tiranë, kanë qenë palë e paditur, Komisioni ka dalë me vendim, duke shfuqizuar gjobën në vlerën 1,000,000 lekë;

Gjithashtu, Vendimi i Komisionit, është marrë në shkelje të hapur të  kuadrit ligjor, dhe në mungesë të kompetencës ligjore; Kjo pasi, Ankimi administrativ për kundërshtimin e gjobës së vendosur nga  inspektorët në vendimin e inspektimit, nuk është shqyrtuar brenda afatit ligjor.

“Sa më sipër, në kushtet e mungesës së kompetencës ligjore për shqyrtimin e ankimeve administrative të gjobave me vlerë mbi 300,000 lekë, nga komisioni i shqyrtimit të ankimeve pranë DPAKU-së, në kushtet e marrjes së vendimit jashtë afatit dhe kur çështja është duke u gjykuar në Apel, gjykojmë dhe vlerësojmë se Vendimi është  absolutisht i pavlefshëm, dhe për pasojë ndaj buxhetit të shtetit është shkaktuar dëm ekonomik në vlerën 1,000,000 lekë”, konkludon raporti i KLSH.

Gjykata urdhëron Përmbarimin, Komisioni fal gjobën!

Rasti më poshtë është akoma më ekstrem. Më 17 shtator 2019, ndaj një subjekti bar-kafe, janë vendosur 2 gjoba me vlerën 700,000 lekë gjithsej (500,000 lekë për kushtet e higjienës dhe 200,000 lekë për planin e vetëkontrollit HACCP).

Më 4 nëntor 2020, Komisioni i Shqyrtimit të Ankimcvc të AKU-së,

ka vendosur shfuqizimin e gjobave në vlerën 700,000 lekë.

Nga shqyrtimi i praktikës së mësipërme konstatohet se: AKU më 6 mars 2020 ka bërë kërkesën në Gjykatën e Tiranës, për lëshimin e urdhrit të ekzekutimit dhe më datë 8 gusht 2020, ka  vendosur pranimin e kërkesës dhe lëshimin e urdhrit të ekzuktimit të titullit ekzekutiv, si dhe urdhërimin e zyrës së përmbarimit të bëjë ekzekutimin.

Por nuk mbaron këtu! Ndërkohë, gjoba më pas, është shfuqizuar nga Komisioni!

Vendimi i Komisionit të Shqyrtimit të Ankimeve, përveçse është jashtë afateve, është në kundërshtim me Vendimin datë 8 qershor 2020 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, i cili ka lëshuar urdhër ekzekutimi për gjobën e vendosur.

Sipas KLSH, “ky vendim është nul, absolutisht i  pavlefshëm dhe, për  pasojë, ndaj buxhetit të shtetit është shkaktuar dëm ekonomik në vlerën 700,000 lekë”.

Humb në gjykatë, por “fiton” në Komision pas 4 vite e 6 muaj

Me vendimin përfundimtar të inspektimit më datë 3 maj 2016, ndaj subjektit me aktivitet tregtim i produkteve ushqimore, janë vendosur 4 gjoba me vlerën 550,000 lekë gjithsej (100,000 lekë për mungesën e sistemit të gjurmueshmërisë, 100,000 lekë për mungesën e sistemit HACCP, 300,000 lekë për mosrespektimin e kushteve higjienike dhe 50,000 lekë për etiketimin).

Ndaj këtij vendimi, subjekti ka bërë ankim në datë 18 maj 2016. Me  vendimin e datës 24 prill 2019 (pra rreth 3 vite më vonë), Komisioni i Shqyrtimit të Ankimeve të AKU-së, ka vendosur lënien në fuqi të gjobave, vendim i cili është protokolluar në DRAKU Tiranë.

Subjekti ndaj këtij vendimi ka bërë kërkesë-padi në GJSHP Tiranë, e cila më 10 tetor 2019 e ka rrëzuar, dhe në vijim subjekti e ka ankimuar në Gjykatën Administrative të Apelit dhe nga ky moment nuk ka patur një vendim përfundimtar.

Më 28 nëntor 2020, Komisioni i Shqyrtimit te Ankimeve të AKU-së,

ka vendosur shfuqizimin e vendimit përfundimtar të inspektimit dhe gjobave në vlerën 550,000 lekë, megjithëse çështja është në shqyrtim në Apel.

Mirë që ky vendim është marrë pas 4 vite e 6 muaj, po ashtu ka një vendim të mëparshëm të Komisionit të Ankimeve, por nuk pyetet as për gjykatën.

“Vendim absolutisht i pavlefshem dhe për pasojë ndaj buxhetit të shtetit është shkaktuar dëm ekonomik në vlerën 550,000 lekë”, vlerëson KLSH. (Vijon)

*KLSH ka kryer një kontroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

Qendra Alert

alert.al/

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: Abuzimi i AKU, qytetarët fotografojnë mungesën e etiketave, inspektorët mbyllin kontrollin pa prova

DRAKU Tiranë, në të shumtën e rasteve i hedh në kosh indiciet e qytetarëve për ushqimet e skaduara apo për mungesën e etiketave në gjuhën shqipe. Kontrolli i KLSH* zbulon se është vepruar me 2 standarde lidhur me inspektimet në të njëjtën periudhë dhe me objekt te njëjtë “me indice të veçanta nga konsumatorët, rrjetet sociale dhe mediat etj.”

Grupi i auditimit ka kontrolluar praktikat e inspektimit, bazuar në e-mailin e datë 26 maj 2020 nga drejtoria e AKU  “për mos etiketim në gjuhën shqipe të produkteve nga subjektet e poshtëshënuara”.

Kështu, inspektorët, për disa subjekte kanë sjellë prova me foto të qarta, ndërsa të tjerat nuk i kanë ilustruar me fakte me foto, që ishte e domosdoshme për sqarimin sa më mirë të ankesave.

Dosje të rregullta

Dosja e inspektimit datë 26 maj 2020, në një Market ushqimor në  Kamzë është një nga dosjet e pakta të rregullta. Ka indicie për mos etiketim dhe rezulton se inspektorët kanë kryer veprimet sipas procedurave duke e kompletuar dosjen edhe me dokumente provë, si foto të qarta të ambienteve dhe produkteve të subjektit. Madje në këto foto, edhe skadenca është e lexueshme.

Po kështu është vepruar tek një njësi tjetër në të njëjtën datë, ku nuk janë konstatuar shkelje dhe dosja disponon dokumente prove me fakte të ilustruara me foto.

Dosje të parregullta

Dosja e inspektimit datë 26 maj 2020, në një Market ushqimor në Tiranë: Kontrolli ushtrohet pasi ka indicie për mungesë të etiketimit në gjuhën shqipe të produkteve ushqimore. Rezulton se inspektorët kanë kryer verifikimin sipas procesverbalit dhe vendimit përfundimtar datë 26 maj 2020, ku nuk kanë konstatuar shkeljen e ankimuar. Por nuk disponojnë dokumente shoqëruese me fakte të ilustruara me foto, siç është vepruar me subjektet më sipër.

Po kështu është vepruar në dy kontrolle të tjera në të njëjtën ditë, ku nuk janë gjetur shkelje dhe dosja nuk disponon dokumente provë me fakte të ilustruara me foto.

Një një rast tjetër, ku ka pasur indicie nga qytetarët për pijen energjike Redbull për mungesë të etiketës në gjuhën shqipe, inspektorët shkruajnë se nuk janë konstatuar shkelje. Ata raportojnë se ka kundër etiketa në gjuhën shqipe për artikullin Redbull, por megjithatë dosja nuk disponon dokumente provë, me fakte të ilustruara me foto.

Rasti më i keq është kur inspektorët nuk i ndjekin indiciet e qytetarëve duke raportuar thjesht “është mbyllur”. Kështu është vepruar me dy subjekte ku nuk është kryer inspektimi për mos etiketim të produkteve, pasi subjekti, sipas tyre, u gjend “i mbyllur”. Ky fakt, sipas KLSH: Nuk vërtetohen me dokumente provë ose foto

Qytetarët denoncojnë me foto, inspektorët përgjigjen pa prova

Në dosjen e inspektimit datë 17 dhjetor 2020, në një subjekt që tregton ushqime në rrugën “Siri Kodra”, Tiranë, rezulton se: inspektorët nuk kanë konstatuar mos etiketim në gjuhën shqipe të artikujve pije joalkoolike, por nuk e kanë justifikuar me foto.

Por vini re, qytetari që ka denoncuar, e ka shoqëruar me foto ankesën për këtë subjekt. Pra, inspektimi nuk është i besueshëm dhe të lë të dyshosh se është favorizuar subjekti për të cilin ka indicie.

Inspektorët nuk e ndjekin denoncimin

E dyshimtë është edhe sosja e inspektimit datë 26 maj 2020, tek një subjekt në Paskuqan, me objekt “me indicie të veçanta nga konsumatorët, rrjetet sociale dhe mediar etj.”. Sipas kësaj praktike rezulton se: Inspektorët nuk kanë trajtuar shkeljen e ankimuar indice për mos etiketim në gjuhen shqipe dhe nuk bëhet fjalë për foto. Kështu kanë vepruar edhe në inspektimin datë 22 maj 2019 në një subjekt në Laknas.

Ndryshe janë sjellë në inspektimin e një subjekti më datë 11 nëntor 2020, ku kanë trajtuar shkeljen, kanë bërë foto të qarta e të lexueshme për çdo ushqim të skaduar (të pasigurt) si dhe kanë bashkëngjitur dokumentacionin shoqërues. Pra, kemi aplikim me 2 standarde të ndjekjes së indicieve të qytetarëve dhe shpesh nuk ndiqen këto denoncime.

*KLSH ka kryer një kontroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

Qendra Alert

alert.al/

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: Laboratori i AKU pranon mostra të parregullta për analizat e bukës dhe miellit, manipulohen standardet

Laboratori i AKU i nxjerr brenda normave produktet ushqimore të fabrikave të miellit, makaronave, furrave të bukës dhe pastiçerive, por KLSH zbulon se shkelen standardet e marrjes së mostrave. Pra, rezultatet “brenda normave” të analizave bëhen të pabesueshme, sepse nuk respektohen procedurat ligjore. KLSH* gjatë kontrollit të DRAKU Tiranë auditoi edhe laboratorin, i cili për periudhën 2018-2020 e kishte varësinë nga ky institucion.

Sipas raportit, mostrat e prodhimeve të brumit dhe pasticerive, apo të fabrikave të miellit, jo vetëm që nuk duhet të pranoheshin në laborator, por në ndonjë rast ka edhe mashtrim me standardin e përdorur.

KLSH: Mostra e miellit nuk duhej pranuar në laborator

Bëhet fjalë për mostrën e analizuar nga një subjekt fabrikë mielli. Data e pranimit të mostrës në laborator është më 2 korrik 2018, ndërsa mbarimi i provës më 10 korrik 2018. Produktet e analizuara janë 5 lloje mielli për treguesit: G1uteni, Hiri i tretshëm, Aciditeti dhe Lagështia. Rezultati ka dalë brenda normës. Por, a është i certifikueshëm përfundimi i analizës? “Kampioni nuk duhet te ishte pranuar për analizë laboratorike”, thekson raporti i KLSH.

Në praktikën e mësipërme konstatohet se nga grupi i auditimit se Fletë-shoqërimi i mostrës nuk është plotësuar në përputhje me përcaktimet ligjore. Konkretisht nuk është plotësuar temperatura e transportit të mostrës, sasia e kampionit, paketimi i kampionit, ora e dorëzimit të mostrës, vendi i marrjes së mostrës, skadenca. Pra, nuk mund të analizohet një mostër që nuk plotëson kushtet bazë.

E njëjta histori është me mostrën e analizuar nga një subjekt tregtar për 6 lloje mielli. Data e pranimit në laborator është 11 korrik 2018 dhe e mbarimit të provës është 9 korrik 2018. Treguesit e analizuar janë: Lagështia, Aciditeti, Gluteni dhe Hiri i tretshëm.

Edhe në këtë rast rezultati “Brenda normës” do të ishte shumë qetësues për konsumatorin, nëse nuk do të ishin shkelur rregullat e marrjes së mostrave.

Analizat e bukës, të parregullta

Mostra e analizuar nga subjekti Furrë buke dhe pasticeri është pranuar në laborator më 2 korrik 2018, ndërsa data e mbarimit të provës 5 korrik 2018. Produktet e analizuara janë prodhime brumi, buke dhe embëlsirë.

Treguesit e analizuar: Aciditeti, Lagështia, Alkaliteti, Hiri i patretshëm, Kripa dhe Poroziteti. Rezultati është “Brenda normës”.

Por nuk është dakord KLSH. “Nuk është plotësuar temperatura e transportit të mostrës, sasia e kampionit, paketimi i kampionit, ora e dorëzimit të mostrës, vendi i marrjes së mostres, skadenca.

Për sa më siper, kampioni nuk duhet të ishte pranuar për analizë laboratorike, dhe për këtë mban përgjegjësi personi i cili ka firmosur fletë-shoqërimin e mostrës”, nënvizon raporti.

Mashtrime me standardet shtetërore

Mostrat e analizuara nga subjekti furrë buke dhe pastiçeri janë pranuar në laborator më 24 korrik 2018 dhe 30 korrik 2018. Produktet janë Amareta (3 copë), Embelsirë brumi mafishe (4 copë), Trileçe (4 copë), Tortë (4 copë), Pastë (4 copë), Prodhim brumi Kërcinja (4 copë), Bakllava (4 copë) dhe Bukë masive (4 copë). Treguesi e analizuar janë Alkalitet dhe Hiri i patretshëm.

Ndërsa për bukën masive janë analizuar aciditeti, lagështia, kripa, poroziteti. Rezultati “brenda normës” bëhet i dyshimtë, sepse KLSH zbulon manipulimin e standardeve.

“Standardet shtetërore të përdorura për përcaktimin e normave të treguesve të analizuar, në dy raste nuk janë në përputhje me përcaktimet e bëra në standardet shtetërore”, thekson raporti.

Konkretisht në 1 rast nga 4, për produktin mafishe, është përdorur standardi nr.1440/87 për përcaktimin e normave, ndërkohë që ky standard përdoret për pasta e torta. Ndërkaq, në 3 raste nga 4 është përdorur standardi nr.1444/87, për përcaktimin e normave për produktin prodhim brumi Kërcinja, ndërkohë që ky standard është për ëmbëlsirat prej brumi. Referimi i gabuar i standardeve vazhdon me shkelje të tjera, siç është fletë-shoqërimi e pafirmosur nga pergjegjësja e laboratorit dhe dorëzuesi i mostrës (subjekti).

Jo vetëm kaq, por në praktikën e mësipërme konstatohet se në analizën laboratorike ka marrë pjesë edhe pergjegjësja e laboratorit, duke krijuar premisë për konflikt interesi.

Më fakt, shkeljet nisin qysh në marrjen e mostrave dhe vazhdojnë deri tek raport-provat. Këto të fundit nuk janë sipas formatit të përcaktuar si dhe nuk janë plotësuar në përputhje me përcaktimet ligjore. Konkretisht nuk është plotësuar siç duhet vendi i kampionimit të mostrës, origjina e mostrës, sasia e kampionimit pasqyrohet me njësi dhe jo peshë.

Fletë-shoqërimi i mostrave nuk ka temperaturën e transportit të mostrës, vendi i marrjes së mostrës, vendi i origjinës, sasia e kampionit të sjellë, paketimi, ora e dorëzimit dhe marrjes së mostrës.

Mostrat e produkteve të Pastiçerive nuk dihet si janë ruajtur

Produktet e pastiçerive janë ushqime delikate që nuk i rezistojnë temperaturave dhe japin dëme tek shëndeti i konsumatorëve kur janë të prishura. Nga kontrolli i KLSH në laboratorin e AKU për Tiranën del se analizat janë krejt formale, nuk tregojnë as mënyrën e marrjes dhe ruajtjes së mostrave.

Praktika e analizave të një subjekti pastiçeri në datën 1 tetor 2018 tregon se analizat filluan në laborator më 2 tetor 2018 dhe 03 tetor 2018. Data e mbarimit të provave janë 5 tetor 2018, 8 tetor 2018 dhe 9 tetor 2018. Janë 30 produkte pastiçerie të analizuara për Alkalitet dhe hiri i patretshëm. Rezultati: Brenda normës

Ndërkaq, KLSH konstaton se Raport-provat nuk janë sipas formatit të përcaktuar si dhe nuk janë plotësuar në përputhje me përcaktimet  ligjore. Mungon vendi i kampionimit, origjina e mostrës; Fletë-shoqërimi i mostrave nuk përshkruan temperaturën e transportit të mostrës, vendin i marrjes së mostrës, vendin e origjinës, sasinë e kampionit të sjellë, paketimin, orën e dorëzimit dhe marrjes së mostrës. Me fjalë të tjetra, këto janë analiza që nuk plotësojnë asnjë kusht ligjor.

Kështu është vepruar edhe më 9 tetor 2018 kur është pranuar për analizë mostra nga subjekti prodhues i kroasantëve me mbushje. Prova ka mbaruar më 12 tetor 2018. Treguesit e analizuar janë Alkalitet dhe Hiri i patretshëm. Rezultati: Brenda normës. Mirëpo Fletë-shoqërimi i mostrës nuk ka temperaturën e transportit të mostrës, vendin e marrjes së  mostrës, vendi i origjinës, sasia e kampionit të sjellë.

Më 24 korrik 2018 janë pranuar janë pranuar me shkelje të procedurës për analizë mostrat nga një subjekt tjetër pastiçeri. Data e fillimit të analizës në laborator është 25 korrik 2018 dhe mbarimi i provës më 31 korrik 2018. Bëhet fjalë për 22 prodhime brumi.Treguesit e analizuar janë Alkalitet dhe hiri i patretshem. Rezultati “brenda normës” kompromentohet nga shkelja e rregullave.

Edhe në rastin e një subjekti tjetër pastiçeri, mostra e analizuar është jashtë kushteve ligjore. Nga pasitçeri janë marrë mostra për 12 produkte. Produkte delikate si këto duhet të trajtohen në mënyrë rigoroze nga Autoriteti, për të pasur rezultate ligjore.

Me shkelje renditen edhe pranimi i mostrave të analizuar nga një subjekti më 15 shkurt 2018. Produktet e analizuara janë 13 lloje Biskotash për treguesit: Alkalitlet, hiri i patretshëm. Rezultati: Brenda normës. Në këtë praktikë konstatohct se Fletë-shoqërimi i mostrës nuk është plotësuar në përputhje me përcaktimet Iigjore.

Analizohen makarona pa vend-origjine

Ky rast lidhet me mostrat e analizuar nga një subjekt tregtar për makaronat. Data e pranimit të mostrës në laborator është 16 korrik 2018, ndërsa data e mbarimit të provës 26 korrik 2018. Produktet janë 2 lloje makaronash. Treguesi i analizuar: Lagështia dhe aciditeti.

Rezultati: Brenda normës.

“Në praktikën e mësipërme konstatohet se: Raport-provat nuk kanë vendin e kampionimit të mostrës, origjinën, kushtet e ruajtjes”, thekson KLSH.

*KLSH ka kryer një kontroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

Qendra Alert

alert.al/

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: AKU s’ka dokumente për mijëra kg mish të sekuestruar në Kavajë e Rrogozhinë, dyshohet se u shitën në Tiranë

Mishin që u sekuestrohej tregtarëve në Rrogozhinë e Kavajë, inspektorët e AKU e çonin në “ruajtje” tek frigoriferët privat në Tiranë. Më vonë bënin një procesverbal asgjësimi. Gjasat janë se këto përfundonin sërish në treg, pasi KLSH* në kontrollin e bërë në DRAKU Tiranë, nuk ka gjetur asnjë dokument që të vërtetojë se këto sasi mishi janë asgjësuar.

Mishi “ruhej” tek frigoriferi privat

Kontrolli i KLSH nis me autorizimin e datës 23 janar 2018, sipas të cilit, janë nisur inspektorët për asgjësim të mishit dhe nënprodukteve të tij të konfiskuara në njësitë e tregtimit të mishit, peshkut, etj, për periudhën 30 dhjetor 2017 deri me 22 janar 2018.

Në Procesverbal inspektimin, Vendimin Përfundimtar të mbajtur në subjektin X, cilësohet sasia në total 1160 kg (pa certifikatë veterinare), transportuar me mjetin me targë. Por në proces verbal nuk përshkruhet dhe nuk është vlerësuar vlera në lekë e sekuestrimit të sasisë së mishit të asgjësuar.

Mishi i konfiskuar është dërguar pranë subjektit privat, i cili është vetë objekt inspektimi nga AKU. Ky veprim, sipas auditimit, nuk mbështetet në asnjë bazë ligjore, pra është kryer në kundërshtim me procedurën e përcaktuar në ligjin “Për kundërvajtjet administrative”.

Referuar këtij veprimi të inspektorëve, arrihet në konkluzionin se ky është kryer në tejkalim të kompetencave ligjore, në kushtet e mungesës së minimulisht të një akti ligjor (kontratë qiraje për dhomë/magazinë frigoriferike) midis institucionit dhe subjektit, në të cilin është dërguar malli i konfiskuar.

Sipas KLSH është cenuar siguria ushqimore, pasi në çdo moment subjekti, në të cilin është dërguar malli i konfiskuar (ku theksojmë se në këtë praktikë nuk administrohet as dokumenti i pranimit nga subjekti, të mallit të konfiskuar), mund ta nxjerrë në treg mishin, mund ta trajtojë, përpunojë dhe ta përdorë për një qëllim tjetër, si dhe ndikon negativisht në konkurrencën në treg.

Nga ana tjetër, në asgjësimin e pretenduar të sasisë së mishit, nuk janë prezent përfaqësuesi i subjektit të mallit të konfiskuar ose përfaqësues tjetër ligjor nga institucionet e Mjedisit dhe Tatimeve.

“Në praktikën e mësipërme, dokumentacioni i paraqitur është i paplotë dhe nuk dokumenton vërtetësinë e kryerjes së asgjësimit”, thekson KLSH.

Por ka edhe një fakt që përforcon mendimin se abuzimet nuk janë të rastësishme. Në autorizimin e lëshuar nga ish/Drejtori i DRAKU Tiranë për kryerjen e asgjësimit, është i njëjti grup që ka kryer inspektimin dhe sekuestrimin. Pra, ky është një konflikt interesi i inspektorëve.

“Zhduken” 5 qengja, zbulohet mashtrimi i inspektorëve

Sipas pasqyrës, rezulton se nga periudha 30 dhjetor 2017 deri 22 janar 2018 janë gjithsej 1215.4 kg mish nga të cilat janë asgjësuar 1160 kg, dhe nuk dokumentohet asgjësimi i 53.4 kg mish qengji ( 4 qengja).

-Në një prej subjckteve, tek Y, ku janë konfiskuar 12.8 kg mish qengji dhc 60.9 kg mish vici, nga të cilat janë asgjësuar 60.9 kg dhe janë lënë pa u asgjësuar 12.8 kg ( edhe këtu mungon një qengj).

Në vazhdën e shkeljeve, KLSH trajton edhe procesverbalin e asgjësimit, ku nuk përshkruhet saktë formulari me të gjitha specifikimet, nuk është cilësuar data e marrjes së vendimit, sasia për çdo rast dhe vlera totale e asgjësimit.

Gjithashtu, nga komunikimi me koordinatorin e sektorit të inspektimit të produkteve me origjinë shtazore, si dhe nga inspektimi i kryer në subjektin Y thuhet se: “Ka  mbyllur aktivitetin”. Mirëpo konstatohet se nuk ka asnjë dokumentacion bashkagjitur praktikës, me qëllim vërtetimin nga ana e inspektorëve të faktit se ky subjekt është mbyllur.

Këto veprime janë në kundërshtim me rregulloren e brendshme “Për   organizimin dhe funksionimin e Autoritetit Kombëtar të Ushqimit”.

Me sa duket abuzimet e inspektorëve kanë lënë pas shumë gjurmë. Konstatohet se ndaj subjektit Y nuk janë kryer inspektime në vijim, për të evidentuar nëse dyqani vazhdon të ushtrojë aktivitet apo jo.

Theksojmë se nga verifikimi i grupit të auditimit në QKB, rezulton se subjekti Y është aktiv. Auditimi ka dalë në konkluzionin se “inspektimi i kryer nga inspektorët nuk pasqyron me vërtetësi situatën reale të subjektit të kontrolluar”.

Mishi i Rrogozhinës tek tregtari në Tiranë

Sipas autorizimit me datë 21 dhjetor 2018, inspektorët janë dërguar për asgjësim të mishit dhe nënprodukteve të mishit të konfiskuara në njësitë e tregtimit të mishit, peshkut, etj, përgjatë periudhës 14 nëntor 2018 deri më 19 dhjetor 2018.

Mishi i konfiskuar në sasinë 18.8 kg është dërguar pranë subjektit privat, i cili është vetë objekt inspektimi nga AKU, veprim i cili nuk ka

asnjë bazë 1igjore që lejon kryerjen e tij.

Sipas grupit të auditimit, “është cenuar siguria ushqimore, pasi në çdo  moment subjekti, në të cilin është dërguar malli i konfiskuar (ku theksojmë se në kete praktikë nuk administrohet as dokumenti i pranimit nga subjekti, të mallit të konfiskuar), mund ta nxjerrë në treg atë, mund ta trajtojë, përpunojë dhe ta përdorë për një qëllim tjetër. Kjo ndikon negativisht edhe në konkurrencën në treg”.

Ndërkaq, nuk administrohet procesverbali i asgjësimit, i cili duhet të nënshkruhet nga të gjithë pjesëmarrësit në procedurën e asgjësimit (Inspektoret e Tatimeve, Inspektorët e DRAKU dhe Inspektoret e TSHMPOT), dokumenti i transferimit të mbetjeve, sipas përcaktimit të bërë në VKM “Për miratimin e rregullave për transferimin e mbetjeve jo të rrezikshme dhe të dokumentit të transferimit të mbetjeve jo të rrezikshme”. Në këtë kuadër, vihet re se nuk dokumentohet me foto ngarkimi i produkteve në mjetin e transportit dhe dërgimi i tyre në landfill.

Këto shkelje përsëriten edhe në datën 23 janar 2018, kur janë autorizuar inspektorët  për asgjësim të mishit dhe nënprodukteve të mishit të konfiskuara në njësitë e tregtimit të mishit, peshkut,etj. Bëhet fjalë për periudhën 30 dhjetor 2017 deri me 22 janar 2018.

Sipas auditimit, nuk ka asnjë dokument përse është sekuestruar sasia e mishit e marrë nga subjektet në Qytetin e Rrogozhinës, si është bërë hyrje në frigoriferin e kompanisë në Tiranë, ku dhe lihet në ruajtje.

Gjithashtu, në asgjësimin e pretenduar të sasisë së mishit nuk janë prezent përfaqësuesi i subjektit të mallit të konfiskuar ose përfaqesues tjetër ligjor.

“Në praktikën e mësipërme dokumentacioni i paraqitur është i paplotë dhe nuk vërteton e kryerjen e veprimit si dhe trasportimin nga Rrogozhina në Tiranë”, thekson raporti i KLSH.

Përveç shkeljeve ligjore, inspektimi ka edhe konflikt interesi. Në autorizimin e lëshuar nga drejtori i DRAKU për grupin e asgjësimit të mallit është një inspektor i cili ka kryer sekuestrimin dhe përsëri është vendosur në kryerjen e asgjësimit të sasisë 29.6 kg mish viçi.

Konkluzioni i i KLSH është: “Në praktikën e mësipërme dokumentacioni i paraqitur është i paplotë, nuk dokumenton vërtetësinë e kryerjes së veprimit”.

Pra, AKU nuk ka vërteton se ku kanë përfunduar mijëra kilogramë mish, që tregtohej në mënyrë të parregullt. Me të drejtë KLSH dyshon në “vërtetësinë’ e asgjësimit të këtyre sasive të mishit të sekuestruar. (vijon)

*KLSH ka kryer një  konktroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

Qendra Alert

alert.al/

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: DRAKU Tiranë, pjesë e mashtrimit të fermerëve me fara që nuk mbijnë

Fermerët mashtrohen me farat që blejnë duke pësuar miliona lekë investime të shkuara dëm. Pjesë e mashtrimit është bërë edhe AKU, e cila nuk njofton në asnjë rast fermerët, kur analizat dalin nën normë. Kjo ndodh sepse tregtarët e farave dhe të fidanëve bujqësorë abuzojnë duke i pasur shpatullat të mbrojtura inspektorët e DRAKU Tiranë.

Për inspektimin  e MMSHB (materiali mbjellës dhe shumëzues bimor) janë kryer 274 inspektime nga të cilat janë asgjësuar 11.229 ton dhe janë marrë masa administrative me vlerë 120.000 lekë. Janë marrë 36 mostra për MMSHB, 2 prej të cilave janë pa përgjigje.

Por, raporti i KLSH zbulon se në shumë raste, mijëra kilogramë fara të skaduara lejohet të përfundojnë tek fermerët, edhe pse analizat e tyre tregojnë fuqi mbirëse të dobët.

Misri hibrid nuk bllokohet, analiza pa përgjigje

Nga shqyrtimi i praktikës së inspektimit datë 25janar 2018  në subjektin X është konstatuar një sasi prej 7 ton farë misri hibrid për të cilin subjektit i është lënë detyrë të ri analizojë treguesit e fuqisë mbirëse. Raporti zbulon se DRAKU nuk ka bërë akt-bllokimin për farën deri në momentin e daljes së analizës. Sipas raportit të auditimit, DRAKU Tiranë nuk ka kryer më asnjë inspektim për këtë çështje.

Nga shqyrtimi i praktikës së inspektimit më datë 28 shkurt 2018 për ri-inspektimin e detyrave të lëna më datë 25 janar 2018 për ri-analizimin e farës së misrit hibrid, konstatohet se ende nuk janë marrë përgjigjet e analizës. Në  proces-verbalin dhe vendimin përfundimtar DRAKU Tiranë ka vendosur që subjekti të mos e tregtojë farën deri në daljen e analizës, por përsëri nuk ka bërë akt-bllokimin e farës.

Misri i bllokuar del në shitje

Nga  shqyrtimi  i  praktikës  së datës 30 prill 2018 me objekt inspektimin, ndjekjen e gjurmueshmërisë, referuar evidencës së marrë nga subjekti mbi shpërndarjen e farës së misrit më 27 prill 2018. Subjekti është furnizuar me farë misri nga importuesi i LG 30600 prej 5632.3 kg e ardhur në janar 2018, në sasinë 1000 kg prej dhe nga e cila në momentin e inspektimit kanë ngelur 30 kg për të cilat është bërë bllokimi. Pjesa tjetër është u është shitur fermerëve të zonës së Kavajës, ku bashkëlidhur me praktikën e inspektimit është lista e blerësve.

Ndërkohë ka edhe raste të tjera që të bëjnë të dyshosh në veprimet e DRAKU Tiranë. Kështu, nga shqyrtimi i praktikës së inspektimit datë 26 prill 2018 për ndjekjen e gjurmueshmërisë, referuar rezultatit të analizave të fuqisë mbirëse, nga mostrat e marra në një subjekt tjetër, tek i cili ishte furnizuar subjekti X, është konstatuar se sasia e farës së misrit LG 30600, afro 5632.3 kg e ardhur në janar 2018 është shitur e gjitha.

“DRAKU nuk ka bërë marrjen e mostrës, kjo në kundërshtim me ligjin “Për materialin mbjellës dhe shumëzues bimor”, thekson raporti.

Me këtë ngarkesë fare misri lidhet edhe praktika e inspektimit më 30 prill 2018 me objekt ndjekjen e gjurmueshmërisë, referuar evidencës së marrë nga subjekti furnizues mbi shpërndarjen e farës së misrit më  27 prill 2018. Subjekti është furnizuar me farë misri nga LG 30600 prej 5632.3 kg e ardhur në janar 2018, në sasinë 1000 kg. Nga kjo sasi në momentin e inspektimit kanë ngelur 304 kg për të cilat është bërë bllokimi. Pjesa tjetër u është shitur fermerëve të zonës së Kavajës.

Mashtrim me analizat e mostrave

Nga shqyrtimi i praktikës se inspektimit datë 10 maj 2018 rezulton një mashtrim nga ana e inspektorëve të DRAKU Tiranë. Kontrolli kishte objekt inspektimin, zhbllokimin e farës së misrit referuar përgjigjes së analizave. Konstatohet se inspektorët kanë bërë zhbllokimin e sasisë prej 30 kg të bllokuar në subjekt pas përgjigjes së analizës  së datës 7 maj 2018 për farën VAR.LG  30600 (LANDERO) LOT F0964B0215855SM(120kg) dhe VAR LG 30600 LOT F0964B021583SM(5000KG).

Sasia e cila është zhbllokuar nuk është e të njëjtit LOT nga e cila ka dalë analiza, pasi në subjektin e furnizuar nuk është bërë marrja e mostrës për këtë farë, por për një tjetër LOT me të njëjtin varietet.

“DRAKU Tiranë nuk duhet të kishte bërë zhbllokimin  e sasisë së farës së misrit pasi “Kur nga inspektimi i kryer ose nga analizat e mostrave të marra rezulton se materiali mbjellës dhe shumëzues bimor nuk është analizuar furnizuesit i ndalohet nxjerrja në treg e tij”, konstaton KLSH.

Çfarë ndodhi me këtë sasi fare të dobët që erdhi nga jashtë?

Nga shqyrtimi i praktikës së inspektimit datë 29 mars 2018 për subjektin importues për veprimtarinë “importi dhe tregtimi me shumicë i MMSHB, konstatohet se kontrolli është kryer, referuar e-mail-it të ardhur nga sektori fitosanitar i PIK-ut Qafë-Thanë. Në magazinën e subjektit gjendet sasia prej 4456.95 kg farë misri e bllokuar nga PIK- Qafë-Thanë me Proces-verbal Bllokimi dhe Vendimi datë 27 mars 2018 deri në daljen e përgjigjes së analizave. Gjithashtu është bërë bllokimi i sasisë prej 19.853 kg e ardhur në datën 11 mars 2018 të cilat kanë rezultuar nën normë referuar përgjigjes së analizave të ardhura nga ESHFF. Nuk ka evidencë që këto sasi misri të bllokuara të jenë asgjësuar ose të jenë kthyer pas tek shteti nga erdhën.

Mostrat merren jashtë rregullave

KLSH evidenton edhe një fenomen të përsëritur në marrjen e mostrave të farave. Nga shqyrtimi i praktikës së inspektimit datë 16 shkurt 2018 me objekt inspektimi marrje mostre për farën e misrit LG-30325-LOT-599SM(3013KG) e ndarë në 251 thasë x 12.004 kg, del se mostrat janë dërguar për analizim në datën 19 shkurt 2018. Kjo sipas auditivit është në kundërshtim me udhëzimin “për krijimin, shumëzimin, përpunimin, tregtimin, kontrollin, vlerësimin e farave dhe fidanëve dhe mbajtjen e trajtimin e materialit gjenetik bimor”.

DRAKU pjesë e zinxhirit të mashtrimit të fermerëve

Nga shqyrtimi i praktikës së inspektimit datë 18 prill 2018, konstatohet se është bërë marrja e mostrës së misrit për 3 lote; LG 3350 me sasinë 861.8kg/; LG 3395 me sasinë 7893.6 kg/; ANTIS me sasinë 12123.3kg.

Nga analiza, mostrat e marra  rezultuan me fuqi mbirëse nën normë. Nga verifikimi i bërë nga inspektorët e  DRAKU Tiranë, është konstatuar se në magazinën e subjektit nga 3 lotet e mësipërme ndodheshin: LG 3350 me sasinë 55.6 kg; LG 0166 me sasinë 66kg; ANTIS me sasinë 69kg.

Pjesa tjetër është shitur nga ana e subjektit tek tregtarët. Ne proces-verbal inspektimi dhe vendimin përfundimtar DRAKU ka lënë detyrë të bëhet njoftimi i të tretëve për rreziqet e mundshme dhe tërheqjen e menjëhershme nga tregu të sasisë së shitur. Ndërkaq, DRAKU Tiranë nuk kanë marrë masë administrative për shkeljen e ligjit nga subjekti.

Në vazhdim, më 25 prill 2018 inspektorët u kthyen për “detyrat” e lëna nga inspektimi i datës 18 prill 2018. Me proces-verbal inspektimi dhe vendim përfundimtar konstatohet se në magazinën e subjektit është rikthyer sasia prej 6059.8 kg farë misri VAR ANTIS dhe 719.2 kg kg farë misri VAR DIBRA LG 3350. Nga sasia e VAR ANTIS e kthyer mungojnë 5995.3 kg dhe nga sasia e VAR DIBRA LOT 3350 mungojnë edhe 87 kg të cilat duhet të riktheheshin në magazinën e subjektit. Per LOT-in LG 3395 me sasinë 7893.6 kg nga e cila në magazinën e subjektit ishin gjetur vetëm 66 kg, nuk është bërë tërheqja e sasisë. Bashkëlidhur praktikës janë foto tek te cilat janë të paqarta për të dalluar sasinë.

Pavarësisht se farës i ishte bërë njëherë analizimi, DRAKU Tiranë e vazhdon komedinë duke marrë përsëri mostër për analizim dhe ka bërë bllokimin e farës me Akt­ Bllokim deri në daljen e rezultatit të laboratorit. Kështu DRAKU vazhdoi të bëhet pjesë e abuzimit ndaj fermerëve.

Bizelet nuk mbijnë, DRAKU nuk i asgjëson

Nga shqyrtimi i praktikes së inspektimit me datë 13 mars 2018 pas rezultateve të analizës së ardhur nga ESHFF-ja, me Flete-Analizën datë 19 shkurt 2018, rezultojnë se fara e bizeles kishte fuqi mbirëse nën normë.

Subjektit i është dhënë dënim administrativ me gjobë në vlerën 40.000 lekë. Sipas auditimit, DRAKU Tiranë nuk ka vepruar në përputhje me ligjin, pasi duhet të bënte sekuestrimin, asgjësimin ose kthimin në vendin e origjinës të produktit që ka dalë me fuqi mbirëse jashtë normës. Gjithashtu, DRAKU Tiranë ka vonuar njoftimin për dhënien e rezultatit

Kështu është vepruar edhe më vonë. Nga shqyrtimi i praktikës së inspektimit të datës 25 prill 2018, pasi analizat laboratorike rezultojnë pozitive, nga përgjigja e ardhur nga ESHFF, rezulton se fuqia mbirëse e mostrës është nën normë. DRAKU ka marrë masën dënim administrativ me gjobë me vlerën 40.000 lek për shkeljen e konstatuar dhe ka bërë bllokimin e farës prej 30.6 kg e ndarë në dy thasë

“DRAKU Tiranë nuk ka vepruar në përputhje me ligjin, pasi duhet të bënte sekuestrimin, asgjësimin ose kthimin në vendin e origjinës të produktit që ka dalë me fuqi mbirëse jashtë normës”, thekson KLSH.

Por edhe kur bëhet asgjësimi, sipas letrave, DRAKU të lë të dyshosh se nuk ka e kryer. Në praktikën e inspektimit 23 maj 2018, pas kërkesës së subjektit për asgjësimin e dy produkteve (fara qepujka dhe patate), në proces­verbalin e inspektimit dhe vendimin përfundimtar, thuhet se asgjësimi është bërë konform kërkesave ligjore, por mungojnë evidencat nga momenti i asgjësimit.

Në këto kushte, fermerët duket ta marrin raportin e KLSH-së dhe të shkojnë gjykatë të kërkojnë zhdëmtimin për dëmin e shkaktuar dhe fitimin munguar nga blerja e farave me fuqi të dobët mbirëse. Jo vetëm kaq, por mund të bëjnë edhe kallëzim për mashtrim dhe shpërdorim detyre nga zyrtarët e DRAKU-Tiranë, që në dijeni të plotë kanë lejuar të dalin në treg fara të tilla.

*KLSH ka kryer një  kontroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

Qendra Alert

alert.al/

 

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: Skandal me asgjësimin e frutave dhe perimeve të kalbura, DRAKU Tiranë s’ka dokumente, mashtron me sasitë

Frutat dhe perimet janë produkte që nuk mund të qëndrojnë gjatë nëpër magazina, sepse kalben shpejt dhe bëhen të pakonsumueshme. Boshllëku kohor dhe ligjor mes afatit të skadencës dhe momentit të asgjësimit në prani të zyrtarëve AKU, Tatimeve dhe Mjedisit, shfrytëzohet nga subjektet për të vazhduar tregtinë e produkteve të tilla.

Neglizhenca dhe abuzimi i inspektorëve të AKU u krijojnë kompanive mundësinë të bëjnë evazion fiskal, po ashtu të shmangin shpenzimet e asgjësimit të produkteve të skaduara. Raporti i auditimit të KLSH* zbulon procedurat e paplotësuara të asgjësimit, përgjithësisht të pambuluara me dokumente, të dyshimta sepse edhe sasitë nuk përputhen në dokumentet e subjektit me ato të DRAKU-së Tiranë.

Pa procesverbal asgjësimi

Sipas raportit të KLSH, nga dosja e inspektimit datë 14 prill 2020, rezulton se është bërë asgjësimi me kërkesë të subjektit X, datë 8 prill 2020, për 24,121 kg “Perime +Fruta të kalbëzuara” me vlerë 2,220,129 lekë. Asgjësimi është kryer nëpërmjet një mjeti transporti, ku janë hedhur fruta-perimet e dëmtuara dhe më tej thuhet se janë groposur në vendin Landfili Bushat Shkodër.

Nga auditimi konstatohet mungesë procesverbali i asgjësimit, i nënshkrimit të përfaqësuesve të inspektoratit Mjedisor dhe Tatimeve, i fletëdaljes së subjektit, po ashtu nuk është dokumenti i shoqërimit i kompanisë për transportin në linjën Tiranë-Bushat Shkodër. Më tej, theksohet se nuk ka foto në ambientin e subjektit dhe në vendin e asgjësimit të produkteve të dëmtuara.

Nga këto të dhëna të KLSH-së, të lindin disa dyshime. Të gjithë kemi parë se si dyqanet dhe tregtarët ambulantë furnizohen në disa raste me fruta aspak të freskëta që i mbajnë nëpër vitrina deri sa kalben. Këto më pas përfundojnë nëpër kazanët më të afërt të plehrave. Mund të jenë pikërisht këto fruta që gjoja asgjësohen nga DRAKU.

Sasitë që kompanitë nuk arrijnë t’i shpërndajnë tek tregtarët e vegjël, duke dashur të ulin kostot e humbjeve, nuk preferojnë t’i asgjësojnë sipas procedurave të ligjit. Për të shmangur shpenzimet i hedhin ku të munden. Jo rrallë herë, shohim sasi të mëdha të këtyre mbeturimave të hedhura buzë lumenjve dhe përrenjve.

Problemi tjetër, që krijohet nga “lëshimet” e inspektorëve të DRAKU-së Tiranë, është evazioni fiskal që krijohet nga qarkullimi i një malli, pas datës së skandencës, megjithëse me letra ekziston si i asgjësuar.

Mashtrim me sasitë e frutave të asgjësuara

Qershia mbi tortë vendoset më pas në një praktikë tjetër asgjësimi. Sado që janë munduar t’i rregullojnë mirë “letrat”, ka mospërputhje shifrash. “Nuk përputhet sasia e asgjësuar 6,244 ton, sipas procesverbalit të inspektimit dhe vendimit përfundimtar datë 28 janar 2020 me faturën tatimore të subjektit datë 28 janar 2020 prej 5,6  ton mbeturina produktesh, nënshkruar nga subjekti. Pra, ka një diferencë 0,6 ton për vlerën 175,000 lekë”, konstaton KLSH.

I njëjti fenomen del në dosjen e inspektimit datë 25 shkurt 2020, në subjektin tjetër me adresë: Kashar Tiranë, ku rezulton se janë asgjësuar 8,548 kg “artikuj ushqimor të skaduar” me vlerë  425,429 lekë.

Shkeljet e renditura nga KLSH janë mungesa e procesverbalit të asgjësimit, nënshkrimi i përfaqësuesve të inspektoratit Mjedisor dhe Tatimeve tek procesverba1i i inspektimit, nuk përputhet sasia e asgjësuar 8,548 kg sipas procesverbalit të inspektimit dhe vendimit përfundimtar datë 25 shkurt 2020 me faturën tatimore të subjektit prej 5,9 ton, pra diferenca 2,6 ton. Nuk disponohen fotot e produkteve dhe ambientit të subjektit.

Përse nuk firmosin inspektorët e Mjedisit dhe të Tatimeve?

Nga kontrolli në një subjekt tjetër, dosja e inspektimit datë 17 janar 2020, në adresën Autostrada Tiranë-Durrës, Kashar, rezulton se: Me kërkesë të subjektit i kërkohet DRAKU-së Tiranë asgjësimi i 39,840 kg “Perime+Fruta të skaduara” me vlerë 3,054,852 lekë.

Sipas procesverbalit të inspektimit dhe vendimit përfundimtar datë 17 janar 2020, të firmosur nga isnpektorët si dhe nga subjekti, asgjësimi është kryer nëpërmjet një makine vetshkatërruese.

Në dokument thuhet se morën pjesë inspektorët e Tatimeve dhe Mjedisit. Nga shkeljet e konstatuara, veçohen: Mungon procesverbali i asgjësimit, por është mjaftuar me procesverbalin e inspektimit 17 janar 2020, i cili është i pjesshëm. Ky dokument nuk është firmosur nga përfaqësuesit e inspektoratit Mjedisor dhe Tatimeve.

Mungon fletëdalja e subjektit, për efekt të shkarkimit nga magazina, dokument bazë që fakton daljen nga magazina të produkteve të asgjësuara; nuk ka dokument të shoqërimit për transportin e produkteve të skaduara; mungon përcaktimi i vendit se ku janë asgjësuar produktet e dëmtuara; nuk disponohen fotot e produkteve, ambientit të subjektit dhe vendit ku janë asgjësuar produktet.

Katër muaj më vonë, më 17 prill 2020, në dosjen e inspektimit të asgjësimit të 47,731 kg “Perime+Fruta  të skaduara”, ka gjetje të shkeljeve të ligjit. Kjo sasi frutash dhe perimesh kap vlerën 3,763,393 lekë (sipas listës të fruta+perime).

Asgjësimi është kryer nëpërmjet makinës vetshkatërruese në prezencë të inspektorëve Tatimeve dhe Mjedisit. Shkeljet  e konstatuara nga auditimi janë mungesa e procesverbalit të asgjësimit, po ashtu nuk është firmosur nga përfaqësuesit të inspektoratit Mjedisor dhe të Tatimeve.

Dy standarde asgjësimi në të njëjtën kompani

Shkelje dallohen edhe tek dosja e inspektimit datë 21 gusht 2020, në një kompani tjetër tregtare. Nga subjekti i kërkohet DRAKU-së Tiranë asgjësimi i 47,281 kg “Perime+Fruta të skaduar” me vlerë 5,331,789 lekë. Sipas dokumenteve, asgjësimi është kryer nëpërmjet makinës vetshkatërruese, në prezencë të inspektorëve të Tatimeve dhe Mjedisit. Ndër shkeljet e konstatuara nga auditimi është mungesa e procesverbalit të asgjësimit.

Vihet re se inspektorët ndjekin standarde të dyfishta, edhe në kontrollet brenda të njëjtit subjekt. Inspektorët janë kthyer në datën 30 tetor 2020 tek kompania e mësipërme. Ndryshe nga radha e kaluar, është mbajtur procesverbali i asgjësimit datë 30 tetor 2020 me nënshkrimin e 2 përfaqësuesve të Mjedisit, të përfaqësuesit të Tatimeve dhe inspektoreve të DRAKU-së Tiranë, si dhe nga subjekti. Gjithsesi mungon fletedalja e subjektit për daljen e mallit nga magazina.

Duket sikur ky subjekt nuk shet, por vetëm asgjëson frutat, aq shumë letra ka DRAKU në emër të tij. Kërkesa e re e kompanisë për asgjësim u bë në datë 26 tetor 2020 i për 42,857 kg “Perime+Fruta te skaduar” me vlerën 4,331,013 lekë.

Si ta besosh se janë asgjësuar këto ushqime?

Në një subjekt tjetër më 21 janar 2020,  Autostrada Tirane-Durrës, km 11, rezulton se nga DRAKU është bërë asgjësimi i 2,232 kg “Artikuj të ndryshëm të skaduar” me vlerë 2,658,835 lekë.

Nga shkeljet e konstatuara renditen mungesa e procesverbalit të asgjësimit, nuk ka nënshkrim nga përfaqësuesit e inspektoratit Mjedisor dhe Tatimet mungon dokumenti i shoqërimit për transportin e produkteve të skaduar, nuk përcaktohet vendi se ku janë asgjësuar produktet e dëmtuara, nuk disponohen fotot e ambientit të subjektit dhe vendit ku janë asgjësuar produktet, po ashtu mungon fletëdalja e subjektit për efekt të shkarkimit nga magazina dhe justifikimit të detyrimeve fiskale.

Tre muaj më pas, më 24 prill 2020, nga i njëjti subjekt, DRAKU-t iu kërkua asgjësimi i 4,469 kg “produkte ushqimore të skaduar” me vlerë 1,840,369 lekë.

Praktikës i mungon procesverbali i asgjësimit, dokument bazë ligjor që justifikon asgjësimin e produkteve, mungon nënshkrimi i përfaqësuesit të inspektoratit Mjedisor dhe Tatimeve, për efekt të mbrojtjes së mjedisit dhe shmangies së detyrimeve fiskale.

Një sasi e madhe ushqimesh raportohet të jetë asgjësuar më 17 shkurt 2020, por dokumentet nuk ekzistojnë. Subjekti ndodhet tek Rruga e Kavajës, Tiranë. Procedura ka nisur pasi i është kërkuar DRAKU-së asgjësimi i 7 088 kg “produkte ushqimore të dëmtuara” me vlerë 2,163,085  lekë. Sipas raportit të KLSH, mungon procesverbali asgjësimit, nënshkrimi i përfaqësuesve të inspektoratit Mjedisor tek procesverbali i inspektimit 27 shkurt 2020, fotot e produkteve të dëmtuara.

Ndërkohë në dosjen e inspektimit datë 4 mars 2020,  në një subjekt tjetër në Kashar, Tiranë, rezulton se: DRAKU ka asgjësuar 12,1 ton “produkte  ushqimore të skaduara” me vlerë 5,534,597 lekë.

Rezulton se nuk ka procesverbal të asgjësimit, nuk ka firma të përfaqësuesve të inspektoratit Mjedisor dhe Tatimeve tek procesverbali i inspektimit, mungojnë fotot e produkteve të dëmtuara, madje s’ka listë të produkteve. Vinin re, nuk ka dokumentacion të gjurmueshmërisë për efekt të argumentimit të skadencës. Nuk ka fletëdalje nga subjekti për efekt të shkarkimit nga magazina, mungon dokumenti i shoqërimit për transportin e produkteve. “Përfundimisht, praktika e asgjësimit nuk ka asnjë dokument shoqërues dhe argumentues për të justifikuar asgjësimin 12,1 ton produkte ushqimore të skaduara”, konkludon KLSH.

A u asgjësuan këto banane të prishura?

Dosja e inspektimit datë 20 shkurt 2020, tek një subjekt me adresë në Vaqarr, Tiranë përshkruan se nga DRAKU u bë asgjësimi i 14,600 kg  “Banane të dëmtuara” me vlerë  2,7641,365 lekë. Por shkeljet e konstatuara nga KLSH të bëjnë të dyshosh se ky veprim nuk ka ndodhur. Kështu, mungon procesverba1i asgjësimit, pjesëmarrja dhe nënshkrimi i përfaqësuesve të inspektoratit Mjedisor dhe Tatimeve, gjithashtu nuk ka fletëdalje të mallit nga subjekti. Në bazë të dokumenteve, kja sasi babanesh nuk ka lëvizur nga magazina!

*KLSH ka kryer një  konktroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

Qendra Alert

alert.al/

EKSKLUZIVE/ Raporti i KLSH 2018-2020: Laboratori i AKU Tiranë nuk kryen për 10 muaj analizat mikrobiologjike, mungojnë pajisje e reagentë. Ja ç'ndodh...

Duhet matur prania e alkoolit metilik në verë apo birrë? Laboratori i DRAKU Tiranë (tani në varësi të ministrisë) nuk e kryen. Doni të dini sa proteinë ka buka që hamë. As këtë nuk mund ta dini! Po një produkt peshku, sa i freskët mund të jetë? Shikojeni me sy dhe nuhateni, se laboratori është jashtë loje. Nuk bëhet fjalë për analizimin e treguesve të sigurisë ushqimore si ngjyruesit, aditivet ushqimore, mykotoksinat në drithëra dhe aflatoksinat në qumësht. Këto nuk realizohen.

DRAKU Tiranë blinte makina të reja e mobilje, por nuk ka pajisje dhe reagentë për të kryer analizat. Siguria Ushqimore është cenuar nga mos funksionimi i rregullt i laboratorit. Nga auditimi i KLSH* konstatohet një gjendje katastrofë në laboratorin më të rëndësishëm të AKU-së.

Sektori i laboratorit për Qarkun Tiranë, deri në muajin Shtator të vitit 2020, ka qenë në varësi direkte të Drejtorisë së Autoritetit Kombëtar të Ushqimit, Tiranë, dhe më pas kaloi në varësi të Drejtorisë së Përgjitshme të AKU. Sektori i laboratorit ndahet në dy nënsektor të tjerë, në atë fiziko-kimik dhe mikrobiologjik.  Në këto dy laboratorë kryhen shërbimet e analizimit për treguesit cilësorë të produkteve ushqimore me origjinë shtazore dhe jo shtazore, tregues të etiketimit, tregues analitik të sigurisë ushqimore, proseseve të higjenës. Thëksojmë se ky laborator, ka mbuluar shërbimet laboratorike të DRAKU Kukes dhe DRAKU Dibër.

Laboratori nuk është akredituar

Kontretisht, Laboratori ende nuk ështe i akredituar për kryerjen e analizave të  produkteve me origjinë shtazore dhe joshtazore. Ndërkohë për 3 vitet 2018, 2019 dhe 2020, laboratori e ka ushtruar aktivitetin e vet, në mungesë të autorizimit që miratohet me urdhër të Ministrit përgjegjës për Bujqësinë.

Nuk ka afate të përcaktuara për nxjerrjen e rezultatit të analizave

1aboratorike, duke sjellë vonesa në pergjigjen e tyre nga 5-15 ditë për të nxjerrë rezultatin.

Pajisjet laboratorike

Gjendja e pajisjeve 1aboratorike nuk është në nivelin e mjaftueshëm, për të siguruar funksionin e plotë të tij, dhe për pasojë një pjesë e mirë e treguesve nuk analizohen, konstaton KLSh.

Sipas raportit, nga 65 pajisje që administron laboratori, 27 prej tyre kanë nevojë për kalibrim, me qëllim rritjen e saktësisë së rezultatit, dhe nga këto 27 pajisje, janë të kalibruara 7 pajisje ose vetëm 26% e tyre.

Ndërkaq, 11 prej pajisjeve janë jashtë funksionit, nga të cilat, sipas vlerësimit të bërë nga tekniku përkatës, 4 prej tyre nuk mund të riparohen. Këto pajisje janë me rëndësi për nga treguesit që analizojnë.

Aparat distilimi që përcakton proteinën në drithërat dhe nënproduktet e tij.

Kështu nuk funksionon Aparati i distilimit (proteinik) që mat vlerën limit të nitrogjenit bazik total volatil (tvb-n) për disa kategori produktesh peshku ose shkalla e freskisë.

Po ashtu, nuk mund të riparohet Aparati Sokslet, i cili përcakton yndyrën në produkte me origjinë shtazore dhe yndyrës bimore.

Një aparat tjetër distilimi që nuk riparohet, mat përmbajtjen e alkoolit etilik si dhe aciditetin volatile, në pije alkolike si vera, birra.

Mungesa e reagentëve

-Për periudhën Qershor-Tetor 2018 dhe Qershor-Tetor  2019 laboratori  mikrobiologjik nuk ka funksionuar për shkak të mungesës së furnizimit me reagent. Sipas KLSH, kjo tregon mangësi në planifikimin e nevojave për reagent, por edhe në plotësimin e këtyre nevojave.

Gjithashtu, sipas raportit të KLSH, rezulton se stafi i laboratorit ka bërë trajnime përgjatë kësaj periudhe, për analizimin e treguesve të sigurisë ushqimore si ngjyruesit, aditivet ushqimore, mykotoksinat në drithëra dhe aflatoksinat në qumësht, por që këto analiza, për shkak të kapacitetit të kufizuar, nuk kryen në laboratorin e AKU-së

Për këtë situatë, auditimi e vë theksin në planet vjetore 2018-2020 për moster-marrje, ku nuk kërkohet bashkëpunimi edhe i strukturës së laboratorit, çka sjell volum pune jo të shpëmdarë në mënyrë përpjestimore, duke krijuar vonesa në kryerjen e analizave laboratorike dhe nxjerrjen e rezultateve.

Për këtë situatë mbajnë përgjegjësi Kryeinspektorët e DRAKU Tiranë për periudhën 2018-2020 (pesë zyrtarë) dhe Përgjegjësi i laboratorit.

Në shkresën e bërë më datë 12 mars 2021, përgjegjsësi i laboratorit pranon se në periudhat qershor-tetor 2018 dhe qershor-tetor 2019 laboratori mikrobiologjik nuk ka funksionuar për shkak të mungesës së furnizimit me reagent. Sipas tij, kjo tregon vështirësinë e sigurimit të furnizimit duke qenë se produktet janë shumë specifike, kërkojne kushte të veçanta, dhe vijnë direkt nga prodhimi i importuar.

Furnizimi me këto bëhet nga DPAKU për të gjithë laboratorët e AKU sipas buxhetit të miratuar nga Ministria e Bujqësisë për këtë zë.

Tepër arrogante ka qenë përgjigja e përgjegjësit të laboratorit ndaj konstatimit të KLSH se laboratori nuk ka besueshmëri për shkak të mungesës së akreditimit apo të pajisjeve. “Nuk ndikon negativisht në besueshmerinë e rezultateve të analizes pasi stafi i laboratorit ka kryer teste proficense ndërkombëtare te cilat i ka kaluar me sukses. Mosfunksionimi i aparaturave, mungesa e infrastrukturës së nevojshme nuk ndikon në besueshmërinë e rezultateve, por ndikon në mos ofrimin e disa shërbimeve nga laboratori”, shprehen nga ky institucion për performancën e tyre.

Ambient i pamjaftueshëm

Në laborator mungon kondicionimi, aspirimi është jo-funksional, dhoma e pranimit te mostrave është jo-funksionale, mungon dhoma e peshoreve, dhoma e ruajtjes së mostrave, sistemi  elektrik nuk e përballon kapacitetin e aparaturave, mungon dhoma për ruajtjen e bazës materiale (reagent, tenene).

Inspektorët bëjnë ligjin në laborator

Treguesit që analizohen në mostër-marrjen e grupeve të inspektimit, përcaktohen nga inspektorët dhe jo nga specialistët e laboratorit, konstaton KLSH. Pra, nëse për një produkt me origjinë shtazore duhet të analizohet salmonela dhe bakteri e-coli, inspektori mund të përcaktojë të vëhet vetëm njëra ose të dyja analizat.

Rekomandimet 

“DPAKU në bashkëpunim me Ministrinë e Bujqësisë të marrë masat e nevojshme që të fillojnë procesin e akreditimit të laboratorit. Të bëhen investimet e nevojshme për përmirësimin e kushteve të laboratorit (dhoma e pranimit dhe e qëndrimit të mostrave, sistemin e kondicionimit, aspirimit), si dhe kalibrimin dhe vënien në funksion të plotë të aparaturave 1aboratorike, me qëllim rritjen e saktësisë dhe besueshmërisë së rezultateve të analizave laboratorike”, shkruhet në këtë pjesë të rekomandimeve të KLSH.

Lidhur me përcaktimin e treguesve mikrobiologjik që duhet të analizohen për një moster të kontrollit zyrtar, KLSH lë detyrë që brenda 6 mujorit të dytë të vitit 2021, DPAKU të marrë masat e nevojshme të ndryshojë rregulloren. Kërkohet që çdo mostër e sjellë nga kontrolli zyrtar, treguesit që do të analizohen të përcaktohen nga specialistët e laboratorit, si dhe nga inspektorët në fletë-shoqërimin e mostrës të përcaktohet qartë se në çfarë kushtesh është ruajtur produkti prej nga është marrë mostra. (vijon)

KLSH ka kryer një  konktroll në Drejtorinë Rajonale të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit Tiranë (DRAKU) për periudhën nga data 1 janar 2018 deri 30 dhjetor 2020. Nga kontrolli rezultojnë shkelje të rënda financiare, të Ligjit për ushqimin dhe vendimeve të qeverisë për kontrollin e cilësisë së produkteve ushqimore, duke mos mbrojtur interesin e konsumatorit.

 

Qendra Alert

Alert.al/

Instituti Agronomik i Barit do të ndihmojë në forcimin e sigurisë ushqimore në pikat kufitare të Shqipërisë

Inspektimet dhe kontrollet e produkteve ushqimore në pikat kufitare, testimi dhe analizimin i mbetjeve nga pesticidet si dhe niveli i shërbimit veterinar, -këto janë problemet e sigurisë ushqimore në Shqipëri. Për të rritur performancën në këto pika, vjen në ndihmë Instituti Agronomik i Barit (CIHEAM).

Ky bashkëpunim me Italinë konsiston në projektin 3-vjeçar që nisi këtë javë me fokus “Forcimi i kapaciteteve institucionale në lidhje me menaxhimin e sigurisë ushqimore në Shqipëri”, i financuar nga zyra e “La Cooperazione Italiana” në vendin tonë.

Ministrja e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, MBZHR, Milva Ekonomi, ishte vetë para disa ditësh në nisjen e projektit.

Ministrja Ekonomi shoqërohej nga drejtues të lartë të institucioneve përgjegjëse për sigurinë ushqimore si Autoriteti Kombëtar i Ushqimit, Autoriteti Kombëtar i Veterinarisë dhe Mbrojtjes së Bimëve dhe Insituti i Sigurisë Ushqimore dhe Veterinarisë. Ekonomi tha se siguria ushqimore është komponent i rëndësishëm, si pjesë e integrimit dhe përafrimit të legjislacionit sipas normave të BE-së.

Ekonomi gjatë fjalës së saj vuri theksin në rëndësinë që ka bashkëpunimi i institucioneve midis tyre për të bërë të mundur zbatimin me efikasitet të planeve kombëtare të monitorimit, në identifikimin, evidentimin, ndëshkimin dhe ndalimin e cdo veprimi të kundraligjshëm. Ajo vuri theksin tek roli i secilit institucion në realizimin e kësaj sfide, në forcimin e kontrollit në ciklin e sigurinë ushqimore në vend.

Projekti ka të parashikuar kryerjen e vizitave në terren dhe takimet me institucionet përkatëse për t’i orientuar dhe mbështetur ata në punën e tyre kryerjen sa më mirë dhe me efiçencë të kontrolleve në pikat doganore.

Qendra Alert

alert.al/

Siguria e mishit, shqetësimi i Agjencisë së Ushqimit në Kosovë: Kujdes gjatë transportimit për në shtëpi

Mishi dhe produktet me origjinë shtazore kërkojnë kujdes të veçantë, posaçërisht gjatë stinës së verës ku edhe mbizotërojnë temperaturat e larta. AUV u bën thirrje konsumatorëve për kujdes edhe gjatë transportit të mishit për në shtëpi.

Zëdhënësi i Agjencisë së Ushqimit dhe Veterinarisë (AUV), Lamir Thaçi, në intervistë për KosovaPress thotë se gjatë verës fokus qendror në kontrollet e rregullta kanë mbikëqyrjen e produkteve që kërkojnë kushte frigoriferike, si mishi dhe produktet tjera me origjinë shtazore.

“Tani jemi në stinën e verës dhe temperaturat janë shumë të larta, jo vetëm operatorët e biznesit, por të gjithë duhet të tregojmë kujdes kur blejmë dhe transportojmë mish qoftë nga marketet apo nga pikat ku ne blejmë sepse mishi është shumë i ndjeshëm ndaj temperaturave të larta, andaj gjithmonë kërkohet ruajtja adekuate frigoriferike. Nëse është mish i freskët atëherë duhet të jetë temperatura jo më e lartë se 3 – 4 gradë, ndërsa nëse është mish i ngrirë ai asnjëherë nuk duhet të shkojë në temperaturë më të lartë se –18. Rekomandohet që ne të tregojmë kujdes, përveç transportit deri në shtëpitë tona edhe në ruajtjen në frigoriferët e familjeve tona dhe gjatë procesit të gatimit”, thekson ai.

Ai tregon hapat që AUV ndërmerr për produktet që nuk i plotësojnë kushtet ligjore për konsum.

“Ne jemi duke mbikëqyrur tregun qoftë për produktet nga importi, qoftë për prodhimet vendore dhe kudo që kemi hasur produktet që nuk i kanë plotësuar kushtet ligjore për konsum, ne gjithmonë kemi vepruar fillimisht me konfiskim, asgjësim të mishit që ka rezultuar se nuk i plotëson kushtet dhe ndaj të gjithë operatorëve të biznesit ne iniciojmë fletëparaqitje për gjykatë dhe gjykata pastaj vendosë për masat ndëshkimore[…]Brenda vitit gjithmonë arrijmë shifra rreth 100 mijë kg produkte me origjinë shtazore, ku përveç mishit hyjnë edhe qumështi dhe produktet e qumështit. Por, kjo është e ndryshme, në vite të caktuara mund të shkojë në 300 mijë kg. Ka pasur vite kur është kaluar milioni”, bën të ditur ai.

Zëdhënësi i AUV, Lamir Thaçi thotë se çdo ngarkesë që importohet në Republikën e Kosovës duhet të ketë dokumentacionin përcjellës që garantohet mbi sigurinë e produktit, në të kundërtën thotë se nuk lejohet të hyjë në Kosovë.

“Nëse mishi kërkon që të ruhet i ngrirë, atëherë secila ngarkesë duhet të vijë në temperaturë nën -18 gradë dhe çdo herë kontrollohet kontejneri se gjatë gjithë kohës, përmes aparatit special që mat temperaturën gjatë udhëtimit, ai tregon temperaturën gjatë gjithë kohës sa ka lëvizur kontejneri derisa ka arritur në Kosovë. Dhe, këtu inspektorët e agjencisë tregojnë kujdes shumë të lartë që secila ngarkesë që hyn në Kosovë t’i plotësojë të gjitha kushtet. Në të kundërtën, secila ngarkesë që nuk i plotëson kushtet ligjore mbi sigurinë e produktit nuk i lejohet të hyjë në Kosovë”, shton ai.

Në kontrollin e brendshëm, Thaçi thekson se kërkohet që therjet të kryhen në thertore të licencuara dhe vetëm atëherë kur veterinari thotë se çdo gjë është e sigurt, mishi lejohet që të kalojë në treg për konsum.

AUV vazhdon që të ketë numër të vogël të inspektorëve veterinarë, por që synon që përmes kalimit të inspektorëve komunal në AUV të plotësojë numrin e tyre për mbulimin e gjithë Republikës së Kosovës.

“Ne nuk kemi numër të mjaftueshëm (të inspektorëve). Tani sa vite kemi paraqitur kërkesën se kemi mungesa të inspektorëve veterinarë. Ne shpesh po Ne shpesh po mbulohemi me inspektorët e komunave, të cilët është e paraparë që shumë shpejt të kalojnë në AUV dhe atëherë kur ne i marrim ata, do të jetë vetëm një autoritet përgjegjës në Republikën e Kosovës që do të mbikëqyrë sigurinë ushqimore”, thotë ai. /Kosovapress/

Qendra Alert

alert.al/