Menu

Siguria ushqimore

PIK i AKU në Portin e Durrësit me vetëm 2 inspektorë, asnjëri prej tyre nuk janë agronom dhe veteriner

Kur flitet për forcimin e masave të sigurisë ushqimore, çdokush mendon për instensifikimin apo përmirësimin e cilësisë së kontrolleve. Dhe, këto të fundit, përfshijnë disa faza apo hallka të zinxhirit, me të cilave dhe ndoshta më e rëndësishmja, kontrolli në pikat kufitare i ushqimeve që importohen. PIK, ose Pikat e Inspektimit Kufitar siç quhen në termat zyrtare, janë stacionet e kontrollit të produkteve ushqimore, ushqimit për kafshë, medikamenteve veterinare, pesticivece, suplementeve ushqimore etj. Dhe, janë pikërisht këto PIK, të cilat me anë të inspektorëve përgjegjës kryejnë inspektimin, kontrollin e ushqimeve, dokumenteve shoqëruese, raport-analizave, ambalazhimin, datat e skadencave, verifikojnë listat për PMB ose PMV nëse ato që importohen janë në listën e të lejuara apo jo, marrin mostra dhe i dërgojnë në laborator etj., etj. Dhe, pasi produktet marrin konfirmimin e inspektorëve të AKU si ushqim apo produkte të sigurta, vijojnë me procedurat doganore dhe futjen në territorin shqiptar për tregtim.

Në PIK, duhet të jenë 3 inspektorë, një veteriner, një agronom dhe një i tretë economist ose jurist që të njohë bazën ligjore dhe që merret më shumë me verifikimet fizike të importit.

E gjitha kjo po ndodh ndryshe në PIK, Porti i Durrësit, nga ku importohen shumica e produkteve ushqimore apo të gjitha të lartpërmendura në Republikën e Shqipërisë. Ky vendkalim kufitar, ku çdo ditë shkarkohen dhjetra-qindra konteiner me ushqime, PMB etj, funksionon me vetëm 2 inspektorë, ësnjëri prej të cilëve nuk janë agronom dhe veteriner. Qendra ALERT ka mundur të mësoje nga burime nga AKU se, njëri prej inspektorëv është Zooteknik dhe tjetri economist. Nuk bëhet e ditur arsyeja se përse Pika e Inspektimit Kufitar më e rëndësishme dhe me fluskin më të madh të AKU është me vetëm 2 persona nga 3 që duhen dhe me asnjë në profesionin e duhur, agronom dhe veteriner.

Në të gjitha rastet, kjo përbën një shkelje dhe cënon sigurinë ushqimore, ndërkohë që asnjëri për dy inspektorëve aktualë nuk ka as informacionin dhe dijeninë për marrjen e mostrave, veçanërisht për produktet me origjinë shtazore, gjë që mund të kthejë më boomerang dhe rezultatin e analizave në raste dyshimesh apo sipas rutinës.

©Qendra ALERT

Bistoka me çokollatë me copa metali brenda, kujdes nëse e gjeni në markete këtë lot të markës “Merba”

Ministria e Shëndetësisënë Itali ka urdhëruar tërheqjen nga tregu të një serie biskotash me çokollatë të markës “Merba”. Arsyeja e treguar në njoftimin për tërheqje është prania e mundshme e fragmenteve metalike në produkt. Paketimet e prekura nga dispozita janë 225 gramë dhe identifikohen me numrin e serisë L2334702 dhe afatin minimal të ruajtjes 12/12/2024.

Kompania holandeze “Banketbakkerij Merba B.V.” prodhoi biskota me çokollatë në fabrika me selin në në Ëilhelminakanaal Noord 2, në Oosterhout.

Si masë paraprake, kompania rekomandon të mos konsumoni produktin me numrin e serisë dhe jetëgjatësinë minimale të treguar më sipër. Ndërsa knsumatorët që mund t;i kenë biskotat me çokollatë të blera mund t’i kthejnë ato në pikën e shitjes ku i kanë blerë, shkruan Ilfattoalimentare.it.

Bistokatat “Merba” shpërndahen në më shumë se 60 vende të botës e në këtë mënyrë, mund të jenë dhe në Shqipëri. Nga autoritetet shqiptare dhe as nga RASFF nuk ka asnjë njoftim zyrtar për Shqipërinë, gjithësesi, konsumatorët duhet të bëjnë kujdes.

Nëse dikush e gjen këtë produkt në markete, por edhe të tjera që mendon se iu cënon sigurinë ushqimore, nuk duhet t’a marrë, ndërkohë, mund të njoftoni Qendrën Alert në numrin e telefonit 0693028258 apo përmes kontakteve në rrjetet sociale me emrin Qendra ALERT. Gjithashtu, për të marrë njoftimet e fundit “Alert” në kohë reale apo dhe për të denoncuar, mund të shkarkoni Aplikacionin Alert.al.

Qenda ALERT

Çokollatë “Milka Oreo” me copa plastike brenda, hiqet nga tregu një lot i prodhuar në Poloni. Ja detajet

Supermarketet Carrefour kanë raportuar një tërheqje paraprake nga rrjeti i tyre i një serie çokollate të mbushur me qumësht “Milka Oreo”. Arsyeja e treguar në njoftimin për tërheqje është prania e mundshme e trupave të huaj plastikë në produkt. Shufrat në fjalë shiten në copa teke 37 gram, me numër serie OSK0934422 dhe me date akadence 01.08.2024.

Kompania Mondelēz Polska Production sp. z.o.o. Fabryka Ëydobóë Czekoladoëych (fabrika e produkteve të çokollatës) prodhoi çokollatat Milka Oreo. Fabrika e prodhimit ndodhet në ul. Smakóë 2, në Skarbimierz-Osiedle, Poloni. Ndërsa Mondelēz Italia Srl shpërndan produktin në vendin tonë.

Si masë paraprake, kompania rekomandon të mos konsumoni produktin me numrin e serisë dhe jetëgjatësinë minimale të treguar më sipër. Konsumatorët që mund t’i kenë tërhequr baret Milka Oreo mund t’i kthejnë ato në pikën e blerjes.

Lajmi është publikuar në Itali nga IlFattoalimentare.it,

Megjithëse nuk ka asnjë njoftim zyrtar në Shqipëri, as nga RASFF e as nga autoritetet shtetërore, konsumatorët duhet të bëjnë kujdes me verifikimin e numrit të lotit dhe afatet e përdorimit të produktit në fjalë.

Nëse dikush e gjen në markete, nuk duhet t’a marrë, ndërkohë, mund të njoftoni Qendrën Alert në numrin e telefonit 0693028258 apo përmes kontakteve në rrjetet sociale me emrin Qendra ALERT. Gjithashtu, peër të marrë Alert-et në kohë reale dhe pë të denopncuar, mund të shkarkoni Aplikacionin Alert.al.

Qenda ALERT

Mashtrimi i AKU me shifrat e inspektimeve, shkelja e ligjit ose abuzimi me bizneset në 2 javët e para të janarit…?!

Inspektimi për Autoritetin Kombëtar të Ushqimit është detyra kryesore, me qëllim vlerësimin dhe menaxhimin e riskut në lidhje me sigurinë ushqimore, në të gjithë zinxhirin e saj. Por, shifrat e insektimeve nuk tregojnë domosdoshmërisht rezultate. Aq më pak, kur duket hapur që janë të fryra, ose inspektime të kryera në mënyrë abusive, si dy rastet për të cilat do të flasim më poshtë.

Nëse dikush shikon rrjetet sociale të AKU, sheh qartë që puna kryesore është shpërndarja, të bërit “share” të aktiviteteve të Ministrit të Bujqësisë apo dhe kryeministrit. Herë herë edhe ndonjë këshillë “risi”, ku na tregojnë se karrota, mandarina, portokalli, etj., janë fruta e perime ngjyrë portokalli dhe se kanë vlera ushqyese(!).

Por, mes këtyre postimeve, kemi dhe raportet e përjavshme të punës së AKU, inspektimeve, masave administrative, mostrave të marra për analiza (edhe pse rezultat analize konsumatorët nuk shohin kurrë). Deri këtu, pjesërisht duket mirë puna. Por, kur e bën lidhjen me situatën reale, atëherë lindin dyshime dhe pyetje.

Në postimin e AKU për inspektimet dhe punën javore (për javën e parë të punë së muajit janar 2024), thuhet se janë kryer 561 inspektime, nga të cilat, 50 inspektime zyrtare, 511 kontrolle zyrtare në PIK. Në postimin e dytë njoftohet nga AKU se për javën e dutë të punës së institucionit, ka kryer 1251 inspektime, nga të cilat, 70 janë kontrolle zyrtare në terren, 1181 janë inspektime në PIK. Në total, 1692 inspektime në PIK, mund të jete e besueshme deri diku, duke hamëndësuar sasitë e mëdha të produkteve ushqimore që importohen në të gjitha vendkalimet kufitare në Shqipëri. Por, 50 dhe 70 inspektime në terren, kontrolle zyrtare si u bënë? Kjo pyetje lind natyrshëm, për faktin se, deri sot, datë 18 janar 2024, inspektorët e AKU nuk kanë dalë ende në terren dhe nuk kanë bërë asnjë inspektim zyrtar. Kjo për faktin se, deri me daten 15 janar, Ministri i Bujqësisë nuk kishe miratuar (firmosur) Planin Kombëtar të Kontrolleve Zyrtare mbi Bazë Risku dhe të Marrjes së Mostrave për Ushqimin…”. Pra, si u bënë këto 120 inspektime, mbi ç’bazë ligjore?

Plani Kombetar i Kontrolleve, i miratuar me 15 janar 2024

Nëse do të justifikoheshin me denoncime, indicio, sigurisht AKU nuk ka 120 denoncime gjatë gjithë vitit, ose edhe nëse i ka, një pjesë e tyre nuk qëndrojnë ashtu siç raportohen. Por, jo në dy javë!!! Dhe, kur nuk ka një urdhër të tillë të miratuar, një plan pune, mostrat mbi çbazë ligjore u morën (përveç rasteve në PIK, ku nëse është e vërtetë, mendohet se kanë qenë të gjitha konform??!! Sepse bëhet fjalë për 31 mostrime dhe 70 analiza…! Nëse denoncimet nuk qëndrojnë, nëse ALERT-e nga sistemi RASFF nuk ka pasur këtë muaj, nëse s’ka pasur Plan Kombëtar Kontrolli të miratuar deri më datën 15 janar, a mos vallë “terrori” ndaj biznesit, i cili në shumë raste është edhe abuziv, ka vazhduar “ilegalisht”, për të treguar se ne jemi këtu dhe të tjerat i nënkupton vetë???!!!

©Qendra ALERT / Alert.al

KLSH fsheh raportin për auditimin në AKU. Pazare me kompanitë abuzuese, drejtues të AKU dhe mediash për të hequr shkeljet e gjetura?!

Autoriteti Kombëtar i Ushqimit është audituar nga Kontrolli i Lartë i Shtetit për vitin 2022 dhe 2023. Por, megjithëse po bëhen 2 muaj nga afati kur raporti përfundimtar duhet të ishte publikuar, Kontrolli i Lartë i Shtetit ende nuk e ka bërë një gjë të tillë.

Raporti paraprak i KLSH i është dërguar Autoritetit Kombëtar të Ushqimit me 13.10.2023 dhe mbi gjetjet e tij, çdo sektor duhet të bënte observacionet e tij për rastet e kontatimit të shkeljeve, të cilat në raportin paraprak dhe që Qendra ALERT dhe Alert.al e disponojnë kanë qenë aq të shumta, sa tregojnë situatën relet ë abuzimeve me digurinë ushqimore.

Gjithësesi, observacionet i janë dërguar KLSH-së në fund të tetorit dhe raporti përfundimtar, sipas afateve zyrtare, duhet të publikohej më 23 nëntor 2023. Dhe deri sot, më 18 janar 2024 ky raport ende mbahet i fshehtë.

Nga të dhënat që disponojmë dhe informacionet kofidenciale, raporti nuk është publikuar, sepse është dashur shumë punë, “negociata” me kompanitë e mëdha, me drejtues të ndryshëm apo ish të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit, por edhe pronarë mediash, që finali, para publikimit të “pastrohej” e të mos kishte asnjë “njollë” nga abuzimet e pafundme të AKU dhe Operatorëve të Biznesit Ushqimor në Shqipëri.

Natyrshëm lind dyshimi për pazare, që raporti final të ishte i “bardhë”, ose të gjendej një kleçkë, të kalohej disi në heshtje e të mos publikohet kurrë përfundimtari. Në këtë kontekst, dyshimet bëhen dhe më të forta, nëse vërejmë raportin paraprak, i cili në qindra faqet e tij tregonte abuzimet e kompanive me sigurinë ushqimore, ku padyshim kanë vepruar në bashkëpunim me AKU apo njerëz të caktuar në AKU. Referuar raportit paraprak, në vitin 2022 shqiptarët kanë ngrënë miliona kokrra vezë të klasit B, të importuara nga Serbia e Turqia, ndërkohë që AKU dhe Ministria e Bujqësisë i lejonin me “pasaportën” e Ballkanit të Hapur, duke shkelur legjislacionin shqiptar dhe atë të Bashkimit Evropian. Por, jovetëm kaq! Kanë konsumuar shqiptarët edhe nga vezët që duhet të tërhiqeshin nga tregu qindra mijëra kokrra e madje një pjesë prej tyre të skaduara. E gjitha kjo, referuar raportit paraprak të KLSH. Për të mos folur më pas për sallamet, të ardhur si Alert nga Italia për një numër shumë të madh lotesh, por që një pjesë s’u tërhoqen nga tregu, një pjesë u konsumuan nga shqiptartarët pa pasur asnjë informacion etj.

Për të mos folur më tej dhjetra subjekte tjera prodhuese në Shqipëri, me shkelje; për drejtorë dhe inspektorë që i kishin toleruar, për masat e propozuara nga KLSH, si dhe për një numër shumë të madh emërimesh në AKU jashtë kritereve ligjore. Padyshimet, kontrollet në PIK dhe historitë me laboratorët e AKU, me tenderat për karburant, kite laboratorike etj, zënë një vend të rëndësishëm në raportin paraprak, që i paraprin përfundimtarit dhe që KLSH po e mban fshehur, ose po negocion ende me kompani dhe individë për të hequr nga aty atë çfarë në raportin paraprak evidentohej si shkelje e rëndë.

Gjithësesi, Kontrolli i Lartë i Shtetit e ka për detyrë funksionale dhe ligjore të publikojë Raportin Përfundimtar të Autoirimit për AKU dhe atëherë mund të verifikojmë saktësisht “heqjen e njollave” për biznese ushqimore dhe individë në AKU. Në të kundërt, Qendra ALERT do të publikojë paraprakun, i cili nga informacionet që disponojmë, është hartuar nga një trupë audituese e KLSH, mjaft profesionale.

©Qendra ALERT / Alert.al

Vaj ulliri ekstra i virgjër? Mashtrime marramendëse në Itali, bllokime fabrikash e produkti pa origjinë

ITALI – Mes nëntorit dhe dhjetorit 2023, Komanda e Karabinierëve të Nas kreu kontrolle në qindra fabrika dhe kompani që shesin vaj ulliri ekstra të virgjër. Në total, SKK ka kryer 1250 inspektime, duke konstatuar parregullsi në 256 kompani dhe objekte tregtare. Gjithashtu, 26 persona janë kallëzuar në organet e drejtësisë për veprat penale të mashtrimit në tregtimin dhe shitjen e produkteve ushqimore jo origjinale.

Gjatë operacioneve, NAS pezulloi 22 aktivitete dhe sekuestroi mbi 46 mijë litra vaj që nuk ishte e regjistruar apo deklaruar e cilësisë së lartë. Gjithashtu, 202 sipërmarrës kanë marrë sanksione për kundërvajtje administrative në shumën 189 mijë euro për mangësi në pastrimin dhe mirëmbajtjen e impianteve, moszbatim të procedurave të gjurmueshmërisë dhe në disa raste funksionim të paligjshëm.

Oil is pouring from the tube at a cold-press factory after the olive harvesting in one of the sicilian villages, Italy

Nas kontrollon vajin e ullirit ekstra të virgjër

Ndër rastet më të rëndësishme, NAS thekson sekuestrimin e 230 litrave vaj nga një mulli i vogël vaji në provincën e Mantuas, i cili shiste shishe me vaj ulliri lampante si “vaj ulliri ekstra i virgjër”.

Në Parma, Nas Carabinieri raportoi menaxherin ligjor të një mulli vaji se kishte shitur një depozitë me 920 litra vaj të deklaruar vaj ulliri ekstra të virgjër me një certifikatë analize kimike.

Pronari i një mulli vaji në provincën e Viterbos mori një gjobë për ndalimin e 7525 kg ullinj, pa asnjë informacion për origjinën dhe gjurmueshmërinë e tyre. Në një tjetër fabrikë vaji në zonën e Viterbos, NAS kapi 1500 kg vaj ulliri të pagjurmueshëm.

Në Raguzë, NAS mbylli një fabrikë, të aktivizuar pa autorizim dhe në kushte të tmerrshme shëndetësore dhe higjienike. Gjatë kontrollit u sekuestruan 1825 litra vaj ulliri ekstra i virgjër i destinuar për tregtim pa gjurmueshmëri.

Në Napoli, megjithatë, karabinierët konfiskuan 60 litra vaj ulliri ekstra të virgjër të pagjurmueshëm dhe gjetën mangësi të mëdha higjienike (mjedise të ndotura dhe pajisje të ndryshkura) dhe strukturore në fabrikë, gjë që rezultoi në gjoba prej 2500 euro.

Burimi: https://ilfattoalimentare.it/

Qindra fëmijë helmohen nga plumbi në lëngun e mollës me kanellë

Numri i fëmijëve të prekur nga nivelet jashtëzakonisht të larta të plumbit në qeskat me lëng molle me kanellë vazhdon të rritet. Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve tani po raportojnë gjithsej 287 pacientë, nga numri i saj më 22 dhjetor kur 251 pacientë nga 34 shtete ishin raportuar në agjenci. Administrata e Ushqimit dhe Barnave kishte marrë raporte për 82 njoftime të fëmijëve me helmim nga plumbi deri më 26 dhjetor. Agjencitë përdorin metoda të ndryshme raportimi, kështu që numrat e tyre mund të mbivendosen në disa raste dhe për këtë arsye nuk duhet të shtohen në total.

Përhapja është gjurmuar në tri marka të lëngut së mollës me kanellë, Wanabana, Schnucks dhe Weis. Të tre u prodhuan nga Astrofoods në Ekuador dhe të tre përdorën kanellë nga furnizuesi Negasmart. Qeset përmbanin deri në 2000 herë sasinë e rekomanduar të plumbit. Këto produkte kanë një jetëgjatësi të gjatë. Konsumatorët duhet të kontrollojnë në shtëpitë e tyre dhe t’i hedhin këto produkte.

Kanella në lëngun e mollës është zbuluar se është problem nga zyrtarët e SHBA-së dhe Ekuadorit. Administrata e Ushqimit dhe Barnave e SHBA-së po teston produkte të tjera dhe vetëm salca e mollës e kanellës së tërhequr po tregon nivele të larta të plumbit.

Thasat e puresë së frutave me kanellë me mollë WanaBana shiten në nivel kombëtar individualisht dhe në tre pako dhe janë në dispozicion përmes shitësve të shumtë, duke përfshirë Amazon dhe pika të tjera në internet, si dhe dyqanet e kombinimit Dollar Tree dhe Family Dollar/Dollar Tree.

FDA, që nga 13 dhjetori, tërhoqi produktet WanaBana Apple Cinnamon Puree ende në rafte në disa dyqane Dollar Tree në shumë shtete.

Që nga 19 dhjetori, FDA mori gjithashtu një raport që kujtonte se produktet WanaBana Apple Cinnamon Puree mund të jenë ende në raftet në dyqanet e kombinimit Family Dollar/Dollar Tree. Konsumatorët nuk duhet t’i blejnë këto produkte.

Qeset me lëng molle me shije kanelle të markës Schnucks dhe pako të ndryshme shiteshin në dyqanet ushqimore Schnucks dhe Eatwell Markets. Ato janë hequr nga raftet e dyqaneve.

Qeset me lëng molle me kanellë të markës Weis shiten në dyqanet ushqimore Weis dhe janë hequr nga raftet e dyqaneve.

Prindërit dhe kujdestarët duhet të konsultohen me një ofrues të kujdesit shëndetësor dhe të kërkojnë analiza gjaku nëse dyshojnë se, një fëmijë mund të jetë ekspozuar ndaj produkteve të rikujtuara të lëngut së mollës me kanellë. Ekspozimi afatshkurtër ndaj plumbit mund të rezultojë në simptomat e mëposhtme: dhimbje koke, dhimbje barku, të vjella dhe anemi.

Ekspozimi afatgjatë mund të rezultojë në simptoma shtesë: nervozizëm, letargji, lodhje, dhimbje muskulore ose shpim/djegie muskulore, kapsllëk, vështirësi në përqendrim/dobësi muskulore, dridhje dhe humbje peshe.

Pasojat e përhershme mund të çojnë në vonesa zhvillimore dhe dëmtime të trurit.

Burimi: foodsafetynews.com

“Gazetarëve në informimin e drejtë të konsumatorëve”, workshop nga Qendra ALERT me bashkëpunimit mes mediave, institucioneve dhe organizatave të biznesit

Roli i gazetarëve në informimin e drejtë të konsumatorëve dhe parandalimin e përhapjes së panikut gjatë raportimit të krizave. Rëndësia e bashkëpunimit mes gazetarëve, institucioneve dhe organizatave të biznesit. Kështu titullohej worshopi i organizuar më 12 dhjetor 2023, i organizuar nga Qendra ALERT në kuadër të prjjektot “Alert për mbrojtjen e konsumatorit”, në kuadër të #Sustainmedia, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, i zbatuar nga GIZ, DW Akademie dhe Internews.

Aktiviteti kishte në fokus trajnimin e më shumë se 15 gazetarëve me të drejtat e konsumatorit, për rolin e medias dhe reporterëve, trajtimin e rasteve të krizave, si dhe domosdoshmërinë e bashkëpunimit me organizatat e biznesit dhe të drejtat e konsumatorëve.

Në këtë aktivitet morën pjesë përfaqësues të Komisionit për Mbrojtjen e Konsumatorit në Ministrinë e Financave dhe Ekonomisë, Inspektoriati Shtetëror i Mbikqyrjes së Tregjeve, Autoriteti Kombëtar i Ushqimit, Autoriteti Kombëtar i Veterinarisë dhe Mbrojtjes së Bimëve, Shoqata “Industria e Përpunimit të Qumështit” dhe përfaqësues të mesiave të shkruara dhe elektronike.

Kryetarja e Komisionit për Mbrojtjen e Konsumatorit, Znj.Klotilda Neziti, gjatë diskutimit të saj tha se, mbrojtja e konsumatorit është e të gjithëve. “Nëse të gjitha nuk do të luftojmë, nëse të gjithë nuk do të japim një pjesë të asaj çka ne kemi për detyrë funsksionale, mbrojtja e konsumatorit vetëm nuk bëhet. Kështu që partner, media, duhet të japin kontributin e tyre të gjithë për të përmirësuar jetën e gjithësecilit nga ne”, tha Neziri.

Ashtu si AKU, edhe AKVMB ka një rol thelbësor në mbrojtjen e konsumatorëve. Drejtori i Përgjithshëm i këtij institucioni, Rolandi Meçaj, e vuri theksin në punën që po bën ky institucion relativisht i ri në mbrojtje të shëndetit të kafshëve e të bimëve e si rrjedhojë, edhe të konsumatorit. Gjithashtu, Meçaj e vlerësoi takimin dhe bashkëbisedimin me gazetarët. “Ne bëjmë një komunikim me mediat në rastet e emergjencave në kafshë apo edhe në bimë, ne krijijmë mundësinë e një komunikimi nëpërmjet nesh dhe komunitetit”, tha ai.

Valbona Jaupllari, duke spjeguar përgjegjësitë dhe detyrar që ka ISHMT në mbrojtje të konsumatorit, theksoi se bëhet një punë e madhe për produktet joushqimore dhe kontrollin e tyre dhe se roli i mediave opër informimin e konsumatorëve e bashkëpunimi me institcionet është mjaft i rëndësishëm dhe i domosdoshëm.

Ndërsa Drejtori i Vlerësimit të Riskut dhe Komunikimit në AKU, Manush Kullolli, ndër të tjera theksoi se, autoriteti që ai përfaqësonte në këtë takim ka një strukturë të organizuar komunikimi, ndërkohë kërkoi mirëkuptimin dhe bashkëpunimin e mediave, veçanërisht në raste ALERT-esh.

Donajldo Hoxha, Drejtor Ekzekutiv i “Industria e Përpunimit të Qumështit”, u shpres për rëndësinë e këtij aktiviteti dhe nevojën e edukimit të konsumatorit, nga vetë industria, autoritetet por edhe vetë mediat.

Më pas, aktiviteti kishte në fokus trajnimin e gazetarëve. Tre ekspertë të mbrojtjes së konsumatorit dhe komunikimit, Shpresa Ohri, Ersida Teliti dhe Erjon Tase zhvilluan seancat e trajnimit, respektivisht për temat “Menaxhimi i krizave ushqimore, komunikimi i riskut dhe strategjitë e duhura të institucioneve. Mënyrat dhe detyrimet për të transmetuar informacion të saktë për publikun”; “Konsumatorët dhe mediat, çfarë duhet të dinë për kontratat konsumatore, paketat turistike e çështje të tjera që nuk lidhen direkt me produktet” dhe “Komunikimi i institucioneve dhe bizneseve me mediat, ‘çelësi’ për informacion të saktë për publikun”

*Ky workshop u zhvillua në kuadër të Projektit “ALERT për mbrojtjen e konsumatorit” që mundësohet nga Programi #SustainMedia, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, zbatuar nga GIZ, DW Akademi dhe Internews.

Ekskluzive / Skandal me vajin e ullirit, po tërhiqen nga tregu dhjetra lote. Laboratori italian tregoi se, kanë përzierje me vajra vegjetal dhe mbetje pesticidesh. AKU fsheh lajmin, asnjë komunikim për konsumatorët

Skandal me sigurinë ushqimore dhe konkretisht me vajin e ullirit. Disa prej markave më të mëdha e më të njohura në vendin tonë po tërheqin nga tregu dhjetra lote prodhimi, për shkak të problemeve që kanë rezultuar nga analizat e kryera. Ndërkohë që Autoriteti Kombëtar i Ushqimit e ka mbajtur lajmin të fshehtë, duke mos bërë asnjë komunikim për publikun.

Bëhet fjalë për emrat e njohur të prodhimit e tregtimit të vajit të ullirit, si Dhërmiu, Borsh (Y.Hajdini), Borshi, Sidnej, Lundra, Petrela, Vaj Ulliri Berati, të cilët janë analizuar për shumë tregues dhe referuar Vendimit të Këshillit të Ministrave Nr.235, datë 21.03.2017, Për Mirarimin e Rregullores “Për karakteristikat e cilësisë dhe kriteret e natyrshmërisë së vajit të ullirit dhe bërsive të ullirit”. Dhe, rezultatet sipas ekspertëve, janë skandaloze. Madje, në shumë prej këtyre vajrave janë gjetur dhe ngarkesa të larta persiticesh.

Qendra ALERT ka mundur të mësojë se, në kuadër të Planit Kombëtar të Monitorimit të Mbetjeve, Autoriteti Kombëtar i Ushqimit ka marrë dhjetra mostra vaji ulliri “Made in Albania” dhe i ka analizuar në Itali, në laboratorin “Chemiservice”. Sipas analizave të referuara nga laboratori italian, vetëm 1 mostër ka dalë konform legjislacionit dhe dhejta tjera nga 7 kompanitë e sipërpërmendura, ndërsa gjithë të tjerat kanë treguar se vajrat e ullirit, disa kanë norma të papastërtisë, gjë që do të thotë se janë të përzier më vajjra të tjerë si luledielli apo mistri, disa kanë përmbajtje të lartë persticidesh etj. Në shumicën e analizave kanë rezultuar jashtë normave të lejuara acidet yndyrore si acidi linolenic, acidi erucic, që janë tregues se vaji i ullirit mund të jetë përzier me vaj vegjetal. Gjithashtu, nga analizat e “Chemiservise” tregohet se shumica e vajrave kanë përmbajtje të acideve yndyrore trans, një tregues ky i një vaji të rafinuar, jo vaji ulliri. Treguesit e raport-analizës që kanë dalë jashtë normave të lejuara referuar standardeve të Bashkimit Evropian dhe VKM-së Nr.235, datë 21.03.2017, janë tregues të papastertisë së vajit të ullirit. Gjithashtu, edhe sasia e lartë e dyllrave (wax ose cera), sipas analizave, tregon pastërtinë dhe cilësinë e vajit te ullirit. Rritja e këtij komponimi mund të vijë dhe si rezultat i një cilësie jo të mire të frutit, sidomos kur është prekur nga disa sëmundje, apo dhe frutat që kanë kaluar temperatura të larta gjatë kohës së pjekjes, mund të rrisin sasinë e këtyre komponimeve.

Këto të dhëna tregojnë abuzimin nga vetë prodhuesit. Kjo, pasi treguesit e mësipërm vërtetojnë faktin se prodhuesit shtojnë në vajin e ullirit vajra të tjerë si ai i lulediellit apo nga vaji i gjëmbaçit indian Safflower Carthamus Tinctorius, sasin nga i cili importohen jopak në Shqipëri.

Por, më të rrezikshme janë mbëtjet e pesticideve që kanë rezultuar në këto vajra, kryesisht insekticide dhe fungicide. Disa per pesticideve që kanë rezultuar në vajrat e ullirit, deri në dhjetra herë më të larta se normat e lejuara janë Chlorperyfos Ethyl, Difenocoleazole, Diphenylamine, Boscalid, Cypermethine, Deltamethrine dhe Lambda Cyhalothine.

Qendra ALERT ka mundur të mësojë se dhjeta lote të kompanive Dhërmiu, Borsh (Y.Hajdini), Borshi, Sidnej, Lundra, Petrela, Vaj Ulliri Berati që janë analizuar dhe kanë dalë jokonform, po tërhiqen nga tregu dhe kompanitë e sipërpërmendura nga gjobitur secila me nga 200.000 lekë.

Por, askush nuk mund të thotë diçka të saktë për produktet që janë në treg. Sepse duke qenë të panalizuara, janë dhejtra lote të tjera për të cilat nuk ka asnjë garanci që nuk janë në gjëndjen e atyre të analizuara.

Nga verifikimet e bëra, janë me qindra tregtarë, fermerë, të cilët u kanë shitur ullinjtë apo vajin e ullirit prodhuesve. Dhe, sipas dokumenteve të gjurmueshmërisë e faturave tatimore, ata mund të verifikohen, por  është shumë vonë për të marrë masa ndaj tyre, për faktin se tasghmë nuk ka asnjë të dhënë për PMB-të që kanë përdorur në ullinj, kushtet si i kanë vjelur, sa i kanë mbajtur në thaës, apo si e kanë ruajtur vajin e ullirit, ata apo fabrikat.

Skandaloz është fakti që Autoriteti Kombëtar i Ushqimit, prej më shumë se 2 javësh e fsheh këtë skandal, për të cilin minimalisht mund të kishte njoftuar konsumatorët për të mos blerë produktet në fjalë (vaj ulliri) me numrat e loteve respektiv dhe afatet e përdorimit. Ose, nëse dikush mund t’i ketë në shtëpi, të mos i konsumojë, apo t’i kthejë në vendin ku i ka blerë.

(vijon…)

SHENIM: Qendra ALERT disponon disa prej raport-analizave të laboratorit “Chemiservice” për disa prej kompanive të lartpërmendura. Por, nuk do t’i publikojmë përsa kohë nuk i disponojmë të gjitha analizat për të gjitha kompanitë në fjalë, me qëllim që të mos ketë selektime. E sigurt është që në këto analiza dhe që kanë rezultuar jokonform produktet e analizuara (përveç 1 mostre të vetme) janë Dhërmiu, Borsh (Y.Hajdini), Borshi, Sidnej, Lundra, Petrela, Vaj Ulliri Berati.

©Qendra ALERT

Skandal me pesticidet, Radhiqe nga Shqipëria zbulohen në Gjermani me 4 PMB mbi normë, 3 të ndaluara dhe jashtë listës e të kontaminuara me salmonelë

Edhe në bimët që konsiderohen më të shëndetshme siç Radhiqja e që kultivohen në Shqipëri rezultojnë në Bashkimi Evropian me nivele mbi normat të pesticideve e madje edhe me Salmonelë. E mes katër pesticideve vetëm Captain është i lëjuar, megjithëse mbi normat e lejuara, ndërsa tri të jerë, edhe mbi normat e lejuara të mëhershme, por të ndaluara në listën e PMB-ve të lejuara nga Ministria e Bujqësisë dhe konkretisht, Clorpyrifos, Phosmet dhe Mefentrifluconazole.

Qendra ALERT ka mundur të mësojë nga burime pranë AKU dhe Ministrisë së Bujqësisë, se para një javë, më 5 dhjetor 2023, Autoriteti Kombëtar i Ushqimit i është drejtuar me një shkresë Autoriteti Kombëtar të Veterinarisë dhe Mbrojrjes së Bimëve, për të inspektuar fermën “Natyral” shpk në Zall Herr, pasi nga sistemi RASFF i Komisionit Evropian kishte mbërritur ALERT-i se në ngarkesën e eksportuar me bimën Radhiqe, ka rezultuar se ajo përmbante 4 pesticide, tri të palejuara dhe që janë të hequra nga lista (Clorpyrifos, Phosmet dhe Mefentrifluconazole) dhe një mbi normat e lejuara, si dhe të kontaminuara me Salmonella spp.

Më pas, nga nje verifikim i bërë në faqen e RASFF, sipas njoftimit zyrtar, ngarkesa “Made in Albania” me gjethe të radhiqes është konstatuar me probleme në Gjermani, më 23 nentor 2023. Ndërsa në lidhje me Salmonelën Spp, RASFF ka njoftuar se ka rezultuar e pranishme, ndërsa nuk ka normë të lejuar, por gjithmonë nuk duhet të jetë prezente.

I konsideruar si një rast me rrezik serioz, autoritetet gjermane e kanë ndaluar që në kufi hyrjen e bimës shqiptare dhe e kanë kthyer ngarkesën në vendin e nisjes e njëkohësisht, kanë njoftuar vendet anëtare të BE dhe Komisionit Evropian. Ndërsa ky i fundit më 5 dhjetor e ka sinjalizuar Shqipërinë.

Nga autoritetet zyrtare shqiptare, siç është AKU nuk ka asnjë komunikim për konsumatorët. Kjo pasi një produkt i tillë mund të gjendet nga ferma në fjalë edhe në tregjet tona.

Por, ky njoftim nga RASFF konfirmin skandalin me Produktet e Mbrojtjes së Bimëve (Pesticide) të ndaluara në BE apo edhe nga Ministria shqiptare e Bujqësisë, të cilat vazhdojnë të importohen, tregtohen e përdoren lirshëm nga fermërët shqiptare. Rastet janë të shpeshta, siç është ai i para pak ditësve, kur po Gjermani zbuloi ngarkesënm me 20 tonë kastraveca të eksportuar nga Lushja, me ngarkesë pesticidesh e me pesticide të ndalyara.

©Qendra ALERT